ABD Başkanı Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, İsrail-İran savaşının tırmandığı günlerde İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ile İstanbul'da gizli bir diplomatik görüşme organize etmeye çalıştığı ileri sürüldü. Ancak görüşme, İran’ın dini lideri Hamaney’e ulaşılamaması nedeniyle gerçekleşemedi.
ABD merkezli haber sitesi Axios’un üç üst düzey Amerikalı yetkiliye ve doğrudan bilgi sahibi bir kaynağa dayandırdığı özel haberine göre, ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu hafta İstanbul’da Amerikan ve İranlı yetkilileri bir araya getirmek üzere gizli bir diplomatik girişim yürüttü. Ancak görüşme, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e ulaşılamaması nedeniyle gerçekleşmedi.
TRUMP GEREKİRSE KENDİSİ GİDECEKTİ
Axios’un aktardığına göre Erdoğan, Trump’ı Kanada’daki G7 Zirvesi sırasında telefonla arayarak İstanbul’da ertesi gün yapılacak olası bir ABD–İran görüşmesine ev sahipliği yapmayı teklif etti. Trump, bu öneriye olumlu yanıt verdi ve gerekirse ABD Başkan Yardımcısı Vance ile Beyaz Saray elçisi Steve Witkoff’u gönderebileceğini, hatta İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile görüşmek üzere İstanbul’a bizzat gelmeyi dahi düşünebileceğini iletti.
Görüşme planı çerçevesinde, Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türk yetkililer aracılığıyla teklifi İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ve Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi’ye iletti.
HAMANEY’E ULAŞILAMADI, GÖRÜŞME İPTAL EDİLDİ
ABD'li yetkililere göre, İranlı yetkililer görüşmenin gerçekleşebilmesi için İran’ın dini lideri Hamaney’in onayını almaya çalıştı. Ancak İsrail’in olası suikast girişiminden endişe duyduğu için gizlendiği belirtilen Hamaney’e saatler boyunca ulaşılamadı. İran tarafı nihayetinde Türk yetkililere, görüşmenin onaylanamadığını bildirdi. Bunun üzerine Türkiye, ABD’ye görüşmenin iptal edildiğini iletti.
TRUMP: “İRAN NÜKLEER SİLAH SAHİBİ OLAMAZ”
Görüşmenin başarısızlıkla sonuçlanmasının hemen ardından Trump, Truth Social üzerinden dikkat çekici bir açıklama yaptı. Hamaney’e seslenen Trump, “İran, onlara imzalamalarını söylediğim anlaşmayı çoktan imzalamış olmalıydı. Ne yazık, ne büyük bir insan kaybı. Kısaca söylemek gerekirse, İRAN NÜKLEER SİLAH SAHİBİ OLAMAZ. Bunu tekrar tekrar söyledim. Herkes derhal Tahran’ı tahliye etsin!” ifadelerini kullandı.
Axios’a konuşan üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi ise bu paylaşımın doğrudan görüşmenin iptal edilmesiyle bağlantılı olmadığını söyledi. Yetkili, Trump’ın Tahran’daki sivillerin can güvenliğini önemsediği için böyle bir çağrıda bulunduğunu savundu.
B-2 BOMBARDIMAN UÇAKLARI HAVALANDI
Axios'un haberinde ayrıca, Cumartesi sabahı Missouri’den altı adet B-2 hayalet bombardıman uçağının batıya doğru hareket ettiği belirtildi. Bu uçakların, olası bir ABD hava harekâtında, İran’ın yer altındaki Fordow uranyum zenginleştirme tesisini vurmak için kullanılabilecek 13 tonluk “bunker buster” bombalarını taşıyabileceği ifade edildi.
Trump, cuma günü yaptığı açıklamada İsrail’in Fordow’u tek başına etkisiz hale getirecek kapasiteye sahip olmadığını söyleyerek, “Onlar ancak küçük bir bölümü kırabilirler. Derinlemesine inemezler. Belki gerek kalmaz, göreceğiz.” dedi.
ERDOĞAN ARACI OLMAYA HAZIR
Axios’un aktardığına göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan Cumartesi günü İstanbul’da İran Dışişleri Bakanı Arakçi ile bir araya gelerek doğrudan ABD ile müzakerelere başlanması çağrısını yineledi. Cumhurbaşkanlığı kaynakları, Türkiye’nin bu tür görüşmelere ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu belirtti.
İRAN: İSRAİL SALDIRILARI DURMADAN MÜZAKERE OLMAZ
İran yönetimi ise hem kamuoyuna hem de özel kanallardan yaptığı açıklamalarda, İsrail’in saldırılarını durdurmadığı sürece ABD ile doğrudan müzakereye oturmayacağını bildirdi. Trump ise cuma günü yaptığı açıklamada, savaşın durdurulmasının zor olduğunu belirterek, “İsrail nükleer programı yok etme konusunda iyi ilerliyor” dedi.