Türkiye genelinde 29 ilden 2 bin 403 gençle yapılan çalışmada, gençlerin yüzde 46’sının bir işte çalıştığı, yüzde 54’ünün ise çalışmadığı belirlendi. Çalışmayan grubun yaklaşık üçte biri, ne eğitimde ne istihdamda ne de mesleki bir programda yer alıyor.
Toplumsal cinsiyet farkı dikkat çekiyor: Erkeklerin yüzde 63’ü istihdamdayken, kadınlarda bu oran yüzde 28’e düşüyor. Kadınların NEET olma olasılığı erkeklere göre 2,5 kat daha yüksek. Bunun temel nedeni olarak “ev içi bakım sorumlulukları” öne çıkıyor. Çalışmayan kadınların yüzde 29’u ailevi nedenlerle işgücüne katılamadığını belirtirken bu oran erkeklerde yalnızca yüzde 1.
Araştırma, işe girişte “tanıdık” etkisinin belirleyici olduğunu da ortaya koydu. Gençlerin yüzde 46’sı işini arkadaş veya akraba aracılığıyla bulduğunu belirtirken, dijital platformlardan iş bulanların oranı yüzde 9’un altında kaldı.
Gençlerin yüzde 85’i 50 kişiden az çalışanı olan küçük işletmelerde, çoğunlukla satış danışmanı, garson veya kasiyer olarak çalışıyor. Yüzde 58’i günde 9 saatten fazla, yüzde 67’si ise haftada 6 gün mesai yapıyor.
Maddi durum verileri de dikkat çekici: Her 10 gençten 6’sı ayda 27 bin TL’nin altında, 3’te 1’i ise 9 bin TL’nin altında kazanıyor. Gençlerin yüzde 72’si borç altında ve sadece yüzde 28’inin hiç borcu yok. Çalışanların yüzde 40’ı kredi kartı, yüzde 25’i taksitli borç, yüzde 19’u ise ihtiyaç kredisi borcu taşıyor.
Araştırmaya katılan gençlerin yüzde 68’i daha iyi yaşam koşulları için yurtdışına göç etmek istiyor. Gençlerin yalnızca yüzde 6’sı mevcut yaşam koşullarından “çok memnun” olduğunu ifade etti.
