Kentsel dönüşüm yapılırken dikkat edilmesi gereken adımları anlatan Yoshinori Moriwaki, bina yapımlarında sismik izolatör (kauçuk sistem) kullanarak hayatta kalmanın mümkün olacağını, bunun da sadece yüzde 15 fazladan maliyet getireceğini söyledi. İşte detaylar...
Japon yüksek inşaat mühendisi ve mimar Yoshinori Moriwaki, Ege Denizi'nde gerçekleşen depremleri ve 6 Şubat 2023 deprem sonrasında yaşanılan süreci değerlendirdi. Ege Denizi'nde deprem sayısının 400’ü geçtiğini belirten Yoshinori Moriwaki, şöyle konuştu:
"Bir haftada 400'den fazla deprem oldu. Bugün mesela 4.8 ve 5.1 büyüklüğünde deprem oldu, yavaş yavaş yükseliyor. Bodrum tarafından Batı'ya 170 kilometre Ege'de, Yunanistan tarafında... Bu böyle gidiyorsa 7 veya 7.5 gibi büyük bir deprem de beklenebilir.
Depremin kendisinin efekti Türkiye'de çok fazla yok ama tsunami gelebilir. Normalde Türkiye'nin kendisi fay hattında 1 metre, en kötü 3 metre olarak söylenebilir ama bu Yunanistan tarafı çok yakın yerde onun için daha büyük 5 metre gibi tsunami gelebilir. Depremi hissettiği ya da haberi olduysa 5 metre yukarıda yani 1-2 kat daha yukarıya kaçsınlar."
"ZEMİN YUMUŞAKSA 4 KATTAN FAZLA YAPILMAMALI"
6 Şubat depremlerinin üzerinden iki yıl geçtiğini hatırlatan Yoshinori Moriwaki, şöyle konuştu:
"Tabii kentsel dönüşüm yapılması lazım ama kentsel dönüşüm yapıyorken, yeniden yapıyorken ova tarafta yani yumuşak zeminliyse 4 katlıdan fazla yapmamak lazım. Zaten zeminin iyileşmesi için para harcamak lazım. Biraz yüksek yere, o zaman zemin iyi. O zaman radye temel/fore kazık yapmak gerekiyor. Onun için mümkün olduğu kadar yukarıya yaparsa daha iyi olur. Yukarıda zemin iyiyse 7 kat, 10 kat, 15 kat yapılabilir, sıkıntı yok."
"KONTEYNER KENT SORUNUNUN ÇÖZÜLMESİ LAZIM"
Yoshinori Moriwaki, Adıyaman'da 70 binden fazla kişinin konteyner kentte yaşadığını anımsatarak, "Tabii ki bu bölgede yürümek lazım, prefabrik konut var. Herkesin psikolojisinin iyi olması için bunun artık çözmek lazım" dedi. İzmir ve Marmara Bölgesi'nde gerçekleşebilecek olası deprem için uyarıda bulunarak, "İstanbul'un sorunlarının çözülmesi lazım" diye konuştu.
"SİSMİK İZOLATÖRÜN BİNA YAPIMINA MALİYETİ SADECE YÜZDE 15"
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 depremlerinin ikinci yıl dönümünde Balçova Belediyesi tarafından Japon deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki'nin katılımıyla, "Türkiye Japonya arasındaki afet önleme farklılıkları" başlıklı seminer düzenlendi.
İzmir Ekonomi Üniversitesi Konferans Salonu'nda gerçekleşen seminerde Yoshinori Moriwaki, Türkiye'nin tanınmış deprem uzmanlarından Merhum Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara'yı anarak şunları söyledi:
"Rahmetli Ahmet Mete Işıkara, 'Deprem değil bina öldürür' diyordu. Ben de aynı düşüncedeyim. Sağlam bina yaparsak hayatta kalabiliriz. 2020’deki İzmir depreminde yıkılan binalarda deniz kumu kullanıldığı ortaya çıktı. Kumun içinden deniz kabukları çıkmıştı.
O depremde o kadar binanın yıkılmaması ve o kadar can kaybı olmaması gerekiyordu. Bu nedenle binalarımızı kauçuk sistem olarak bilinen sismik izolatörler kullanarak yapmalıyız. Bu da en fazla yüzde 15 artı inşaat maliyeti demektir. Düşünsenize, yüzde 15 daha fazla ödeyerek hayatta kalacaksınız. Bunu kim istemez."
"7, 7,5 BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREM OLABİLİR"
Bir süredir gündemde olan ve Yunanistan'ın Santorini Adası açıklarında yaşanan depremlere de değinen Yoshinori Moriwaki, şunları söyledi:
"Santorini açıklarında 10 günde 770'ten fazla deprem oldu. 3.4'ten, 5.3'e kadar. Bölgede 6 hafta içerisinde 7, 7.5 şiddetine kadar deprem olabilir. Burası Bodrum'un karşısında kalıyor. 171 kilometre mesafe var. Ancak böyle bir deprem Çanakkale'ye kadar hissedilir. Bodrum, Marmaris, Muğla ve Datça yoğun şekilde hisseder. Tsunami olursa da buralarda 1 metre olur. Santorini'de ise 5-7 metre arası tsunami olabilir. İzmir'e ise tsunami gelmez. İzmirlilerin tsunami konusunda tedirgin olmasına gerek yok."
Türkiye'nin dünyada en çok deprem olan ülkeler sıralamasında 6. sırada olduğunu belirten Moriwaki, deprem gerçeğinin kabul edilerek devletin tüm kurumları ve halkın hazırlıklı olması gerektiğinin altını çizdi. 35 yıldır Türkiye'de yaşadığını ve kendisini Türk gibi hissettiğini belirten Yoshinori Moriwaki, şöyle devam etti:
"Türk bir mimar ve mühendis olarak utanıyorum ve üzülüyorum. Türkiye'de büyük deprem olmamasına rağmen can kaybı bakımından dünyada 3. sıradayız. 'Allah korusun' demek depremleri engellemiyor. Güneşin doğumu kadar doğal bir şekilde deprem olacak. Hep birlikte üzerimize düşeni yapmalı ve önlem almalıyız."
"TATBİKAT YAPILMALI"
Şiddetli depremler yaşayan Japonya'nın cep telefonlarında deprem uyarı sistemi kullandığını anlatan Yoshinori Moriwaki, önceden sinyal geldiğini, doğalgaz sisteminin kapandığını ve hızlı trenlerin durduğunu belirtti. Japon halkının depremle yaşamayı öğrendiğini, şu anda okullarda ve mahallelerde ayda bir kez deprem tatbikatı yapıldığını kaydeden Yoshinori Moriwaki, Türkiye'de yılda bir kez dahi olsa akıllarda kalacağını dile getirdi.
'Deprem Rehberi' adını taşıyan bir çizgi roman da yazdığını kaydeden Yoshinori Yoshinori Moriwaki, deprem ve göçük sonrası oluşması muhtemel yaşam üçgeninde su şişesi, toz maskesi, tuz, çikolata ve metal düdük bulundurulması gerektiğini hatırlattı. Deprem çantasının ise evin giriş kapısının yanına konması gerektiğini kaydetti. Deprem anında merdivenlerin kullanılmaması gerektiği uyarısında da bulunan Yoshinori Moriwaki, semineri Atatürk'ün, "Ne mutlu Türküm diyene" sözüyle bitirdi.
