Suriyeli mülteci hakları savunucusu ve insan hakları aktivisti Taha Elgazi, Türkiye'de gözaltına alınmasının ardından sınır dışı edildi. Gözaltı sürecinde hukuki prosedürlerin ihlal edildiği, ailesi ve avukatlarına bilgi verilmediği bildirildi. Elgazi, sınır dışı kararını 'gönüllü dönüş' adı altında imzalamak zorunda bırakıldığını söyledi.
Suriye’de Esad rejiminin baskılarından kaçarak Türkiye’ye sığınan ve uzun süredir burada mülteci hakları alanında çalışan insan hakları aktivisti Taha Elgazi, 16 Mayıs 2025 Cuma akşamı İstanbul’daki evinden sivil kıyafetli polislerce gözaltına alındı. “Adres teyidi” bahanesiyle gözaltına alınan Elgazi, kendisine ve ailesine hiçbir açıklama yapılmadan çeşitli gözaltı merkezlerine sevk edildi ve nihayetinde sınır dışı edildi. Bu süreç boyunca Elgazi'nin nerede olduğuna dair kamuoyuna bilgilendirme yapılmadı.
'PROVOKATİF EYLEMLERDE BULUNMA'
Elgazi’nin eşiyle birlikte gözaltına alınması ve ilk saatlerde nerede tutulduklarına dair bilgi verilmemesi, ailesi, avukatı ve hak örgütleri tarafından ciddi bir hukuki ihlal olarak değerlendirildi. Elgazi’nin gece geç saatlerde ailesine WhatsApp üzerinden ulaşıp kendisine “G-207 idari tahdit kodu (provokatif eylemlerde bulunma)” uygulandığını iletmesiyle birlikte durum kamuoyuna yansıdı.
Sığınmacı Hakları Platformu yaptığı açıklamada, “Taha Elgazi’nin alınma biçimi, eşine ve kendisine bilgi verilmemesi ve halen nereye götürüldüğünün açıklanmaması, Türkiye’nin hukuki sorumluluklarıyla çelişmektedir. Bu durum, sosyal uyuma da zarar vermektedir” denildi.
'EŞİM GGMLERDE KALMASIN DİYE GÖNÜLLÜ DÖNÜŞ EVRAKINI İMZALADIM'
Elgazi, sınır dışı edildikten sonra WhatsApp üzerinden kamuoyuna bir mesaj göndererek yaşananları şöyle özetledi:
“Şu an eşimle birlikte Öncüpınar Sınır Kapısı'nın Suriye tarafındayız. Cuma akşamı evden alınıp Vatan Emniyet Müdürlüğü’ne, ardından Arnavutköy GGM ve Aydın GGM’ye götürüldüm. En mantıklısı olarak eşim gözetim merkezlerinde kalmasın diye gönüllü dönüş evraklarına imza attım. Emniyet Müdürlüğü'ndeki rapora göre üzerime ‘provokatif eylemlere katılma’ suçlaması yazılmış. Allah’ın izniyle, yasal yollarla tekrar Türkiye’ye döneceğim.”
Elgazi'nin "gönüllü dönüş" ifadesinin gerçek bir özgür irade beyanı olup olmadığı ise insan hakları çevrelerinde tartışma konusu. Hak savunucuları, “gönüllü dönüş” adı altında zoraki sınır dışıların arttığına dikkat çekiyor.
BASIN TOPLANTISI DÜZENLENECEK
Sığınmacı Hakları Platformu, Taha Elgazi’nin sınır dışı edilmesiyle ilgili gelişmeleri kamuoyuna aktarmak üzere bir basın toplantısı düzenleyeceğini duyurdu. Açıklamada, Elgazi’nin toplantıya video ile katılarak yaşadıklarını bizzat aktaracağı belirtildi. Basın toplantısı 20 Mayıs 2025 Salı günü saat 15.00’te MAZLUMDER Genel Merkezi’nde gerçekleştirilecek.
Platform yaptığı çağrıda, “Hem Elgazi’nin hem de eşinin hukuka aykırı biçimde gözaltına alınması, hak temelli mücadele yürüten göçmenlerin hedef haline getirilmesi anlamına geliyor. Bu olay, mülteci hakları açısından bir alarm niteliğindedir. Kamuoyunu bilgilendirmek ve bu süreci görünür kılmak üzere sizleri basın toplantımıza davet ediyoruz” denildi.
TAHA ELGAZİ KİMDİR?
Taha Elgazi, Suriye’de Esad rejiminin baskıları nedeniyle ülkesinden ayrılarak Türkiye’ye sığınan bir insan hakları savunucusuydu. Türkiye’de Sığınmacı Hakları Platformu bünyesinde çalışan Elgazi, Serbestiyet gibi yayın organlarında yazılar yazarak kamuoyunu Suriyeli mültecilerin karşılaştığı hak ihlalleri hakkında bilgilendiriyordu. Daha önce Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı kendisine verilmiş, ancak 2024’te bu vatandaşlık iptal edilmişti. Elgazi, buna karşı hukuki mücadele yürütüyordu.
