Türkiye'nin başlıca doğal gaz tedarikçilerinden İran, arıza bildirerek gaz tüketiminin tarihi zirvelere yakın seyrettiği bir dönemde Türkiye'ye gaz akışını keserken, doğal gaz santrallerine gaz sevkiyatı yüzde 40 azaltıldı. TEİAŞ ise tüm Türkiye’de organize sanayi bölgelerine en az 3 gün olmak üzere elektrik kısıtlaması yapmaları uyarısında bulundu. Bu karar üretimin 3 gün boyunca tamamen durması anlamına geliyor.
İran’dan Türkiye’ye gelen ve İran tarafından kalan doğal gaz iletim hattında meydana gelen arıza nedeniyle doğal gaz çevrim santrallarına gaz kısıntı uygulaması devam ederken krizi derinleştirecek bir karar daha alındı.
24 Ocak Pazartesi saat 00.00’dan itibaren Türkiye’deki tüm organize sanayi bölgelerine (OSB) elektrik kısıntısı uygulanması yapılacak ve ülke sanayi üretimi en az 3 gün süreyle tamamen duracak. Bu arada OSB dışındaki tesislerde de aynı kısıntının uygulanacağı öne sürüldü.
3 GÜN BOYUNCA TAM KISITLAMA
Dünya gazetesinden Ömer Faruk Çiftçi ve Fikri Cinokur'un haberine göre; Türkiye Elektrik İletişim A.Ş. (TEİAŞ) açıklamayı OSB’lere yazı göndermeden, telefon aracılığıyla yaptı. Ancak OSB’ler durumu sanayicilere yazı ile duyurdu. Telefonla yapılan ilk bilgilendirmede kısıtlamanın pazartesi, çarşamba, perşembe tam gün olacağı belirtildi.
Sanayiciden gelen tepkiler üzerine Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in konuya müdahalesi sonucu kesinti günleri ardışık hale getirildi. Pazartesi, salı, çarşamba tam gün olarak değiştirildi.
AYDINLATMA VE ISITMA İÇİN ENERJİYE İZİN
Alınan kararla tüm OSB’lerde aydınlatma ve ısınma amaçlı kullanılabilecek kadar enerji çekimine izin verildi. Belirlenen günlerde belirlenen rakamın üzerinde enerji çeken bölgelerin enerjisi TEİAŞ tarafından kesilecek ve cezai yaptırım uygulanacak.
'KARTOPU ÇIĞA DÖNÜŞÜYOR'
Antalya Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bahar, enerji alanında yaşanan sorunların kartopu gibi yuvarlanarak çığa dönüştüğünü belirtti.
Bahar, şunları kaydetti.
"Dağıtım hatlarındaki teknik bir aksaklık olarak ifade edilen doğal gaz tedarik sorunu, bir kartopunun çığa dönüşmesi gibi katlanarak büyümektedir. Bu aksaklık nedeniyle önce fabrikalarımıza sağlanan doğalgaz akışı BOTAŞ tarafından alınan bir karar ile yüzde 40 oranında kısıtlandırılmıştı. Fakat bu kartopunun ilk yuvarlanışıymış. Tedarik sorunu, doğalgazdan elektrik üreten santrallerin üretimini sekteye uğratınca, şimdi devasa bir elektrik tedarik sorunu ile karşı karşıya kaldık. OSB’lerimizdeki fabrikalarımıza doğalgazdan sonra şimdi de elektrik kısıntısına gidileceği bildirilmiştir. Önümüzdeki hafta itibariyle Türkiye’deki tüm OSB’lerde 3 ila 4 tam gün elektrik kısıntısı uygulanacağı TEİAŞ tarafından sözlü olarak bildirilmiş, ancak tarafımıza henüz yazılı, resmi bir bildirimde bunulmamıştır.”
'HAYAL BİLE EDİLMEMESİ GEREKEN KORKUNÇ BİR ŞEY'
Ülkemizde bir enerji krizi yaşanıyor ise bu sorunun toplumun tüm kesimlerinin ortak bir şekilde sırtlaması gerektiğini düşündüklerini anlatan Bahar, "Bir çığa dönüşen bu sorunu fabrikalardan bir bariyer ile durdurmaya kalkmak tüm ülkenin çığ altında kalmasına neden olmaktan başka bir işe yaramayacaktır. OSB’lerimizde üretimini 7/24 sürdürmek zorunda olan, en ufak bir aksaklıkta üretimi uzun süre duracak, stoku çöp olacak fabrikalarımız vardır. Ülke imalatının 3 gün süreyle durdurulması hayal bile edilmemesi gereken korkunç bir şeyken, bunun eyleme geçirilmesi çok daha korkunç ve tehlikelidir" dedi.
