İsrail’in saldırısına karşı Tahran’ın balistik füze ve İHA’larla yaptığı misillemede Tel Aviv’in Demir Kubbe’si delindi, isabet alan hedeflerde yoğun tahribat oluştu. İran füzelerinin çoğunu ise bölgedeki Amerikan askeri uçakları ve hava savunma sistemleri durdurdu. Washington sıcak çatışmanın fiilen parçası olurken, Avrupa ülkelerinden İsrail’in devlet terörüne cılız bir destek geldi.
İsrail ile İran arasında karşılıklı saldırılar devam ediyor. Savaşa müdahil olmadığını açıklayan ABD ise İran’ın balistik füzelerine karşı kalkan oldu. Amerikan hava savunma sistemleri ve bir donanma destroyeri, Tahran’ın fırlattığı füzelerin düşürülmesine yardım etti. Balistik füzelere karşı savunma kabiliyetine sahip iki destroyer doğu Akdeniz’e kaydırılıyor.
İRAN BALİSTİK FÜZELERLE KARŞILIK VERDİ
İran’ın Genelkurmay Başkanı ve Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı dahil 22 üst düzey askeri yetkilisi ile 9 nükleer fizikçisini katleden İsrail’e misillemesi şiddetli oldu. Tahran yönetimi bölgeyi ateş çemberine çeken Tel Aviv’e gece boyu 200 balistik füze ile onlarca İHA fırlattı, onlarca hedefi yok etti. Demir Kubbe’si delinen İsrail’in yardımına ABD koştu. Bölgedeki savaş gemilerini ve askeri üslerini alarma geçiren Trump yönetimi İran’ın fırlattığı füzelerin çoğunu komşu ülkelerin hava sahasında durdurdu.
ABD, İNGİLTERE VE FRANSA’YA SERT UYARI
İsrail ABD’nin şemsiyesi altında saldırılara devam ederken Tahran’dan sert mesaj geldi. Washington, İngiltere ve Fransa’yı uyaran Devrim Muhafızları Ordusu üç ülkeyi ‘İran’ın füzelerini durdurursanız bölgedeki gemi ve askeri üslerinizi hedef alırız. Dünya gördüğünde şoke olur’ ifadeleriyle uyardı. Genelkurmay Sözcüsü Ebulfezl Şikarçi de ‘Siyonist pişman olana kadar operasyona devam edeceğiz’ dedi. Tahran’ın misillemesi sonrası İsrail Savunma Bakanı Katz, ‘Füze saldırıları sürerse Tahran yanacak’ tehdidinde bulundu.
İSRAİL YİNE ÇOCUK ÖLDÜRDÜ
İran’ın misillemesinde Tel Aviv’de 3 kişinin öldüğü 91’inin de yaralandığı belirtildi. İsrail saldırılarının bilançosu ise daha ağır oldu. Tesmin Haber Ajansı’na göre Tel Aviv bombalarıyla ölen 104 kişiden 20’si çocuk.
TAHRAN YANLIŞ HESAP MI YAPTI?
İki ülke arasında karşılıklı saldırılar sürerken ABD basını Tahran’ın gafil avlandığını iddia etti. New York Times’a konuşan İranlı kaynaklar saldırının Washington ile yapılacak nükleer müzakereler öncesinde beklenmediğini belirtti ve ekledi: Bu nedenle devasa bir yanlış hesap yapıldı.
KORKULAN OLDU NÜKLEER SIZINTI BAŞLADI
İran’ı bombalayan İsrail Natanz’daki nükleer tesisi de hedef aldı. Büyük patlamanın olduğu bölgeye ilişkin korkutan haberi BM verdi. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, Güvenlik Konseyi’ne ilettiği raporda Natanz nükleer tesisinde radyolojik ve kimyasal sızıntı meydana geldiğini bildirdi.
TEL AVİV’İN İKİ F-35’İ DÜŞÜRÜLDÜ
İran misilleme sırasında İsrail’in çok sayıda İHA’sını ve dünyanın en gelişmiş savaş uçağı olduğu belirtilen ABD yapımı iki F-35’i de düşürdü. Uçaklara ait görüntüler İran basınına da yansıdı.
