Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, araştırma ve yenilik programı Horizon Europe kapsamında İsrail’e aktarılan fonların kötüye kullanıldığına yönelik iddialara ilişkin açıklama yaptı.
AB Komisyonu Sözcüsü Thomas Regnier, günlük basın toplantısında, fonların İsrail’in Gazze’deki saldırılarda kullandığı dron teknolojisine aktarıldığı yönündeki sorular üzerine şu ifadeyi kullandı:
"Fonların sahada kötüye kullanılmamasını sağlamak için mekanizmalarımız mevcut. Bunu çok ciddiye alıyoruz ve bundan daha fazla spekülasyon yapmayacağız."
Bir muhabirin, araştırması sonucunda AB bütçesinden 50 bin avronun bu teknolojilerin geliştirilmesine aktarıldığının “çok açık” olduğu sonucuna vardığını aktarması üzerine Regnier, mevcut denetim mekanizmalarını hatırlatarak fonların sivil boyutunun garanti altına alındığını vurguladı.
“SİVİL PROJELER FİNANSE EDİLİYOR”
Regnier, İsrail’in Horizon Europe programına katılımına ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:
"İsrail, Horizon Europe ile bağlantılı. Orada bir değişiklik yok ve Horizon Europe, sivil projeleri finanse eden araştırma programımız. Elbette, bu sivil boyutun karşılandığından emin olmak için çeşitli mekanizmalarımız var. Gelişimi izlemeye devam ediyoruz. Komisyonun izleme çalışmalarında bir sözleşmeyi feshetme, askıya alma ve ihtiyaç halinde parayı geri alma imkanı bulunuyor."
ÜYE ÜLKELER ARASINDA GÖRÜŞ AYRILIĞI
AB Komisyonu, bazı üye ülkelerin baskısıyla İsrail’in Horizon Europe programına katılımının kısmen askıya alınmasını öngören bir öneriyi 28 Temmuz’da AB Konseyine iletmişti. Ancak, önerinin hayata geçmesi için gerekli nitelikli çoğunluğun sağlanamadığı bildirildi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, 30 Ağustos’ta yaptığı açıklamada sürece ilişkin şunları söyledi:
"Pek iyimser değilim çünkü Horizon Europe programına katılımları konusunda oldukça hafif olan bizim önerdiğimiz seçenekte bile, orada bile nitelikli çoğunluğu sağlayamıyoruz."
HORİZON EUROPE VE İSRAİL’İN KATILIMI
AB’nin Horizon Europe programı, ekonomik büyüme, teknolojik gelişim ve istihdam yaratmayı hedefleyen en kapsamlı araştırma ve yenilik platformu olarak öne çıkıyor.
İsrail, 2021 yılında “ortak ülke” statüsüyle programa dahil olmuş ve mali katkı sağlamıştı. Mevcut öneri, İsrail şirketlerinin özellikle “yüksek riskli ancak yenilikçi” projeleri destekleyen EIC Accelerator finansman aracına erişiminin kısıtlanmasını içeriyor.
