Lahey’de düzenlenen NATO Zirvesi’nde üye ülkeler, 2035 yılına kadar gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 5’ini savunma ve güvenlik harcamalarına ayırma taahhüdünde bulundu. Zirvenin sonunda yayımlanan ortak bildiride, bu hedefin ittifakın “bireysel ve kolektif yükümlülüklerinin” yerine getirilmesi için gerekli olduğu vurgulandı.,
Bildiride, NATO üyelerinin bu hedefe ulaşmak için “güvenilir ve aşamalı bir yol haritası sunan yıllık planlar” hazırlayacakları, 2029 yılında ise ilerlemenin daha kapsamlı şekilde değerlendirileceği ifade edildi. Savunma harcamalarının en az yüzde 3,5’inin NATO’nun temel hedeflerine ayrılacağı, geri kalan yüzde 1,5’lik kısmın ise altyapı, siber güvenlik, sivil hazırlıklar ve savunma sanayii gibi alanlara yönlendirileceği belirtildi.
UKRAYNA’YA DESTEĞE DEVAM, RUSYA’YA DİKKATLİ VURGU
NATO, Ukrayna’ya desteğin süreceğini ve bu desteğin ittifak üyelerinin güvenliğine de katkı sunduğunu belirtti. Üyeler, Ukrayna’nın savunmasına ve savunma sanayiine yapılan doğrudan katkıların, harcama hesaplarına dahil edileceğini kaydetti. Ancak zirve bildirisi doğrudan Rusya’yı kınamaktan kaçınırken, “Rusya’nın Euro-Atlantik güvenliğine yönelik uzun vadeli tehdit oluşturduğunu” ifade etti.
2026 NATO ZİRVESİ TÜRKİYE’DE DÜZENLENECEK
Bildirinin son bölümünde, bir sonraki NATO Zirvesi'nin 2026 yılında Türkiye’de düzenleneceği açıklandı. Bu karar, Türkiye’nin ittifak içindeki diplomatik ve stratejik rolünü bir kez daha ön plana çıkardı. Türkiye’nin ardından bir sonraki zirve Arnavutluk'ta gerçekleştirilecek. NATO’nun liderlik düzeyindeki karar alma sürecine ev sahipliği yapacak olan Türkiye, 2026 toplantısında ittifak gündeminin şekillenmesinde belirleyici rollerden birini üstlenecek.
SAVUNMA SANAYİNDE İŞ BİRLİĞİ ÇAĞRISI
Bildiride ayrıca, transatlantik savunma sanayii iş birliğinin artırılması, müttefik ülkeler arasındaki ticari engellerin kaldırılması ve yeni teknolojilere dayalı çözümlerin savunma alanına entegre edilmesi yönünde ortak bir irade beyan edildi.
Bildiriden öne çıkan ifadeler:
“Birimize yapılan saldırı, hepimize yapılmış sayılır.”
“2035’e kadar GSYH’nin yüzde 5’i savunmaya ayrılacak.”
“Ukrayna’nın güvenliği bizim güvenliğimizdir.”
“Rusya, Euro-Atlantik güvenliği için uzun vadeli bir tehdittir.”
“Bir sonraki NATO Zirvesi 2026 yılında Türkiye’de yapılacak.”
NE OLMUŞTU?
Trump, NATO ülkelerinin savunma harcamalarını GSYH’nin yüzde 5’ine çıkarması gerektiğini savunmaya devam ettiğini söylemişti. Ancak bu hedefin ABD için geçerli olmaması gerektiğini belirtmişti:
“Bence biz uymamalıyız ama onların uyması gerekiyor. NATO’yu çok uzun süredir biz destekliyoruz, birçok durumda maliyetin neredeyse yüzde 100’ünü biz üstlendik. Bu yüzden ABD için değil ama NATO ülkeleri için kesinlikle gerekli”
