TÜİK'in açıklamış olduğu doğal gaz için 'sıfır fiyat' yönteminin ardından DİSK-AR 'zorunlu açıklama' ifadelerini kullanarak, temmuz ayında gerçekleştirilecek asgari ücret zammını ele aldı. DİSK-AR'dan yapılan açıklamada, "Temmuz 2023’te altı aylık enflasyona göre zam alacak işçiler büyük kayba uğrayacak" denildi.
14 Mayıs Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimleri öncesinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, doğal gazın mayısta ücretsiz dağıtılacağını ve gelecek yıl mayıs ayına kadar her hanenin tükettiği 25 metreküp doğalgazdan ücret alınmayacağını duyurmuştu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise 29 Mayıs 2023 tarihinde gerçekleştirdiği açıklamada 2023 yılı TÜFE hesaplamaları kapsamında evlerde bedava kullanılan doğal gaz için sıfır fiyat uygulaması yapacağını duyurdu. Bugün, TÜİK tarafında enflasyon madde sepeti için yüzde 2,9 ağırlığı bulunan doğal gazın fiyatı sıfır kabul edildiği için aylık enflasyon yüzde 0,04 olarak açıklandı
TÜİK'in bugün saat 10.00'da açıklamış olduğu veriler sonrasında Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından gerçekleştirilen açıklamada, "Aylık enflasyonun yüzde 0,04 olarak gerçekleşmesi sonucunda Ocak-Mayıs dönemi beş aylık enflasyon oranı yüzde 15,2 olarak açıklandı. Temmuz 2023’te açıklanacak enflasyon oranında da aylık 25 m3 doğalgaz fiyatı düşülerek hesaplama yapılacak. Yaz aylarında doğalgaz tüketimin düşmesi nedeniyle bu durum da enflasyonda aşağı doğru bir baskı yaratacak ve muhtemelen Haziran 2023 enflasyonu da beklenen ve yaşanandan düşük çıkacak. Böylece Temmuz 2023’te altı aylık enflasyona göre zam alacak işçiler büyük kayba uğrayacak" ifadeleri kullanıldı.
'ÇALIŞANLARIN EKMEĞİYLE OYNAMAKTIR'
"TÜİK’in enflasyon ölçümünde doğal gaz fiyatını sıfır olarak kabul etmesi çalışanların ekmeğiyle oynamaktır" ifadelerinin kullanıldığı açıklamada, "Doğalgaz bedelinin bir bölümünün veya tamamının Hazine tarafından karşılanması bir gelir desteği, sübvansiyondur. Bu tip desteklerin enflasyon hesabından düşülmesi bu desteklerin yarattığı ek gelirin enflasyon hesaplaması yoluyla geri alınması anlamını taşır ve gelir desteklerini anlamsız kılar. TÜİK enflasyonu hesaplarken benimsediği doğalgazda sıfır fiyat uygulamasıyla gelir destekleri ve sübvansiyonların yaratacağı olumlu etkiyi de sıfırlamaktadır. Bu kabul edilemez" ifadelerine yer verdi.
'MİLYONLARCA EMEKÇİNİN GELİRİYLE OYNANMIŞTIR'
Yapılan açıklamada, "Uzun zamandır veri karartarak şaibeli enflasyon oranları açıklamış ve doğalgazda 'sıfır fiyat' uygulaması ile enflasyonu düşük göstererek milyonlarca emekçinin geliriyle oynamıştır" denildi.
'ZAMLAR ÜZERİNDE NEGATİF ETKİSİ OLACAKTIR'
Gerçek Gündem'e konu ile ilgili olarak konuşan Prof. Dr. Aziz Çelik, temmuz ayında asgari ücrete yapılacak olan zamma dikkat çekti. Prof. Dr. Çelik, yeni zamlar üzerinde bu durumun negatif etkisinin olacağını söylerken, "TÜİK enflasyonu düşürmek için her fırsatı kullanıyor. Temmuz ayında emekli, memur ve asgari ücret maaş hesabında enflasyon üzerinde değerlendirme yapıldığı için gelirler üzerinde negatif etkisi olacaktır" dedi.
MEMUR VE EMEKLİ MAAŞINDA ALTI AYLIK ENFLASYON HESAPLANIYOR
Söz konusu maaşlar hesaplanırken, memur ve memur emeklilerinin bir önceki 6 aylık dönemde aldığı toplu sözleşmeden doğan artış 6 aylık enflasyondan çıkarılıyor ve yeni alınacak zam oranı ekleniyor. Bunun yeni dönemde rakamsal olarak memur ve memur emeklisinin alacağı artış oranı ortaya çıkarılıyor.
EKONOMİSTLERİN YORUMU DA AYNIYDI
TÜİK'in kararını yorumlayan Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi ve eski Merkez Bankası başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, “TÜİK enflasyonu ölçerken ücretsiz doğalgaz için 'sıfır fiyat' yöntemi uygulayacakmış. TÜFE'ye yansımasını tam kestirmek zor olsa da doğalgazın ağırlığının yüzde 2,9 olduğunu düşünürsek, enflasyonda sert düşüşe neden olabilir. Mayısta yıllık resmi enflasyon yüzde 40'ın altına inebilir” ifadelerini kullanmıştı.
Eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz ise Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Sabit gelirliler Temmuz’da enflasyon farkı alacaklar. Mayıs’ta sıfır veya negatif çıkacak enflasyon, 6 aylık toplam enflasyonu aşağı çekecek, sabit gelirliler daha düşük ücret/maaş artışı alacaklar. Kısacası, Mayıs ayında bedava gaz uygulamasını sabit gelirliler finanse edecekler” ifadesini kullandı.
Ekonomist Uğur Gürses de TÜİK kararına ilişkin yaptığı değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı: “Bedava verildiği ilan edilen gazın bedelinin kısmen ücretlilere fatura edilmesi için çok akıllıca bir yöntem. Tebrik ediyorum...”
