Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), bir özel okulun 2023 yılında 169 bin TL olan kayıt yenileme ücretini 2024-2025 eğitim öğretim dönemi için 350 bin TL’ye çıkarması üzerine yapılan başvuruyu karara bağladı. Kayıt ücretindeki fahiş artışın Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) mevzuatındaki üst sınırın çok üzerinde olduğunu tespit eden KDK, söz konusu okul hakkında inceleme başlatılmasını ve MEB'in özel okullardaki ücretlendirme politikalarına yönelik yeni düzenleme yapmasını tavsiye etti.
YÜZDE 236’LIK ARTIŞ TEPKİ ÇEKTİ
2023 yılında çocuğu özel bir okulda öğrenim gören bir veli, 169 bin TL olan kayıt yenileme ücretinin bir sonraki eğitim öğretim yılı için 350 bin TL’ye yükseltilmesine tepki göstererek KDK’ye başvurdu. Velinin şikayeti üzerine yapılan incelemede okulun yalnızca eğitim ücreti kaleminde değil, yemek, servis, kırtasiye, etüt ve takviye kursu gibi eğitim dışı hizmetlerde de ciddi oranlarda zam yaptığı ortaya çıktı. KDK’nin tespitine göre, eğitim dışı hizmetlerin ücretlerinde yüzde 236’ya varan artış uygulandı.
KDK: EĞİTİM HİZMETİ KAMU HİZMETİDİR, TİCARİ ALAN GİBİ GÖRÜLEMEZ
Kararında eğitim ve öğretim hizmetinin anayasal bir kamu hizmeti olduğunu vurgulayan KDK, bu hizmetin özel sektör eliyle sunulsa bile devletin denetim ve gözetim sorumluluğunun ortadan kalkmadığını belirtti. Kararda şu ifadeler dikkat çekti:
“Eğitim hizmetlerinin ticarileşmesi, kamu hizmeti anlayışıyla çelişebilecek bir duruma yol açmaktadır. Kanun, yönetmelik ve yargı kararlarında da açıkça belirtildiği gibi, eğitim piyasa koşullarının değil; kamu yararının öncelikli olduğu bir alandır. Özel okulların faaliyetleri sadece kazanç sağlamak amacıyla düzenlenemez. Bu durum, Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 12. maddesinde de açıkça yer almaktadır.”
MEB’E YÖNETMELİK DÜZENLEMESİ TAVSİYESİ
KDK, inceleme sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı’na yönelik önemli bir tavsiye kararı verdi. Kararda, özel öğretim kurumlarının hem kademe başlangıç ücretlerinde hem de eğitim dışı hizmet kalemlerinde keyfi ve denetimsiz artışlar yapmasının önüne geçilmesi gerektiği belirtildi. Bu kapsamda MEB’e özel öğretim kurumlarının ücretlendirme sistemine yönelik yönetmelik düzenlemesi yapması tavsiye edildi.
“Kademe başlangıç ücretleri ve yemek, servis, kırtasiye, kıyafet, etüt gibi hizmetlerde yapılan zamların, MEB’in belirlediği oranın çok üzerinde olması kamusal denetimin eksik kaldığını göstermektedir. Eğitim dışı hizmetlerin de Bakanlık tarafından denetlenebilir hale getirilmesi gerekmektedir.”
OKUL HAKKINDA İNCELEME BAŞLATILMASI TALEBİ
Velinin şikayetine konu olan özel okul hakkında da işlem yapılması gerektiğini belirten KDK, tavsiye kararının örneğinin ilgili kamu kurumlarına gönderilmesine karar verdi. Böylece söz konusu okulun uyguladığı fiyat politikası hakkında idari denetim süreci başlatılması öngörülüyor.
TEPKİLER BÜYÜYOR: VELİLER MAĞDURİYETLERİNİ DİLE GETİRİYOR
Özellikle son yıllarda artan eğitim maliyetleri ve özel okul ücretlerindeki sınırsız artışlar, kamuoyunda büyük tepki çekiyor. Veliler, çocuklarının eğitim hakkından yararlanmaları için büyük maddi fedakarlık yaptıklarını, ancak bazı özel okulların bu durumu istismar ettiğini savunuyor. KDK’nin verdiği bu karar, benzer mağduriyet yaşayan birçok veliye emsal oluşturabilecek nitelikte.
MEB'DEN ADIM BEKLENİYOR
Kararın ardından gözler Milli Eğitim Bakanlığı’na çevrildi. Eğitim uzmanları ve hukukçular, KDK’nin verdiği tavsiye kararının MEB tarafından dikkate alınarak, özel öğretim kurumlarının fiyat politikalarına yönelik daha şeffaf, denetlenebilir ve kamu yararını önceleyen bir düzenleme yapılması gerektiğini ifade ediyor.
