Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Şanlıurfa Milletvekili Av. Mahmut Tanal, son yıllarda özellikle 15-18 yaş aralığındaki bazı çocukların organize bir şekilde ağır suçlara karışmasının toplumda derin bir endişeye yol açtığını vurguladı. Tanal, bu durumun sadece bireysel mağduriyetlere değil, aynı zamanda kamu güvenliğine ve adalet sistemine olan toplumsal güvene de zarar verdiğini ifade ederek, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) yeni bir kanun teklifi sundu.
SUÇUN AĞIRLIĞINA GÖRE ADİL YARGILAMA
Yürürlükteki düzenlemelerde çocukların işlediği suçlar “suça sürüklenen çocuk” statüsü kapsamına alındı. Milletvekili Av. Tanal, bu korumanın bazı durumlarda ağır suçların cezasız kalmasına yol açtığını belirterek, “Kamu vicdanı artık yaşa dayalı ceza indiriminin değil, suçun ağırlığına göre adil bir yargılamanın yapılmasını talep ediyor. Özellikle son dönemde yaşanan çocuk cinayetleri, bu hassasiyeti daha da derinleştirdi ” ifadelerini kullandı.
AĞIR SUÇLARDA YARGILAMA İSTİSNASI
Hazırladığı yasa teklifine ilişkin bilgi veren Tanal, şunları kaydetti:
“15 yaşını doldurmuş çocukların ağır suçlar işlemesi halinde ceza indirimi uygulanmamasını ve ‘suça sürüklenen çocuk’ tanımının bu suçlar bakımından istisnaya tabi tutulmasını öngörüyoruz. Ayrıca, çocuğun suça yönlendirilmesinde rol oynayan veli, vasi veya bakım yükümlülüğü bulunan kişilere yönelik cezai yaptırımları da düzenliyoruz. Böylece hem çocukların suça itilmesinin önüne geçmeyi hem de aile sorumluluğunu güçlendirmeyi hedefliyoruz. Burada en önemli ve birincil görev iktidara aittir. Bunu da unutmadan altını çizmek isterim.”
ULUSLARARASI ÖRNEKLER SIRALANDI
Uluslararası hukukta da benzer uygulamaların bulunduğuna dikkat çeken Tanal, şu değerlendirmede bulundu:
“ABD, İngiltere, Almanya, Fransa ve İsrail gibi ülkelerde çocukların ağır suçlar işlemesi halinde yaşa bağlı ceza indirimi uygulanmıyor. Failin kastı ve suçun niteliği esas alınıyor. Türkiye’nin bu düzenlemeyle uluslararası standartlara yaklaşması, çocuk adalet sisteminin daha dengeli ve güvenilir bir yapıya kavuşmasını sağlayacaktır.”
"KAMU VİCDANINI VE MAĞDUR HAKLARINI GÖZETEN MODERN BİR YAKLAŞIM"
Tanal, konuşmasına şöyle devam etti:
“Bu teklif, çocukların korunmasını esas alırken, kamu vicdanını ve mağdur haklarını da gözeten modern bir yaklaşımı yasalaştırmayı amaçlamaktadır. Çocukların suça sürüklenmesini önlemek, ailelerin sorumluluğunu netleştirmek ve toplumda adalet duygusunu yeniden tesis etmek için bu düzenleme hayati önemdedir. Kamuoyunun desteğiyle, çocuk adaletinde daha adil ve güvenli bir dönemin kapılarını aralayacağız.”
"YÜKSEK YARAR FAİL KONUMUNDAKİ ÇOCUKLA SINIRLI KALAMAZ"
Tanal, “5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun amacı çocukların yüksek yararını korumaktır ” diyerek sözlerini şöyle tamamladı:
"Ancak bu yüksek yarar, yalnızca fail konumundaki çocukla sınırlı olamaz. Mağdur çocukların ve toplumun güvenliği de bu kapsamda değerlendirilmelidir. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları da çocuklara yönelik özel muamelenin her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
Bu teklif, AİHM’in bireysel değerlendirme ilkesine de tam uyum göstermektedir. Çocukların haklarını ihlal etmeksizin kamu düzenini ve mağdur haklarını gözeten, ölçülü ve denetlenebilir bir model sunmaktadır.
Ceza adalet sisteminin etkinliğini artıran bu düzenleme, ağır suçlarda çocukların araçsallaştırılmasını önlemekte, mağdur haklarını güçlendirmekte ve hukuk güvenliğini sağlamaktadır."
