MİNE AÇAR
CHP Kurultayı ile ilgili dava Eylül ayına ertelenince piyasalarda bayram havası başladı. Borsada zarar yorgunu yatırımcı uzun süre ötelediği hisse alımlarına hız verdi. Son bir ayda kaçan yabancılar da dolarda park ettikleri paralarını borsaya getirince BIST 100 endeksi gün içinde yüzde 5 değer kazandı. Ülkenin risk priminin düşmesi ve yabancıların döviz bozdurmasıyla dolar düştü altın fiyatları da yönünü yukarı çevirdi.
BORSA İSTANBUL'DAN OLUMLU TEPKİ
CHP'nin iki kurultayının iptali ve yetkili kurulların görevden uzaklaştırılması talebiyle açılan davanın duruşması, Ankara 42. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görüldü. Mahkeme, ceza yargılaması ile görevsizlik kararına itiraz süreçlerinin tamamlanmasının beklenmesine hükmederek davayı 8 Eylül'e erteledi. Karara ilk tepki Borsa İstanbul’dan geldi. Uzun süredir 30 Haziran stresiyle sürekli değer kaybeden BIST 100’deki şirket hisseleri yeniden değer kazandı. BIST 100 endeksi, güne 47,97 puan artışla başladı. Alımlar hızlandı ve endeks 12 Haziran'dan bu yana ilk kez 9 bin 600 puanın üzerine çıktı.
RİSK PRİMİ DÜŞTÜ FAİZ İNDİRİMİ YOLDA
Karar, borçlanma maliyetleri üzerinde de etkisini gösterdi. Kredi risk primi göstergesi 5 yıllık CDS 300’ün altına indi. Siyasi riskin bitmesini satın alan yerli ve yabancı yatırımcılar bankacılık hisselerinde alım yaptı. Uzmanlar, yoğun alımların para piyasası kurulunda faiz indirim olasılığını güçlendirdiğini belirtti. Ekonomist İris Cibre “Borsa yükseldi, dolar düştü. CDS 300 baz puanın altına geriledi. Ülkece kaderimiz bu davaya bağlıymış ve bağlar çözülmüş gibi bir hareketlenme" yorumunu yaptı. Yabancıların dolar bozdurup borsa ve yatırım fonlarına giriş yapmasıyla dolar yeniden uluslararası piyasalarla benzer bir seyir izledi.
DAVA ERTELENDİ PİYASALAR COŞTU
Ekonominin üstünden siyasi davanın gölgesi kalkınca herkes kazanmaya başladı. Davanın Eylül ayına erteleneceğine yönelik habere ilk tepki Borsa İstanbul’dan geldi. Uzun süredir 30 Haziran stresiyle sürekli değer kaybeden BIST 100’deki şirket hisseleri değer kazanmaya başladı. Cuma günü 9 bin 404 puandan kapanan BIST 100 endeksi, güne 47,97 puan artışla 9 bin 452 puandan başladı. Erteleme kararının ardından ise alımlar hızlandı ve endeks 12 Haziran’dan bu yana ilk kez 9 bin 600 puanın üzerine çıktı. Endeks günün ilk yarısında en düşük 9 bin 450, en yüksek 9 bin 762 puanı gördü. Günün ilk yarısında mali endeks yüzde 4,4, sanayi endeksi yüzde 1,9, hizmetler endeksi yüzde 2,8 ve teknoloji endeksi yüzde 1,3 değer kazandı. Önceki kapanışa göre, günün ilk yarısında BIST 100 endeksine dahil hisselerden 96’sı yükselirken, 4’ü düştü. En çok işlem gören hisse senetleri Türk Hava Yolları, Yapı ve Kredi Bankası, Türkiye İş Bankası (C), Akbank ile Koç Holding oldu. Günün ikinci yarısına da borsa yükselişle başladı. Endeks güçlü direnç olan 9 bin 800 seviyesini aşıp 9 bin 900’ün de üzerine çıktı. Gün sonu kapanışı ise yüzde 5.78 artışla 9 bin 948 puandan gerçekleşti.
