Gazze’de 70 binden fazla sivilin katledildiği soykırımı durdurmak için 10 Ekim’de ilan edilen ateşkesi İsrail her şekilde ihlal etmeye devam ediyor. Çadırları, düğünleri bombalayarak 2.5 ayda 410 Filistinliyi katleden Netanyahu yönetimi, diğer yandan Filistin Devleti’nin kurulmasını engellemek için Batı Şeria’da işgallerini genişletmeye başladı. BM’nin 23 Aralık 2016 kararıyla ‘yasadışı’ ilan ettiği Yahudi yerleşim sayısını 11 Aralıkta 19 artırarak üç yılda 141’den 210’a çıkardı. 2005’te boşalttığı yerleri bile işgal etti.
ÇATIŞMAYI KÖRÜKLEYECEK KARARI DERHAL GERİ AL
Yeni işgali duyuran Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, kararın bir Filistin devletinin kurulmasını engellemeye yönelik olduğunu söyledi. Uluslararası hukuku çiğneyen plana ABD sessiz kalarak destek olurken İngiltere, Almanya, Fransa dahil 14 ülke kınama açıklaması yaptı. İsrail’in kararla bölgede istikrarsızlığı körüklediğini belirten ülkeler Tel Aviv’e ‘Kararı geri al’ çağrısı yaptı. BM Sekreteri Guterres de ‘Egemen bir Filistin Devleti tehdit ediliyor’ dedi. İslam dünyasından tek cılız tepki ise Suudilerin ‘kınama’ açıklaması oldu.
İŞGAL 8 YILIN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE
BM’ye göre yasadışı yerleşimlerin genişlemesi 2017’den bu yana en yüksek seviyede. Batı Şeria’da işgalini dünyanın gözü önünde genişleten İsrail son adımlarıyla bölgede 1 milyondan fazla Yahudi’yi barındırma planı yapıyor.
14 ÜLKEDEN ÜLTİMATOM
BATI ŞERİA'DAN ELİNİ ÇEK İSRAİL
BM’nin 193 üyesinden 157’sinin tanıdığı Filistin devletinin önünü kesmek isteyen İsrail, Batı Şeria’da yeni yasa dışı yerleşimlere onay verince dünya kamuoyundan sert tepki geldi. İngiltere, Almanya, Fransa dahil 14 ülke, 19 yeni yerleşim birimi inşasını onaylayan Tel Aviv’e ‘Kararı geri al’ ültimatomu verdi.
Uluslararası hukuku tanımayan İsrail’in aşırı sağcı yönetimi Gazze’de ateşkesi yüzlerce kez ihlal ederken, Batı Şeria’yı ilhak etme yönünde kritik bir adım daha atarak 19 yeni yerleşim planını onayladı. ABD’nin büyük desteğine sahip Tel Aviv’in kararı, dünya kamuoyunun büyük tepkisini çekti. Aralarında İngiltere, Almanya ve Fransa’nın da bulunduğu 14 ülke, yaptıkları ortak açıklamada, İsrail’in bu kararıyla uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve bölgede istikrarsızlığı körükleyebileceğini kaydetti. Açıklamada, “İsrail’e bu kararı geri alma ve yerleşimlerin genişletilmesini durdurma çağrısı yapıyoruz” denildi. 14 ülke açıklamalarında İsrail’e, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin 2334 sayılı kararını da hatırlattı. Konsey, 23 Aralık 2016’da aldığı kararla, İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarındaki yerleşim faaliyetlerini yasa dışı ilan etmişti. “Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkına desteği kararlılıkla sürdürdüklerini” vurgulayan 14 ülkenin ortak açıklamasında, şu satırlar da yer aldı: “İlgili BM Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda, iki demokratik devlet olan İsrail ve Filistin’in güvenli ve tanınmış sınırlar içinde yan yana barış ve güvenlik içinde yaşadığı iki devletli çözüme dayanan kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa olan sarsılmaz bağlılığımızı yeniden teyit ediyoruz. Müzakere edilmiş bir iki devletli çözüme alternatif olmadığını vurguluyoruz.” Açıklamayı yapan ülkeler; Almanya, Belçika, Danimarka, Fransa, Hollanda, İngiltere, İtalya, İzlanda, İrlanda, Japonya, Kanada, Malta, Norveç ve İspanya. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar ise 14 ülkenin açıklamasını reddetti. Gideon Sa’ar, X hesabından yaptığı açıklamada, “Yabancı hükümetler, Yahudilerin İsrail topraklarında yaşama hakkını kısıtlayamaz; böyle bir çağrı ahlaken yanlıştır ve Yahudilere karşı ayrımcılık niteliği taşır” dedi. İsrail’in Batı Şeria’ya yönelik son genişleme planı, 2005’teki ayrılma planı sırasında tahliye edilen iki yerleşimi (Ganim ve Kadim) de içeriyor.
'BAĞIMSIZ FİLİSTİN'E AİT TOPRAKLARDA YAYILIYORLAR
Yerleşim karşıtı izleme grubu Peace Now’ın verilerine göre, 2022’de Batı Şeria’da 141 yerleşim vardı. İsrail’in son kararıyla birlikte bu sayı 210’a çıkıyor. İsrail Mayıs ayında da, işgal altındaki Batı Şeria’da 22 yeni yerleşimi onaylayarak, bölgede son dönemin en büyük genişlemesini gerçekleştirmişti. İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich o dönemde planın, “Filistin devleti fikrini gömeceğini” söylemişti. Peace Now’a göre Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki onlarca yerleşimde yaklaşık 700 bin kişi yaşıyor. Yaşadıkları yerlerse, Filistinlilerin gelecekte bağımsız bir devlet kurmak istedikleri topraklar. Genişleme, işgal altındaki Batı Şeria’nın olası ilhakına ilişkin endişeleri de arttırdı. Eylül ayında İngiltere, Avustralya ve Kanada gibi ülkeler, politikalarında sembolik de olsa önemli bir değişiklik yaparak Filistin devletini tanımıştı. İsrail bu hamleye karşı çıkmış, Başbakan Binyamin Netanyahu bir Filistin devletinin “gerçekleşmeyeceğini” söylemişti.
