İçişleri Bakanlığı’na bağlı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün insan ticaretine ilişkin 2020 tarihli raporu yayımlandı. Raporda, "Türkiye’de insan ticareti mağduru yabancıların yüzde 65,3’ünün cinsel sömürüye maruz kaldığı" ve "bunların yüzde 81’inin kadın olduğu" açıklandı.
İçişleri Bakanlığı’na bağlı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün, insan ticaretine ilişkin yürütülen faaliyetlere ilişkin 2020 yılı verilerini içeren raporunda; son 5 yılda Türkiye’de insan ticareti mağduru sayısının 1115 kişi olduğu belirtildi.
Raporda insan ticareti mağdurlarında ilk beş sırada; 333 kişiyle Suriyeliler, 146 kişiyle Özbekistanlılar, 124 kişiyle Kırgızistanlılar, 87 kişiyle Faslılar ve 74 kişiyle Afganlar yer aldı.
İNSAN TİCARETİNDE İSTANBUL İLK SIRADA
“İnsan ticareti mağdurlarının tespit edildiği illere bakıldığında İstanbul ve Antalya gibi yabancı nüfusun ve eğlence sektörünün fazla olduğu illerin ön plana çıktığı görülmektedir” bilgisinin verildiği raporda; mağdurların yüzde 63,8’inin İstanbul, Antalya, Şanlıurfa, İzmir ve Hatay’da tespit edildiği belirtildi.
Rapora göre; “Türkiye’de insan ticareti mağdurlarının yüzde 65,3’ü yani 728’i cinsel sömürüye maruz kaldı.” Cinsel sömürüye maruz kalanların yüzde 81’i ise kadındı. İnsan ticareti mağdurlarının yüzde 22,3’ünün ise “işgücü sömürüsüne maruz kaldığı” belirtildi. İşgücü sömürüsüne ilişkin verilen rapora şöyle aktarıldı:
“Türkiye’de 2020 yılı içerisinde toplam 282 insan ticareti mağduru tanımlanmıştır. Tanımlanan kişilerden 37’si kadın olmak üzere 73’ünün işgücü sömürüsünden mağdur edildiği tespit edilmiştir. Mağdurların yaş dağılımı incelendiğinde ise 36’sının 18 yaş ve altı, 8’inin 18-25, 17’sinin 26-35 yaş aralığında olduğu, 12’sinin ise 36 yaş ve üstü olduğu görülmektedir. İşgücü sömürüsü mağdurlarının uyruk dağılımına bakıldığında ise 36 Suriye, 11 Özbekistan, 6 Namibya, 5 Afganistan, 3 Türkiye, 2 Endonezya, 2 Kırgızistan, 2 Rusya, 1 Azerbaycan, 1 Fas, 1 Gürcistan, 1 İran, 1 Nijerya, 1 Zambiya vatandaşıdır.”
ULUSLARARASI ÇALIŞMAYI KABUL ETTİ
Uluslararası Göç Örgütü’nün “Türkiye’deki İnsan Ticareti Eğilimleri: Kesişen Sorunlara Dikkat Çekme Raporu” isimli çalışmasına atıf yapılan raporda, şu değerlendirmeler yapıldı:
“- Ev içi hizmet sektöründe istihdam edilen çalışanların işverenleri tarafından pasaportlarına el konulduğu, özel mülklerde istihdam edilmelerinden kaynaklı mağdurlara erişimin güç olduğundan bahsedilmiştir.
- Çocukların tekstil, ayakkabı ve geri dönüşüm sektörlerinde çalıştırıldığı belirtilmiştir.
- Düşük ücret, uzun çalışma saatleri, pasaporta el koyma, iş yerlerinde kısıtlı alanlarda yaşama, güvenli olmayan sağlıksız koşullarda çalışma gibi nedenlerle çalıştırılan kişiler sömürüye maruz bırakılmaktadır.
- Türk vatandaşlarının da aynı biçimde sömürüye maruz kaldığı belirtilmiştir.
- Yine bahse konu raporda belirtildiği üzere spesifik olarak belli uyrukların belirli sektörlerde çalıştığı gözlemlenmiştir.
- Örneğin; Afganistan ve Pakistan uyruklu kişilerin genellikle tarım, hayvancılık, kâğıt ve plastik geri dönüşümü sektörlerinde; Özbek, Türkmen ve Azeri uyruklu kişilerin daha çok yaşlı bakımı ve ev içi hizmetlerde çalıştığı görülmektedir.”
Raporda mültecilerin yaşamlarına ilişkin bir örnek ise il ve kişi ismi verilmeden şöyle anlatıldı:
“İl Göç İdaresi Müdürlüklerince tanımlanan Filipin uyruklu A kişisi ülkesinde yaşadığı geçim sıkıntısı nedeniyle daha iyi imkânlarda çalışmak amacıyla internet üzerinden eriştiği bir firma ile anlaşarak Türkiye’de çocuk bakımında çalışmak için gelmiştir. Kişinin seyahat masrafları aracı firma tarafından ödenmiş, havaalanında firmanın çalışanı tarafından karşılanmış ve ertesi gün iş için gönderildiğini düşündüğü Gaziantep şehrine doğru yola çıkarılmıştır. Gaziantep’te Suriyeli bir ailenin yanında sabahın erken saatlerinden gece yarısına kadar hem ev içi hizmetlerde hem de ev sahibinin fabrikasında aynı gün içerisinde aralıksız çalışmaya zorlanmıştır. Çalıştığı süre boyunca pasaportu ve cep telefonuna aracı firma tarafından el konulmuş olup dışarı çıkması yasaklanmıştır. Mağdur bir yıl boyunca farklı birkaç ailenin yanında da ağır şartlar ve maaş ödemesi olmadan zorla çalıştırılmıştır.”
Raporda, Afganistan ve Pakistan uyruklu vatandaşların göçmen kaçakçılarına ödeyemedikleri para nedeniyle borçlandırıldıkları da bir örnekle açıklandı. Bu örnek, raporda şöyle ifade edildi:
“İl Göç İdaresi Müdürlüklerince tanımlanan yirmi bir yaşındaki B isimli Afganistan uyruklu mağdur, Türkiye’ye gelmek amacıyla göçmen kaçakçıyla parasının bir kısmını yola çıkmadan diğer yarısını ise Türkiye’ye geldikten sonra ödemek koşuluyla 2 bin ABD Dolarına anlaşmıştır. Türkiye’ye geldikten sonra göçmen kaçakçısına borcunun tamamını ödeyememesi nedeniyle mağdur öncelikle bir eve hapsedilerek günlerce göçmen kaçakçısı tarafından şiddet görmüştür. Daha sonra zorla bir naylon fabrikasında işe başlatılarak on altı gün boyunca ağır ve sağlıksız koşullarda çalıştırılmıştır. Kazandığı paraya ise göçmen kaçakçısı tarafından el konulmuştur. Aynı zamanda şahıs zorla çalıştırıldığı dönemde kaçmasını önlemek amacıyla geceleri fabrikada tutsak bırakılmış ve parası ödenmeyerek mağdur edilmiştir.”