RİSK PRİMİ DÜŞTÜ FAİZ İNDİRİMİ İÇİN MERKEZ’İN ELİ GÜÇLENDİ
Davanın ertelenmesi Türkiye’nin borçlanma maliyetleri üzerinde de etkisini hızlıca göstermeye başladı. Ülkenin kredi risk primini gösteren 5 yıllık CDS 300’ün altına gerileyerek 296.52 seviyesine indi. Siyasi riskin bitmesini satın alan yerli ve yabancı yatırımcılar özellikle bankacılık hisselerinde alım yaptı. Güçlü alımlarla bankacılık endeksinde getiri yüzde 8 ile BIST 100’ün üzerine çıktı. Bankacılık hisselerindeki yoğun alımlarda uzmanlar temmuz ayında yapılacak para piyasası kurulunda faiz indirim olasılığının güçlenmesinin etkili olduğunu dike getirdi. Ekonomist İris Cibre sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Merkez Bankası’nın faiz indirmek için elinin güçlendiğini söyledi. Cibre, “Borsa yükseldi, dolar düştü. CDS 300 baz puanın altına geriledi. Tahvillerde de alım var. Ülkece tüm kaderimiz bu davaya bağlıymış ve bağlar çözülmüş gibi bir hareketlenme var. Tabii, önceki gün F35 ve CAATSA’YI Trump ın çözmek istediği haberi, Libya ile deniz anlaşmasının bu hafta oylanacak olması ihtimali gibi jeopolitik olumlu rüzgarların da etkisi söz konusudur. Artık, Merkez Bankası’nın Haziran enflasyonu yüzde 1.60 ve altı geldiği taktirde eli yüklü indirim için daha güçlü olacak. Bu olumlu gelişmelerin ardından, dolar talebinde yavaşlama olur ve hatta sürekli dedikodusu dönen Temmuzda beklenen para girişi gerçekleşirse, tekrar bir hikayeden bahsetmeye başlayabiliriz” dedi. Nitekim Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’ın da ‘enflasyonda yıl sonu yüzde 20 hedefini göreceğiz’ sözleri de faiz indirimini kuvvetli kılan bir diğer gelişme olarak öne çıktı.
YABANCI GEÇEN HAFTA SATTIĞINI GERİ ALDI
Piyasadaki coşku havasında yabancı alımlarının da payı yüksek oldu. Karar öncesi geçen hafta 700 milyon dolarlık satış yapan ve kenara çekilen yabancılar karar sonrası bir anda tekrar döviz bozdurup hisse senedi alımı yaptı. Piyasa kulislerinde alımların 1 milyar dolara yaklaştığı konuşuluyor. Bankacılık ve gayrimenkul yatırım ortaklıklarına yönelik şirketlerin hisseleri yabancı ilgisinin yoğun olduğu hisseler arasında yer aldı. Borsacılar yabancı ortaklığının yüksek olduğu şirket hisselerinin dışında savunma ve çimento sektörüne de ilginin yüksek olduğunu söyledi. Borsanın yabancı payı günlük bazda gün ortasında 0.04 artışla yüzde 35.15 seviyesine çıktı.
DOLAR DÜŞTÜ ALTIN YÜKSELDİ
Yabancıların dolar bozdurup borsa ve yatırım fonlarına giriş yapmasıyla uzun bir süre yurtdışında düşerken iç piyasada yükselen dolar, dün yeniden uluslararası piyasalarla benzer bir seyir izledi. ABD’nin tarifeler konusunda uzlaşmaya varabileceğine yönelik artan iyimserlik ve dolar endeksindeki değer kaybı, varlık fiyatları üzerinde etkili oldu. Gün içinde dolar kuru 38,78 lira seviyesinden işlem gördü. Hafta sonu ise kur 40 lira bandına yaklaşmıştı. Dolar düşerken altın fiyatları da yükseldi. Cuma günü ons fiyatındaki düşüşe paralel değer kaybeden altının gram fiyatı günü yüzde 1,3 azalışla 4 bin 201 liradan tamamlamıştı. Haftanın ilk işlem gününde ise gram altın fiyatı 4 bin 200 liranın üzerine çıktı.
SÜREÇ ODAKLI SİYASİ BİR OPERASYON
Kurultay iptali davasının ardından açıklama yapan CHP Lideri Özel, yaşananların 19 Mart’ta İmamoğlu ve CHP'li belediye başkanlarına yönelik başlatılan sürecin devamı olduğunu belirtti. Özel, duruşmanın da sonuç odaklı değil, partiyi tartıştırmaya, iktidar yürüyüşünü kesmeye, mücadele azimlerini kırmaya yönelik bir siyasi operasyon olduğunu kaydetti.
