Almanya Başbakanı Friedrich Merz, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki askeri operasyonlarını açıkça eleştirerek, ülkesinin bugüne kadar sürdürdüğü koşulsuz desteğe mesafe koydu. “Çizgiler aşıldı, artık Hamas’la mücadeleyle açıklanamaz” diyen Merz, Berlin’in dış politikasında dikkat çekici bir değişime işaret etti.
Gazze’de süren savaşta binlerce sivilin hayatını kaybetmesine rağmen, Almanya bugüne dek İsrail’e yönelik açık eleştirilerden kaçınmış, hatta kimi zaman Tel Aviv yönetimini cesaretlendiren açıklamalarda bulunmuştu. Ancak Ekim 2023’ten bu yana devam eden askeri operasyonların özellikle çocukları ve sivilleri hedef alması karşısında Berlin sessizliğini bozdu. Almanya Başbakanı Friedrich Merz, İsrail ordusunun Gazze'deki son hamlelerinin artık meşru savunma sınırlarını aştığını söyledi.
WDR’nin düzenlediği Avrupa Forumu’nda konuşan Merz, “Açıkçası İsrail ordusunun Gazze’de neyi hedeflediğini artık anlayamıyorum. Son günlerde yaşananlar artık teröre karşı mücadeleyle izah edilemez. Sivil halk bu denli ağır bedeller ödememeli,” ifadelerini kullandı.
“BİR ANAOKULUNA SALDIRI: İNSANİ TRAJEDİ, SİYASİ FELAKET”
Merz, hafta sonunda bir çocuk yuvasının hedef alındığını belirterek, “Bu saldırı bir insani trajedi ve siyasi felakettir,” dedi. Söz konusu olayda hangi merkezin hedef alındığına dair ayrıntı paylaşılmazken, Gazze'de bir çocuk doktorunun dokuz çocuğunu kaybettiği ve yalnızca bir oğlunun ağır yaralı olarak kurtulduğu yönünde haberler uluslararası medyada yer almıştı.
Gazze kentinde bir okula sığınan 52 kişinin de hayatını kaybettiği saldırıya dikkat çeken Merz, “Almanya’nın tarihi sorumluluğu, insanlık onurunu savunma sorumluluğuyla çelişmemeli” mesajı verdi.
BERLİN’DE “STAATSRÄSON” TARTIŞMASI YENİDEN ALEVLENDİ
Almanya'nın İsrail'e koşulsuz desteğini ifade eden “Staatsräson” (devlet aklı) kavramı, eski Başbakan Angela Merkel tarafından 2008’de İsrail parlamentosunda dile getirilmiş ve sonraki hükümetlerce benimsenmişti. Ancak Merz’in çıkışı, bu çizgide kırılmaya işaret ediyor.
Başbakan Merz, “Elbette Almanya, Holokost geçmişi nedeniyle dünyada İsrail’e en az nasihat vermesi gereken ülke. Ama eğer sınırlar aşılıyorsa, insancıl hukuk açıkça ihlal ediliyorsa, o zaman Almanya Başbakanı bile bunu dile getirmelidir,” dedi.
ALMANYA’DA DIŞ POLİTİKADA ROTA DEĞİŞİKLİĞİ Mİ?
Merz’in sözleri, yalnızca sembolik değil; Almanya’nın dış politikasında da yeni bir sayfa açıldığını gösteriyor. Önceki Başbakan Olaf Scholz, Gazze savaşının en sert dönemlerinde dahi İsrail’e yönelik doğrudan bir eleştiri getirmemişti. Mevcut hükümetin dışişleri bakanı Joachim Wadephul dahi İsrail’in güvenliğini “devlet aklı” olarak tanımlamış ancak sadece "ateşkes çağrısında" bulunmuştu.
Ancak Merz’in “abartmayın” uyarısı, önceki yaklaşımların ötesine geçiyor ve Almanya’nın İsrail'e yönelik kamuoyu önündeki söylemini ilk kez bu kadar sertleştiriyor.
ANTİSEMİTİZMLE MÜCADELE TEMSİLCİSİNDEN DE ELEŞTİRİ: “HER ŞEY MEŞRULAŞTIRILAMAZ”
Almanya'nın Antisemitizmle Mücadele Temsilcisi Felix Klein da tartışmaya katıldı. Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung’a konuşan Klein, “İsrail’in güvenliğini savunmak görevimiz, ama bu her şeyi meşrulaştırmaz,” dedi. Klein, “devlet aklı” ve “varlık hakkı” gibi kavramların yeniden tartışılması gerektiğini belirterek, bu ifadelerin hem gerekli hem de yoruma açık olduğuna dikkat çekti.