BİRÇOK ALANI ETKİLEYECEK
Soğuk hava depoları olan, kesim yapan sanayicilerin, süt fabrikalarının uğrayacağı zararın nasıl tanzim edileceği konusunda bilgi verilmediğine dikkat çeken Bahar, şöyle devam etti.
"OSB’mizdeki süt fabrikalarımız günlük 400 ton süt almaktadır. Üretim yapamadığı için bu sütü alamayacağından o süt ziyan olacaktır. Dezenfektan yapan sanayicilerimiz vardır. Dünyanın pandemiyle boğuştuğu bir ortamda dezenfektan üretiminin durması salgına yeni bir ivme kazandırabilir. Günlük yemek çıkaran fabrikalarımız vardır, gıda tedariki sekteye uğrayacaktır. Otellere hizmet veren çamaşırhanelerimiz duracaktır, turizm sekteye uğrayacaktır. Lojistik operasyonları sekteye uğrayacaktır. Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda bunun sanayiciye yansıtılmasının ne kadar yanlış olduğu ortadadır. Bu kısıtlama konusunda yeniden bir düzenleme yapılmasını ivedi olarak talep etmekteyiz.”
'TELAFİSİ MÜMKÜN OLMAYAN SENARYO'
Kararın üretim, ihracat ve istihdamda büyük sorunlara yol açacağına dikkat çeken Ali Bahar, sözlerini şöyle sürdürdü.
"Sözleşmeye ve akide bağlanmış birçok siparişimiz bulunmaktadır. Firmalarımız büyük kayıp ve zarara uğrayacaktır. Tarım, imalat ve lojistik sektörü günlük dönen, günlük ihtiyaçları olan hayati öneme sahip sektörlerdir. Bu sektörlerin sekteye uğraması, ülke çağında büyük bir tedarik sıkıntısını beraberinde getirebilir. Ayrıca ülkede üretimin durması toplumda infiale neden olmakla birlikte stokçuluğu da körükleyebilir, özellikle dezavantajlı kesimlerin temel ihtiyaç maddelerine erişiminde sorunlar yaşanabilir. Toplum psikolojisinin böyle devasa bir sorunu kabullenmeye hazır olduğunu düşünmüyoruz. Şu anki durum haftalık bir plandır ve 3 günü içermektedir. Devamındaki günlerde ne olacağını bilmiyoruz. Belirsizlik ortamı yeni bir boyut kazanmış ve daha da kronikleşmiştir. Bu bizim program yapmamızın önünde büyük bir engel teşkil etmektedir. Unutulmamalıdır ki bu tip belirsizlikler enflasyonda telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabilir.”
KESİNTİ YAPILACAK GÜN VE SAATLER
Antalya Organize Sanayi Bölgesi’nde Pazartesi tam gün 24 saat, perşembe ve cuma günleri de dahil 72 saat elektrik kesintisi uygulanması istendi.
Isparta Süleyman Demirel OSB’de ise, salı, çarşamba ve cuma günleri olmak üzere toplam 72 saat elektrik kesintisi uygulamaları talep edildi.
TEİAŞ’TAN AÇIKLAMA
Öte yandan TEİAŞ'ın internet sayfasında yapılan duyuruda ise, mesken ve ticarethane dışında kalan kullanıcılara program dahilinde kısıntı uygulanacağı bildirildi. Açıklamada, şöyle denildi.
"Ağrı ili Gürbulak giriş noktasından Ülkemize gelen doğalgaz iletim hattının İran tarafında kalan arızasından dolayı Doğalgaz Kombine Çevrim Santrallerine gaz kısıntısı uygulanacağından, elektrik arz talep dengesinin sağlanması maksadıyla gerek iletim sistemine gerek ise dağıtım sistemine bağlı mesken ve ticarethane harici kullanıcılara program dahilinde kısıntı uygulanacaktır. Hangi kullanıcılara kısıntı uygulanacağı ve kısıntı miktarı ile ilgili, Dağıtım Şirketleri ve Teşekkülümüz tarafından bilgilendirme yapılacaktır."
