NEYRAN ELDEN KÖŞKER
Türkiye’de her yıl hektarlarca ormanlık alan günlerce ve haftalarca söndürülemeyen yangınlar sebebiyle kül oluyor. Ormancılar Derneği’nin verilerine göre son 10 yılda çıkan yangın sayısında ciddi bir artış gözlemleniyor. Yangın sayısı artarken, alevleri kontrol altına almak her geçen yıl daha da zorlaşıyor. Bu durum ormanlık alanların yok olmasına sebep olurken yerleşim yerleri, insan hayatı ve doğal yaşamın çeşitliliği konusunda da riskler oluşturuyor.
KARAR’a konuşan Türkiye Ormancılar Derneği Genel Başkanı Ahmet Hüsrev Özkara, yangınların kontrolden çıkmasının sebeplerinden birinin de bu artan sayı olduğunu söylüyor. Özkara, iklim değişikliği ve ekstrem hava olayları gibi artan yangın sayısını dolaylı olarak etkileyen konuların da altını çiziyor. Hava sıcaklıklarının normalden yüksek seyretmesi de yangının çıkmasını ve yayılmasını kolaylaştırırken kontrol altına alınmasını zorlaştırıyor.
Özkara, yangınları önlemek ya da az hasarla atlatabilmek için orman planlamasının ve müdahale yönteminin de şiddetli yangınlara neden olan iklim değişikliği koşullarına adapte edilmesi gerektiğini söylüyor. Artan sıcaklık ve kuraklığa dikkat çeken Özkara “Ne oluyor? Doğal olarak atmosfer koşulları olumsuz. Orman yangını için hepsi hazır. Ufak bir kıvılcıma bakıyor. Ama insanlar ve kurumlar aynı alışkanlıklarını sürdürüyor. Siz ne kişileri ne ne kurumu hazırladınız. Aynı yöntemlerle farklı sonuçlar bekleyemezsiniz” diyor.
CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç ise gün aşırı çıkan yangınların hâlihazırda bir kriz döneminin yaşandığını gösterdiğini belirtti. KARAR’a konuşan Kılıç, bölgedeki bireysel çabaların ‘merkezi hükümetin yıllardır çözemediği yapısal sorunların’ gölgesinde kaldığını söyledi. Uçaklar, helikopterler ve koordinasyonun ‘gecikmiş ve eksik’ olduğunu söylüyor. “En büyük eksiklik, yangın çıkmadan önce alınması gereken önleyici tedbirlerin yetersizliğidir. Isı, rüzgâr ve nem verileri önceden biliniyor ama orman girişlerinin denetlenmesi, riskli bölgelerin temizlenmesi gibi tedbirlerde ciddi zafiyet var” dedi.
Özkara da ormanların yangına hazırlanması gerektiğini söylüyor. “Ormanlarımız hazır değil” dedi. Orman içindeki otlar, çalı ve orta boylu bitkilerden oluşan basamaklı bir yapının alevlerin yukarı ulaşmasnı ve yayılmasını kolaylaştırdığına dikkat çeken Özkaya, yangınların azalması ve daha kolay kontrol altına alınması için orman içindeki basamaklı yapının temizlenmesi gerektiğini belirtti. Özkara “Dünyada da yanıyor, Avustralya’da 1 milyon hektarı geçiyor yanan yerler. Ama orada doğal yangın ortalaması bizden yüksek. Bizde neredeyse tamamı insan kaynaklı. Temel sorunumuz insan” vurgusu yaptı.
