Dünya diken üstünde İsrail’in İran’a saldırısının ateşkesle sonuçlanmasını beklerken, Trump’ın gizemli mesajı endişe yarattı. G7 zirvesinden apar topar ayrılan Trump, “Müzareke modunda değilim. İki gün sonra mutlak son için karar vereceğim” diyerek İran’a gözdağı verdi. Trump’ın sözleri sığınak delici bombaya sahip ABD’nin Fordo Nükleer Tesisini imha edeceği şeklinde yorumlandı.
MUTLAK SON İÇİN SÜRE VERDİ
Çatışmaların beşinci gününde İsrail, İran'ın öldürülen Genelkurmay Başkanı'ndan sonra yerine atanan yeni savaş komutanı Ali Shadmani'yi de hava saldırısında katletti. İran ise MOSSAD karargahını vurduğunu duyurdu. Dünya liderlerinin ateşkes temasları sürerken Kanada'daki G7 Liderler Zirvesi’ne katılan ABD Başkanı Trump'ın toplantıdan erken ayrıldıktan sonra İran'a yönelik tehditvari sözleri endişe yarattı. İsrail ile İran arasındaki çatışmada 'gerçek bir son' aradığını söyleyen Trump, Beyaz Saray'da yapacağı Acil Güvenlik Toplantısı sonrası 48 saatte mutlak son kararı açıklayacağını duyurdu.
ATEŞKESİN KİLİDİ ‘FORDO’ İDDİASI
Trump’ın İran’a yönelik tehdidinin altında ABD’nin elinde İran’ın nükleer tesisi Fordo’yu imha edebilecek silah kabiliyetine sahip olmasının yattığı öne sürüldü. Konuya dair açıklama yapan İsrail’in ABD Büyükelçisi Yechiel Leiter, ABD’nin Fordo Nükleer Tesisini vurabilecek türde bombaya sahip olan dünyadaki tek ülke olduğunu söyledi. ABD basınına konuşan uzmanlarsa tıpkı Trump gibi perşembe ve cuma gününü işaret ederek “Toz duman dağıldığında, bazı sürprizler göreceksiniz. Öyle ki bu ‘çağrı cihazı operasyonunu’ neredeyse basit gösterecek” ifadelerini kullandı.
TRUMP KOMUTA ODASINDA
İsrail ve İran arasındaki savaş giderek tırmanırken, ABD Başkanı G7 zirvesini apar topar terk ederek Washington’a döndü. Macron’un ‘ateşkes için döndü’ iddiasını yalanlayan Trump, savaşa ‘gerçek bir son’ istediğini söyledi. İran’ın nükleer silah planlarından tamamen vazgeçmesini isteyen Trump’ın Tahran’da rejim değişikliğine ise sıcak bakmadığı belirtiliyor.
Başkan Donald Trump’ın dün G7 zirvesini yarıda keserek ülkesine dönmesi üzerine dünyanın gözü İran-İsrail savaşında ABD’nin pozisyonuna çevrildi. İsrailli yetkililer, ABD’ye askeri müdahaleye dahil olması için baskı uygularken, Amerikan basını, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Trump’ın dönüşüyle birlikte toplanması talimatını verdiğini yazdı. Kanada’daki G7 Liderler Zirvesi’nden geri dönüşünde Trump, Air Force One uçağında gazetecilere açıklamalarda bulundu. İran ile nükleer anlaşma konusunda “gerçek bir son istediğini” belirten Trump, Beyaz Saray Durum Odası’ndan Orta Doğu’daki gelişmeleri takip edeceğini ifade etti. Kanada’dan ayrılırken İran ile “ateşkes aradığını söylemediğini” kaydeden Trump, İran’ın nükleer silah planlarından tamamen vazgeçmesini isteyerek “gerçek bir son” talep ettiğini aktardı. “Önümüzdeki iki gün içinde öğreneceksiniz. Kimse şimdiye kadar yavaşlamadı” diyerek, Tahran’dan tahliye isteği konusunda “insanların güvende olmasını” istediğini belirtti. Bu arada Fransa Cumhurbaşkanı Macron’u da “reklam meraklısı” olarak nitelendirdi ve “İsrail ile İran arasında ‘ateşkes’ üzerinde çalışmak için Washington’a döndüğüne” dair sözlerinin yanlış olduğunu söyledi. ABD’nin Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ya da Başkan Yardımcısı JD Vance’ı, İran’la görüşmeye gönderme konusunda ise “Olabilir” yanıtını verdi. Trump, vatandaşlarına zarar gelmesi durumunda ABD’nin buna “sert” karşılık vereceğini söyledi. ABD’nin dahil olmasının İran’ın nükleer programını yok edip etmeyeceği sorulduğunda ise Trump, söz konusu nükleer programın bundan çok önce yok olmasını umduğunu kaydetti. Bu arada Axios haber sitesine konuşan ABD’li ve İsrailli yetkililer, rejim değişikliği söylentilerine Trump’ın ikna olmadığını belirtti. Kanada’da bir araya gelen G7 ülkelerinin liderleri, Orta Doğu’da barış ve istikrarın sağlanmasına yönelik taahhütlerini yinelerken “İran’ın asla nükleer silaha sahip olamayacağını” belirtti.
