2024 yılı itibarıyla, yükseköğretim mezunlarının genel kayıtlı istihdam oranı yüzde 75 olarak kaydedildi.
Ancak, bir önceki yıla kıyasla hem lisans hem de ön lisans düzeyinde küçük çaplı düşüşler gözlendi.
Lisans mezunlarının kayıtlı istihdam oranı 2023'teki yüzde 75,6'dan 2024'te yüzde 75,0'e gerilerken, ön lisans mezunları için bu oran yüzde 67,7'den yüzde 66,4'e düştü.
Uzmanlar, bu düşüşü artan mezun sayıları ve iş piyasasındaki rekabetin yoğunlaşmasına bağlamakla birlikte, üniversite mezunları iş bulma süreçlerindeki değişikliklerin incelenmesi gerektiğini belirtiyor.
TIP VE POLİS MESLEK EĞİTİMİ ZİRVEDE
Gazete Oksijen'de yer alan habere göre, belirli akademik disiplinler adeta iş garantili bölümler listesinin başında yer alıyor.
Lisans düzeyinde tıp fakültesi mezunları yüzde 96,4'lük rekor bir istihdam oranıyla liderliği sürdürürken, ön lisans programları arasında Polis Meslek Eğitimi yüzde 92,3 ile en yüksek istihdam oranına ulaştı.
Bu durum, sağlık sektörünün daimi personel ihtiyacı ve kamu güvenliği alanındaki düzenli alımların istihdam üzerindeki olumlu etkisini gözler önüne seriyor.
LİSANS VE ÖN LİSANS İSTİHDAM ŞAMPİYONLARI
Lisans seviyesinde en yüksek istihdama sahip bölümler arasında tıpın yanı sıra, Özel Eğitim Öğretmenliği (yüzde 95,1), Elektrik Öğretmenliği (yüzde 92,4), Dil ve Konuşma Terapisi (yüzde 91,9) ve Elektronik Öğretmenliği (yüzde 91,9) dikkat çekiyor.
Ön lisans seviyesinde ise en yüksek istihdam oranına sahip bölümler Polis Meslek Eğitimi'ni takiben Elektrik Enerjisi Üretim, İletim ve Dağıtımı (yüzde 88,2), Endüstriyel Kalıpçılık (yüzde 87,4), Metalurji (yüzde 85,2) ve Doğalgaz ve Tesisatı Teknolojisi (yüzde 84,5) olarak sıralanıyor.
Bu veriler, mesleki eğitimin ve spesifik alanlardaki uzmanlaşmanın önemini vurguluyor.
ORTALAMA İŞ BULMA SÜRELERİ UZUYOR MU?
Mezun olduktan sonra iş bulma süresi incelendiğinde, lisans mezunları için bu süre 2024'te ortalama 14,4 ay olarak sabit kalırken, ön lisans mezunları için 15,9 aydan 16,0 aya hafif bir yükseliş gösterdi.
Bu rakamlar, üniversite mezunlarının iş arama süreçlerinin ortalama bir yılı aştığını ve iş piyasasında sabrın önemli bir faktör haline geldiğini ortaya koyuyor.
Ancak, bazı bölümler bu ortalamanın çok altında bir sürede mezunlarına iş imkanı sunuyor.
EN KISA SÜREDE İŞ BULAN BÖLÜMLER
Lisans mezunları için en kısa sürede iş bulunan bölümler: Dil ve Konuşma Terapisi (2,2 ay), Tıp (4,1 ay), Özel Eğitim Öğretmenliği (4,3 ay), Eczacılık (5,1 ay) ve Ebelik (7,6 ay).
Ön lisans mezunları arasında ise en hızlı iş bulanlar: Polis Meslek Eğitimi (2,9 ay), Optisyenlik (9,4 ay), Aşçılık (10,9 ay), Eczane Hizmetleri (11,8 ay) ve Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri (11,8 ay).
Bu veriler, belirli meslek gruplarına olan acil ihtiyacı ve bu alanlardaki hızlı adaptasyonu gösteriyor.
KAZANÇTA PİLOTAJ VE POLİS MESLEK EĞİTİMİ ÖNCÜ
Yüksek istihdam oranlarına sahip bazı bölümlerin aynı zamanda cazip maaş potansiyeli sunduğu gözlemlendi.
Lisans mezunları içinde aylık ortalama kazancı en yüksek bölümler: Pilotaj, Matematik Mühendisliği, Uzay Mühendisliği, Tıp ve Uçak Mühendisliği.
Ön lisans mezunları arasında ise Polis Meslek Eğitimi, Uçak Teknolojisi, Perakende Satış ve Mağaza Yönetimi, Marka İletişimi ve Elektrik Enerjisi Üretim, İletim ve Dağıtımı en yüksek kazanç sağlayan alanlar olarak öne çıkıyor.
Bu sonuçlar, üniversite mezunları kazanç beklentileri açısından önemli ipuçları veriyor.
MEZUN OLUNAN ALANLA UYUMLU ÇALIŞMA ORANLARI: SOSYAL BİLİMLERDE CİDDİ AÇIK
Lisans mezunlarının öğrenim gördükleri alanla uyumlu bir meslek grubunda çalışma oranı 2024'te yüzde 56,1 olarak gerçekleşti.
Bu oran, her iki mezundan birinin aldığı eğitimin doğrudan karşılığını bulduğunu gösteriyor.
Ancak, bu alandaki en düşük uyum oranı, yüzde 20,1 ile Sosyal Bilimler, Gazetecilik ve Enformasyon alanında yaşandı.
Ön lisans mezunlarında da benzer bir durum söz konusu olup, aynı alanda uyum oranı yalnızca yüzde 8.
Bu durum, özellikle sosyal bilimler mezunları iş imkanları konusunda piyasada ciddi bir uyumsuzluk olduğunu işaret ediyor ve üniversite ve sektör uyumu konusunda daha fazla çalışma yapılması gerektiğini gösteriyor.
