Prof. Dr. Hikmet Sami Türk, CHP Cumhurbaşkanı adayı ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında açılan casusluk soruşturmasını KARAR’a yazdı. Diplomasının iptalinden, tutuklanmasına kadar İBB Başkanı’na açılan davaları tek tek gerekçeleri ile irdeleyen Türk, son dosyanın olası tahliyeleri engellemek, mevcut olan tutukluluğun sürmesi için açıldığını belirtti.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) hakkında açılan yolsuzluk soruşturması kapsamında 19 Mart 2025 günü gözaltına alınan, 23 Mart 2025 günü tutuklanan Ekrem İmamoğlu hakkında 25 Ekim 2025 günü casusluk suçlamasıyla yeni bir tutuklama kararı verildi. Aynı suçlama ile danışmanı Necati Özkan ve gazeteci, Tele 1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ da tutuklandı. Bu konuda biraz geriye giderek bir değerlendirme yapmakta yarar var.
1. İMAMOĞLU HAKKINDAKİ HAKSIZ İŞLEMLER
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, son sekiz ayda bir dizi haksız işlemle karşı karşıya kaldı. Hakkında Anayasa’nın 19. maddesinin IV. fıkrası ile Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 100 ve 102 maddelerinde tutuklama için aranan koşullar gerçekleşmeden tutuklama kararı verildi. Bunun üzerine Anayasa’nın 127. maddesinin IV. fıkrası ile Belediye Kanunu’nun 47. maddesine göre İçişleri Bakanlığı’nca görevinden uzaklaştırıldı. Hâlâ dava iddianamesi yazılmamış olan bu tutuklama devam ediyor. İstanbul Üniversitesi (İÜ) Yönetim Kurulu, yetkisi olmadığı hâlde İmamoğlu’nun İÜ İşletme Fakültesi’nden 1994 yılında aldığı yüksek öğrenim diplomasını aradan 31 yıl geçtikten sonra 18 Mart 2025 günü iptal etti. İmamoğlu’nun 1995’te İÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nün yüksek lisans programına katılıp yazdığı yüksek lisans tezi ilgili öğretim üyelerince incelenip kabul edildikten ve anılan Enstitü’den yüksek lisans diplomasını aldıktan 30 yıl sonra 24 Temmuz 2025 günü aynı Enstitü, İmamoğlu’nun yüksek lisans diplomasını iptal etti. Bu diplomaların iptali, kazanılmış hakların ortadan kaldırılması demektir.
2. İMAMOĞLU HAKKINDAKİ HAKSIZ İŞLEMLERİN NEDENİ
Anayasa’nın 101. maddesi uyarınca Cumhurbaşkanı adaylarının “yükseköğrenim yapmış” olması gerekir. İmamoğlu’nun aldığı diplomaların iptal nedeni, yükseköğrenim gördüğüne ilişkin belgeleri ortadan kaldırmak ve O’nu yükseköğrenim görmemiş duruma düşürmektir. İmamoğlu’na yapılan bu ve diğer haksızlıkların temelindeki neden, O’nun 2028 yılında veya erken seçim kararı verilirse daha önce, örneğin 2027 sonbaharında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimine CHP adayı olarak katılmasını engellemektir. Yapılan kamuoyu yoklamaları, İmamoğlu’nun tekrar aday olmak isteyen Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan karşısına çıkacak en güçlü aday olacağını göstermektedir.
25 Ekim 2025 günü İmamoğlu hakkında ortaya atılan casusluk suçlaması, O’nun Cumhurbaşkanlığı seçimine aday olarak katılmasını önlemeye yönelik asılsız yeni bir iddiadır. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından açılan ve İmamoğlu ile birlikte Özkan ve Yanardağ’ı da kapsayan bu dava kapsamında da tutuklama kararı verildi. Öyle anlaşılıyor ki, İmamoğlu hakkında açılmış bulunan diğer davalarda beraat veya tahliye kararı çıksa bile casusluktan verilen tutuklama kararı yedekte olacaktır.
3. DEĞERLENDİRME
Casusluk, İmamoğlu gibi milliyetçi bir insan bakımından son derece onur kırıcı bir suçlamadır. Türk Ceza Kanunu’nun “Siyasal ve askerî casusluk” kenar başlıklı 328. maddesinin 1. fıkrasına göre; “Devletin güvenliği veya iç ve dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin eden kimseye on beş yıldan yirmi yıla kadar hapis cezası verilir.” 2. fıkrada ağırlaştırıcı nedenler gösterilmiştir. İmamoğlu hakkındaki casusluk iddiası, Türk Ceza Kanunu’nun 271. maddesi anlamında “suç uydurma” niteliğindedir. Aynı durum, Özkan ve Yanardağ için de söz konusudur. Casusluk, bir Cumhurbaşkanı adayının önünü kesecek en ağır suçtur. Olayda ne İmamoğlu ve danışmanı Özkan, ne Yanardağ, gerek kişilikleri, gerek yaptıkları görevler bakımından böyle bir suç işleyebilecek; 328. maddeye göre “Devletin güvenliği … bakımından … gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin” edebilecek konumda değildirler.
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun “Bir suçun işlendiğini öğrenen Cumhuriyet savcısının görevi” kenar başlıklı 160. maddesinin 2. fıkrasına göre; “Cumhuriyet savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.”
Anayasa’mızın 9. maddesine göre; “Yargı yetkisi Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.” 138. maddesine göre “Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler.” Bu hükümlerin her soruşturma ve kovuşturmada göz önünde tutulması gerekir.
4. SONUÇ
Her davada olduğu gibi casusluk davasına bakacak hâkimlerin de bağımsız ve tarafsız hareket edeceği, hiçbir biçimde siyasî mücadelelerin etkisi altında kalmayacağı, bunlara alet olmayacağı, hukuka ve adalete inanan insanların beklentisidir. Mahkemelerde hâkimlerin arkasındaki levhada yazılı “Adalet mülkün temelidir” özdeyişi, evrensel bir gerçeğin ifadesidir. Bu özdeyiş, hâkimlerin her zaman göz önünde tutmaları gereken bir ilke olduğu kadar, dava tarafları için de bir güvence niteliğindedir.”
*Prof. Dr. Hikmet Sami Türk, Eski Devlet, Savunma ve Adalet Bakanı