ABD İSRAİL’İ KORUMAK İÇİN HAREKETE GEÇTİ
uma gününe şok bir İsrail saldırısıyla uyanan dünyada savaşın büyümesine dair endişeler artarken, İran’dan da sert karşılık geldi. İran’dan gece boyunca atılan 200 kadar füzenin Tel Aviv, Ramat Gan ve Rishon Lezion’da hasara yol açtığı açıklandı. İsrail’de en az üç kişinin öldüğü ve 200’e yakın yaralı olduğu bildirildi. İsrail’in Tahran’a düzenlediği saldırılarda ise Çamran semtindeki bir binada 20’si çocuk 60 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. İran, Genelkurmay İstihbarat Başkan Yardımcısı General Gulamreza Mehrabi ile Harekat Başkan Yardımcısı General Mehdi Rabbani’nin de öldüğünü açıkladı.
İsrail’in İran’ın Zencan eyaletine yönelik saldırılarında 3 Devrim Muhafızları Ordusu mensubunun yaşamını yitirdiği bildirildi. İsrail, Tahran’daki Mehrabad Uluslararası Havalimanı civarını da vurdu. İran, kuzeybatıdaki Salmas kenti yakınlarında hava sahasını ihlal eden İsrail’e ait insansız hava araçlarını (İHA) düşürdüğünü açıkladı. Salmas bölgesi, Türkiye sınırına yaklaşık 32 kilometre uzaklıkta yer alıyor. İran’ın füze saldırısında İsrail’in başkenti Tel Aviv’deki Savunma Bakanlığı kompleksinde bir noktanın da vurulduğu iddia edildi. İsrail ordusu da yedi askerin yaralandığını duyurdu. ABD yetkilileri ise, Amerikan hava savunma sistemleri ve bir donanma destroyerinin, Tahran’ın fırlattığı balistik füzeleri düşürmesine yardım ettiğini açıkladı.
ABD, Orta Doğu’da İran’ın İsrail’in ilk saldırısına misilleme olarak çok sayıda füzeyle saldırısına karşılık verebilecek yer tabanlı Patriot füze savunma sistemleri ve Terminal Yüksek İrtifa Hava Savunma sistemlerine sahip. Bir yetkili, Doğu Akdeniz’de bulunan bir donanma destroyerinin de İsrail’e doğru gelen İran füzelerini düşürdüğünü söyledi. ABD, saldırılara yanıt olarak Orta Doğu’daki askeri kaynaklarını, gemiler de dahil olmak üzere, yeniden düzenlemeye başladı.
Balistik füzelere karşı savunma kabiliyetine sahip USS Thomas Hudner destroyerinin batı Akdeniz’den doğu Akdeniz’e doğru yola çıkması talimatını verdiğini ve Beyaz Saray’ın talebi halinde hazır bulunabilmesi için ikinci bir destroyerin de harekete geçmesi talimatını verdiğini söyledi. Yetkililer, Amerikan savaş uçaklarının da personel ve tesisleri korumak için Orta Doğu semalarında devriye gezdiğini ve bölgedeki hava üslerinin ek güvenlik önlemleri aldığını söyledi.
NÜKLEER KİRLİLİK ENDİŞELERİ ARTIYOR
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Rafael Grossi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) yaptığı açıklamada, İsrail saldırılarının etkisiyle İran’ın Natanz nükleer tesisinde radyolojik ve kimyasal kirlenme oluştuğunu açıkladı. İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi ise, İsrail’in Kum kentindeki Fordo Nükleer Tesisi’ne saldırısı sonrasında tesiste küçük çapta hasar oluştuğunu fakat nükleer kirlilik meydana gelmediğini söyledi. Ülke genelinde hiçbir nükleer tesiste can kaybı yaşanmadığını dile getiren Kemalvendi, “Geçmişte de nükleer endüstrimizin zarar gördüğü bazı olaylar yaşanmıştı, ancak biz onları çok daha güçlü bir şekilde yeniden inşa ettik.” ifadesini kullandı. Bu arada İsrail ordusu, İran’a düzenledikleri saldırılarda ülkenin en büyük nükleer tesisi Natanz’ın yanı sıra İsfahan’daki nükleer tesisi de vurduklarını açıkladı. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, İsrail saldırıları sonrası ABD ile yapılması planlanan nükleer müzakerelerin anlamsız hale geldiğini söyledi. İsrail’in ABD’nin yeşil ışığı olmadan İran’a saldırmayacağını dile getiren Bekayi, İsrail’in hukuka aykırı eyleminden Washington yönetimini sorumlu tuttu. İran ayrıca, hava sahasının ikinci bir açıklamaya kadar uçuşlara kapalı olacağını duyurdu.