‘KURULTAY KRİZİ’NE 70 GÜNLÜK ERTELEME
Muhalefetin demokrasiye ‘darbe’ ve ‘müdahale’ dediği iptali istenen CHP’nin kurultayına ilişkin dava mutlak butlan, kayyum söylemleri gölgesinde 8 Eylül’e ertelendi. Siyasette kriz çıkaran davanın karar bağlamadan ertelenmesi tepki çekerken, CHP’liler ‘Bir süre daha CHP’nin tartışılması isteniyor’ dedi. Genel Başkan Özel ise kumpas dediği dava için ‘19 Mart’la bağlantılı’ ifadesini kullandı.
CHP’nin 4-5 Kasım tarihlerinde yaptığı 38. Olağan Kurultayı’nın iptali talebiyle ilgili dava Ankara 42. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Hatay Büyükşehir Belediye eski Başkanı Lütfü Savaş ve bazı delegeler tarafından CHP’nin 38. Kurultayına şaibe karıştığı gerekçesiyle açılan davalar, 42. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde birleştirilmişti. Dava dilekçesinde, 38. Olağan Kurultay ile kayyum tehlikesine karşı yapılan ve Özgür Özel’in bir dada genel başkan seçildiği 21. Olağanüstü Kurultayın iptali isteniyor. Bununla beraber davacılar bu kurultayın mutlak butlan (yok hükmünde) sayılarak Kemal Kılıçdaroğlu yönetiminin görevine iade edilmesi gerektiğini savunuyor. Davanın açılma gerekçesi olarak aralarında 38. Olağan Kurultayı’nda divan başkanı İmamoğlu’nun da bulunduğu 12 sanık hakkında ‘Oylamaya hile karıştırma’ suç iddiası bulunuyordu.
DAVA 8 EYLÜL’E ERTELENDİ
CHP’nin 38’inci Olağan Kurultayı’nın 3. duruşmasında erteleme kararı çıktı. Mahkeme, 38. Kurultay’a ilişkin usulsüzlük iddialarını değerlendiren Ankara 26. Asliye Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararına yapılan itirazın kesinleşmesini bekleme gerekçesiyle duruşmayı 8 Eylül tarihine erteledi. Duruşma tarihi 8 Eylül olarak belirlendi. Sabah saat 10.00’da başlayan mahkemede hakim “Menfaat temini nedeniyle irade fesadı olmuş mu olmamış mı, buna bakacağız. Ceza davasındaki görevsizlik itirazının sonucunu bekleyeceğiz” dedi. CHP’nin kuruluş tarihi olan 9 Eylül’den bir gün önceye ertelenen davanın karar duruşması olması bekleniyor.
DAVACILAR KILIÇDAROĞLU’NU İSTEDİ
Hatay Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Lütfü Savaş’ın avukatı Onur Yusuf Üregen CHP yönetimin eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na verilmesi gerektiğini istedi. Üregen, Özgür Özel için Gayrimeşru Genel Başkan ifadesini kullandı. “Kurultay mutlak butlanla sabittir. 6 Nisan seçimli kurultay yetkisiz genel başkan tarafından verilmiştir. Kurultay kanuna karşı hileye başvurularak yapılmıştır. Bu kurultay da sakattır. Gayri meşru genel başkan kendini kurtarmak için bir mizansen düzenlemiştir. Seçilmeyen bir kişinin genel başkan olması kabul edilemez. Özgür Özel’in görevden el çektirilmesi ve partinin o dönemdeki genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu tarafından yönetilmesi gerekmektedir. Kemal Kılıçdaroğlu göreve çağrılmalıdır” dedi. Lütfü Savaş’ın avukatı bir kere daha söz aldığında bu defa “kayyum talebimiz yoktur” dedi.
