Uluslararası Af Örgütü, bugün yayımladığı “Dönecek Yer Yok: İsrail’in Güney Lübnan’daki Kapsamlı Tahribatı” başlıklı raporunda, İsrail ordusunun 1 Ekim 2024 – 26 Ocak 2025 arasında Güney Lübnan’da geniş çaplı sivil yıkım gerçekleştirdiğini duyurdu.
Rapor, evler, camiler, mezarlıklar, futbol sahaları, parklar ve tarım arazilerinin buldozerler ve patlayıcılarla yerle bir edildiğini ortaya koyuyor. Örgüt, “Ateşkes ilanından sonra dahi 10 binden fazla yapı ağır hasar gördü veya yıkıldı” bilgisini paylaştı.
“KANITLAR KASITLI YIKIM YAPILDIĞINI GÖSTERİYOR”
Uluslararası Af Örgütü Araştırma, Savunuculuk, Politika ve Kampanyalar Kıdemli Direktörü Erika Guevara Rosas, İsrail birliklerinin kasıtlı hareket ettiğini söyledi:
“Kanıtlar, İsrail birliklerinin bölgede ilerlerken kasıtlı olarak yıkım izi bıraktığını açıkça gösteriyor. Bu birliklerin yıkıma uğrattıkları topluluklara yönelik umursamazlıkları tüyler ürpertici. Bu yıkım eylemleri kasten veya sorumsuzca gerçekleştirildikleri durumlarda savaş suçları olarak soruşturulmalı.”
Örgüt ayrıca Lübnan hükümetine, tazminat mekanizması oluşturma ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne başvurmayı değerlendirme çağrısı yaptı. Devletlere de, İsrail’e silah transferlerini durdurmaları yönünde uyarıda bulundu.
BELGELER VE TANIK ANLATIMLARI
Uluslararası Af Örgütü, 77 video, fotoğraf, uydu görüntüsü ve 11 tanığın ifadeleri üzerinden yaptığı incelemelerde, İsrail askerlerinin evlere patlayıcı yerleştirdiğini, futbol sahalarını ve parkları yıktığını, bazı durumlarda yıkımı şarkılar ve tezahüratlarla kutladığını belgeledi.
27 Haziran 2025’te İsrail makamlarına yöneltilen sorulara ise örgütün açıklamasının yayımlandığı tarihe kadar yanıt verilmediği bildirildi.
EN AĞIR TAHRİBAT SUR BÖLGESİNDE
Uydu görüntüleri, Sur bölgesindeki Yarin, Dhayra ve Boustane belediyelerinde binaların yüzde 70’inden fazlasının yıkıldığını ortaya koydu. Diğer yedi belediyede ise yapıların yarısından fazlasının yok olduğu tespit edildi.
Rapor, beş kasabada meydana gelen yıkımlara dair ayrıntılı bilgiler de sunuyor:
Kfar Kila: 1.300’den fazla yapı ve 133 dönüm meyve bahçesi yıkıldı. Bir futbol sahası da iş makineleriyle yıkıldı. Zeynep isimli bir tanık, “O korkunç tahribatı tarif edemem, tam bir yıkım... Evimi bulamadım, hiçbir evi bulamadım.” dedi.
Marun El Ras: 700 yapı yok edildi. Ateşkes sonrası da süren yıkımlar arasında “İran Bahçesi” adlı park ve futbol sahası da bulunuyordu. Askerlerin park yıkıntıları üzerine İsrail bayrağı diktiği görüntülendi.
El Adise: Bir cami, mezarlık ve 580’den fazla yapı ağır hasar gördü. Yıkım, İsrail ordusu bölgeyi kontrol altına aldıktan sonra da devam etti.
Ayta El Şaab: 1.000’den fazla bina yıkıldı. Dört cami yerle bir edildi. Bir videoda askerlerin binaları yıkarken “Yansın köyünüz” şarkısı söyledikleri görüldü. Belediye Başkanı Hacı Muhammed Surur, “Bugünkü yıkım tarifsiz ve benzersiz… Tüm sivil mülkleri kaybettik.” dedi.
Dhayra: 264 bina (belediyedeki yapıların %71’i) tamamen yıkıldı. 45 dönüm tarım arazisi yerle bir edildi. 66 yaşındaki Edibe Finş, “İsrail, evimizi havaya uçurdu… Çektikleri bir videoda birden beşe kadar sayıyor, patlama olduğunda da ‘Vay! Oley!’ diye tezahürat yapıyorlardı.” sözleriyle yaşadıklarını anlattı.