ABD UÇAKLARI ORTA DOĞU’YA GELİYOR
İsrail ile İran arasında büyüyen çatışmalar karşısında Pentagon, Orta Doğu ve Avrupa’daki askeri varlığını genişletiyor. ABD Savunma Bakanlığı, bölgeye bir uçak gemisi daha sevk ederken, onlarca yakıt ikmal uçağını da Avrupa’dan Orta Doğu’ya doğru uçuşa başladı. Flightradar internet sitesindeki görüntülere göre de 17 farklı ABD uçağı doğuya doğru yola çıktı. ABD’li yetkililer, bu sevkiyatların, çatışmalara yakın Amerikan üslerinin doğrudan tehdit altına girmesi ihtimaline karşı bir hazırlık olduğunu belirtti. USS Nimitz uçak gemisi grubu da Orta Doğu’ya yönlendirildi.
‘YA SON ŞANS DİPLOMASİSİ YA 14 TONLUK BOMBA’
Axios’a konuşan konu hakkında bilgi sahibi dört yetkili, “Bu hafta İranlılarla bir görüşme yapılması değerlendiriliyor” ifadesini kullandı. Haberde Trump’ın İran’ın Fordo uranyum zenginleştirme tesisini yok etmek için gereken sığınak delici bombaları Tahran’ı bir anlaşmaya zorlamak için önemli baskı unsuru olarak gördüğü de belirtildi. Sadece ABD ordusu, Fordo’daki dağa gömülü tesise ulaşabilecek yaklaşık 14 tonluk bombaya ve onu taşıyabilecek bombardıman uçağına sahip.
TAHRAN’DA TELEVİZYON TEL AVİV’DE MOSSAD VURULDU
İsrail’in İran’a başlattığı geniş çaplı hava harekatının ardından çatışmaların beşinci gününde iki ülke de karşılıklı füze salvolarını sürdürürken yüzlerce kişi öldü. İran Devrim Muhafızları Ordusu dün sabah Tel Aviv’deki Mossad ve Askeri İstihbarat Müdürlüğü’nün vurulduğunu duyurdu. İsrail ordusu da, Devrim Muhafızları Ordusu Hatemül Enbiya Merkezi Karargahı komutanı Ali Şadmani’yi öldürdüğünü öne sürdü. Ancak İran doğrulamadı. İsrail ordusu, ayrıca İran’ın ülke genelinde balistik füze rampalarının üçte birini imha ettiklerini öne sürdü. Pazartesi günü İsrail’in yaptığı tahliye çağrılarından sonra gerçekleşen İran Devlet Televizyonu IRIB’e yapılan saldırı da canlı yayında ekranlara yansıdı. İran devlet haber ajansı IRNA’nın aktardığına göre saldırıda üç kişi hayatını kaybetti. Saldırı anında canlı yayında olan bir İranlı sunucunun, patlama sesinin ardından toz içinde kalan ve kararan stüdyoyu terk ettiği anlar dünya çapında ses getirdi. İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz dün de Tahran sakinlerine şehri derhâl terk etmeleri çağrısında bulundu. Bu arada kâr amacı gütmeyen İran İnsan Hakları Aktivistleri (HRANA) örgütüne göre, bombardıman başladığından beri İran’da 224 sivil öldü, 188 kişi yaralandı. Ayrıca 109 asker öldü, 123 asker yaralandı. Henüz kimlikleri tespit edilemeyen 119 kişi öldü, 335 kişi yaralandı. Böylece HRANA’nın toplam sayıları 452 ölü ve 646 yaralıya ulaştı.
HASTANELERDE GAZZE MANZARASI
Tahran’daki İmam Humeyni hastanesinde cuma gününden beri yaralı akını devam ediyor. Pazar akşamı ise akın sel haline geldi. Guardian’ın haberine göre İran’ın başkentine yönelik yeni bir İsrail saldırısı dalgası, hastanenin acil servisini alt üst etti ve bir doktorun “kan banyosu” olarak tanımladığı bir manzaraya dönüştü. Bir doktor, “Kaos ve yaslı aile üyelerinin çığlıkları bizi boğdu. Hayati tehlike arz eden yaralılar, onlarca ceset hastaneye getirildi” diye konuştu. İran hastaneleri yaralı akınıyla dolup taştı, tıbbi tesisler ve personel yorgun düştü. Tıbbi personel, kanlı kaosun ve yaralı akının, İsrail saldırılarının şiddeti arttıkça daha da büyüdüğünü anlattı. “Bebekler, gençler, yetişkinler ve yaşlılar gördüm. Şarapnel parçalarıyla yaralanmış çocuklarını kucaklarında taşıyan, kanlar içindeki anneler koşturuyordu” diyen doktor, bazı ebeveynlerin çocuklarını yere bıraktıktan sonra kendilerinin de yaralandığını fark ettiklerini ekledi.