CHP AVUKATINDAN ‘GAYRİMEŞRU’ TEPKİSİ
CHP’nin avukatı Çağlar Çağlayan Özgür Özel hakkında kullanılan ‘Gayrimeşru Genel Başkan’ ifadesine tepki gösterdi: “Davacı vekili Genel Başkanımız için Gayrimeşru Genel Başkan ifadesini kullanmışsa de, Genel Başkan meşruiyetini ikinci kez delegelerden almıştır.” Çağlayan: “Davacının beyanları iddianamede bile yok. siyasi partilerin seçimleri hakim gözetiminde yapılır ve kurultay hakim gözetiminde yapılmıştır. Partilerin seçimleriyle ilgili tüm itirazlar seçim kurullarına yapılır. Buna seçim hakimleri karar verir. Davaya ilişkin itirazlar seçim hukukuna ilişkindir. Adliye mahkemelerinin inceleme yetkisi yoktur . Siyasi partiler, seçimlerini yargı denetimi altında yapar. Mahkemenin siyasi partinin kim tarafından yönetileceğine dair karar verme imkanı yoktur. Aksi durum seçilmişlerin sürekli mahkeme tehdidi altında görevlerini yapmalarına ve kendilerini sürekli baskı altında hissetmelerine neden olur.”
CHP YARGITAY’IN EMSAL KARARINI SUNDU
CHP avukatları, mahkemeye Yargıtay kararını delil olarak sundu. CHP’nin savunmasında yer verdiği söz konusu karar, doğrudan partiyle ilgili daha önce açılmış bir davaya ilişkin ve içtihat niteliği taşıyor. CHP üyesi Aydın Soylu’nun, 2020 yılında CHP Niksar İlçe Kongresi’nin iptali talebiyle açtığı davada yerel mahkeme, partinin iç hukuk yolları tüketilmeden doğrudan açılan davayı reddetmiş, bu karar da 2022 yılında Yargıtay tarafından onanmıştı. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin kararında, seçimlere ilişkin itirazların öncelikle parti tüzüğü ve ilgili yönetmeliklerde belirtilen mercilere yapılması gerektiği, doğrudan yargı yoluna gidilemeyeceği vurgulandı.
‘19 MART DARBESİ’NDEN BAĞIMSIZ DEĞİL
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, kurultay iptali davasının ertelenmesinin hemen ardından sosyal medya hesabından dikkat çeken bir açıklama yaptı. Özel, partisine yönelik girişimlerin 19 Mart’ta Ekrem İmamoğlu ve CHP’li belediye başkanlarına yönelik başlatılan siyasi operasyonla doğrudan bağlantılı olduğunu vurguladı. Özel, paylaşımında “Bugünkü duruşmanın da; sonuç odaklı değil, partimizi tartıştırmaya, iktidar yürüyüşümüzü kesmeye, mücadele azmimizi kırmaya yönelik süreç odaklı bir siyasi operasyon olduğu ortadadır” dedi. CHP lideri, kamuoyunu bugün saat 20.30’da Saraçhane Meydanı’nda düzenlenecek mitinge davet etti. Davanın ertelenmesine tepki gösteren Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, 8 Eylül tarihinde söz konusu davanın kendi lehlerine olacağını ‘2+2:4’ ifadelerini kullanarak net bir şekilde belirtti. Hukukçu kimliği ile söyleyeceğinin bu davanın hemen reddedilmesi olduğunun altını çizen Başarır “Biz buradayız, partimiz partimiz emin ellerde. Genel Başkanı, yöneticileri, grup başkan vekilleri biz partimizi hiçbir şekilde teslim etmeyiz” şeklinde konuştu.
‘BANA HAKARET EDENLERE HAKKIMI HELAL EDİYORUM’
Kurultay davasına ilişkin açıklamaları nedeniyle tepki çeken CHP eski Genel Başkanı Kemel Kılıçdaroğlu X hesabından yaptığı paylaşımda herkese hakkını helal ettiğini söyledi: “Kimsenin ekmeğiyle oynamayı doğru bulmuyorum. Eğer Datça Belediyesinde çalışan arkadaşımızın işten çıkarılma gerekçesi, şahsımla ilgili yaptığı bir paylaşım ise, kendisine hakkımı helal ediyorum. Görevine iade edilmesi beni memnun eder. Sadece o arkadaşımıza değil; yalan ve yanlış bilgilerle yönlendirilerek bana hakaret eden gençlere de hakkımı helal ediyorum. Fonlarla beslenen gazetecileri, trolleri ve gözü dönmüş siyasetçileri ise Allah’ın adaletine ve milletin vicdanına havale ediyorum.”
