Avrupa Birliği’ne tarifeleri yüzde 30’a çıkarmayı planlayan Trump’ın bu kararı, ihracatının büyük kısmını bu ülkelere yapan Türkiye için milyarlarca Euro zarar demek iken, şimdi de Rusya kararı çıktı. ABD Başkanı Trump, Rusya’nın, Ukrayna ile 50 gün içinde barış anlaşmasına yanaşmaması durumunda, Rus ihracatını satın alan ülkelere yönelik ikincil yüzde 100 tarife artışı yaptırımlarını uygulayacağı uyarısında bulundu. Yani, Rusya ile ticaret yapan 3. ülkelere de yüzde 100 tarife tehdidi yaptı.
Türkiye’nin ABD’ye ortalama 15-16 milyar dolar ihracatı var. Halen uygulanan gümrük tarifesi oranı yüzde 10. Eğer Rusya, Ukrayna ile barışmazsa Türkiye için gümrük tarifesi oranı yüzde 100 olacak. Yani ABD’ye yapılan 15 milyar dolarlık ihracatın tamamı tehlikeye girmiş durumda. Şimdilik 50 gün var. Ancak, Rusya cephesine bakılırsa bu tehdit pek işe yaramamış gibi duruyor. Çünkü Trump’ın açıklamasından sonra Rus borsası yüzde 2,75 yükseldi. Ruble de dolar karşısında değer kazandı. Çünkü Ruslar, açıklamaya ‘50 gün süre kazandık’ diye bakıyor. Türkiye’nin asıl sorunu ihracatın bitmesi gibi görünse de asıl sorun Rusya’dan yapılan ve alternatifi çok zor olan doğalgazda. Rusya’dan yapılan 45 milyar dolarlık ithalatın 10 milyar dolarlık kısmı doğalgaz alımından oluşuyor.
Türkiye doğalgazı almak zorunda ama almaya devam ederse ABD’ye ihracatta yüzde 100 gümrük tarifesi artışına maruz kalabilir. Eğer ABD bu konuda bir muafiyet getirmez ve Rusya, 50 gün içinde barış antlaşmasına yanaşmazsa Türkiye için yıllık 15 milyar dolarlık ihracat kaybı tehlikesi ortaya çıkmış olacak.
RUSYA’DAN TRUMP’A YANIT: UMURSAMIYORUZ
Trump’ın tehdidine Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev yanıt verdi. Medvedev, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna konusunda 50 gün içinde anlaşma olmazsa gümrük tarifelerini yüzde 100 artırma tehdidini, “seyirlik ültimatom” olarak niteleyerek, “Savaşçı Avrupa hayal kırıklığına uğradı. Rusya umursamadı.” dedi.
Ekonomist İris Cibre, “Doğalgaz ithalatımızın yüzde 40 üzeri Rusyadan geliyor. Doğalgaz bağımlılığımız dolayısıyla, Trump istisna tanımazsa, ABD ihracat pazarını tamamen kaybetmemiz anlamı taşıyor. Son dönemde Trump ile ilişkiler göz önüne alındığında, istisna için baskı yapılacağı açık. Tabii, Rusya anlaşmak için kapıyı zorlamaya başlamazsa” diye yorum yaptı.
AB GÜMRÜK TARİFESİ DE 1 AĞUSTOS’TA BAŞLIYOR
Trump, AB’ye de 1 Ağustos’tan geçerli olmak üzere yüzde 30 oranında gümrük vergisi getireceğini açıklamıştı. Bu adım AB cephesinde tepkiyle karşılandı. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD ile gümrük tarifeleri konusunda müzakereleri sürdüreceklerini, ancak anlaşma olmaması halinde misilleme yapacaklarını ifade etti. Ursula von der Leyen, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “AB ihracatına yönelik bu yüksek vergi Atlantik’in iki yakasındaki işletmeler ve tüketiciler için zararlı olacaktır. 1 Ağustos’a kadar karşılıklı bir anlaşmaya varmak için çabalarımızı sürdürüyoruz. Ancak gerekli olması halinde orantılı karşı önlemler de dahil olmak üzere tüm adımları atacağız” ifadelerine yer verdi. 27 ülkeden oluşan AB, ABD ile kapsamlı bir ticaret anlaşması sağlanmasını hedeflemişti.
BU KARAR TÜRKİYE’Yİ DE SIKINTIYA SOKACAK
Trump’ın AB mallarına yönelik gümrük vergileri, ihracatı en az 85 milyar euro azaltarak en çok otomobil ve ilaç sektörlerini etkileyebilir. Almanya, Danimarka ve Orta Avrupa, resesyon risklerini artıran ve ECB’yi faiz indirimlerini değerlendirmeye zorlayan keskin bir düşüşle karşı karşıya. Avrupa’da yaşanacak ekonomik durgunluk ise ihracatının yüzde 80’ini bu ülkelere yapan Türkiye için de olumsuz sonuçlar doğuracak. Geliri azalacak olan Avrupa, Türkiye’den yapacağı ithalatı azaltabilir. Uluslararası Ticaret Merkezi’nin (ITC) verilerine göre, 2024 yılında Avrupa Birliği ABD’ye 382 milyar euro değerinde mal ihraç etti.