‘AMERİKAN, İNGİLİZ VE FRANSIZ ÜSLERİ DE HEDEF OLUR’
İran, batılı ülkelerin İsrail’i savunmaları halinde bölgedeki üslerini hedef alacağı uyarısında bulundu. Reuters haber ajansının İran devlet medyasına dayandırdığı habere göre İran; ABD, İngiltere ve Fransa’yı Tahran’ın misilleme saldırılarını durdurması için İsrail’e yardım etmemeleri konusunda uyardı. Aksi halde Tahran’ın bu ülkelerin bölgedeki askeri üslerini ve gemilerini hedef alacağı uyarısı yaptı. Fars haber ajansına konuşan üst düzey İranlı askeri kaynaklar da, misilleme operasyonlarının henüz başlangıç olduğunu vurgulayarak, önümüzdeki günlerde bölgedeki ABD üslerinin de hedef alınacağını açıkladı. İran, ülkenin batısında İsrail’e ait bir F-35 savaş uçağının düşürüldüğünü öne sürdü.
YANLIŞ HESAP İRANLI KOMUTANLARI YAKTI
Tahran’daki kaynaklara göre, İranlı liderler, pazar günü Umman’daki yeni tur müzakereler öncesinde İsrail’in saldırı düzenleyeceğini öngörmüyordu. Güvenli evlerde değil kendi evlerinde kalarak hedef oldular. Devrim Muhafızları komutanları ise ‘tek bir yerde toplanmayın’ uyarısına rağmen üste toplantı yaparken öldürüldüler.
BD basınına yansıyan haberlerde, İran’ın İsrail’in saldırısının pazar günü ABD ile İran arasında gerçekleşmesi planlanan nükleer görüşmelerinden önce gerçekleşmeyeceğini düşündüğü iddia edildi. The New York Times (NYT) gazetesinin altı İranlı yetkili ve iki İran Devrim Muhafızları Ordusu mensubunun anlatımlarına dayandırdığı haberde, “Ancak devasa bir yanlış hesap yaptılar” değerlendirmesine yer verildi. Kaynakların paylaştığı bilgilere göre, İsrail’in saldırı düzenlediği cuma gecesi İran’ın üst düzey askeri komutanları güvenli evlerde değil, kendi evlerindeydi. İddiaya göre, İsrail’in saldırılarında hayatını kaybeden Devrim Muhafızları’nın Hava ve Uzay Birimi Komutanı Emir Ali Hacızade ve üst düzey personeli de tek bir yerde bir araya gelmemeleri yönündeki talimatı görmezden geldi. Bu isimler, başkent Tahran’daki bir askeri üste acil durum savaş toplantısı yaptıkları sırada İsrail’in üsse düzenlediği saldırıda yaşamını yitirdi.
NYT’nin gördüğünü belirttiği özel kısa mesajlarda, bazı yetkililerin kızgın bir şekilde “Hava savunmamız nerede?” diye sorduğu görüldü. Bir yetkili ise “İsrail nasıl olup da istediği her şeye saldırıp üst düzey komutanlarımızı öldürebiliyor ve biz bunu durduramıyoruz?” diye sordu. Ticaret Bakanlığı Enerji Komitesi’nin üyesi Hamid Hosseini, “İsrail’in saldırısı liderliği tamamıyla gafil avladı, özellikle de üst düzey askeri isimlerin ve nükleer bilim insanlarının öldürülmesi... Bu, aynı zamanda düzgün bir hava savunması eksikliğimizi ve onların hiçbir direniş olmadan kritik bölgelerimizi ve askeri alanlarımızı bombalama kabiliyetini ortaya koydu” yorumunda bulundu. Haberde, İran’da önceki sabah yapılan Ulusal Güvenlik Konseyi Toplantısı hakkında detaylar da paylaşıldı. İddiaya göre, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, toplantıda intikam istediğini ama aceleyle hareket etmek istemediğini belirtti. Gazeteye konuşan bir yetkili, İsrail’in İran’ın altyapısına ya da su ve enerji santrallerine saldırması halinde bunun protestolara sebep olacağının da toplantıda konuşulduğunu belirtti.
