Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası çalışmasına göre, Türkiye genelinde konut fiyatlarında meydana gelen nominal artışın yaklaşık dörtte biri, reel artışların ise yaklaşık yarısı kalite artışlarından kaynaklanıyor.
2010–2014 yılları arasında Türkiye’de konut fiyatlarının yüzde 50’nin üzerinde nominal artış gösterdiği ve bazı bölgelerde fiyatların iki katına çıktığı belirtilen çalışmaya göre bu artış konut piyasasındaki dinamiklerin dikkatle takip edilmesini gerekli kılıyor.
Çalışmaya göre Türkiye'de konutların gözlemlenebilen özellikleri zaman içinde kontrol edilerek fiyatlardaki kalite artışı etkisi ölçülmeye ve bu etkiden arındırılmış bir fiyat endeksi üretilmeye çalışılıyor.
Zaman içinde konutların kalitesi arttı
Bulgular, zaman içinde konutların kalitesinde önemli artışlar olduğunu ortaya koyuyor ve gözlenen fiyat artışlarının tamamının reel değerlenme olarak tanımlanmasının yanlış olabileceğini vurguluyor.
Çalışmada, şu değerlendirmelere yer verildi:
"Konutların hanehalkı malvarlığı içerisinde yüksek bir paya sahip olması ve toplam kredilerin önemli bir oranının konut kredilerinden oluşması nedeniyle konut fiyatlarının seyri finansal istikrar açısından önemli bir göstergedir.
Nominal artışın 1/4'ü reel artışın ise 1/2'si kaliteden kaynaklı
Konut piyasasında ortaya çıkan dalgalanmaların politika yapıcıların karar alma sürecinde önemli rol oynaması, konut fiyatlarının güvenilir bir istatistiki göstergeyle takip edilmesini gerektirmektedir. Ancak, mevcut konut fiyat endeksleri kalitede meydan gelen artışların etkilerini de içerebilmekte ve konut fiyatlarındaki artışların yanlış yorumlanmasına neden olabilmektedir.
Bu çalışma, TCMB tarafından hesaplanan Konut Fiyat Endeksinin (KFE) kalite etkisinden ayrıştırılması amacıyla hedonik regresyon analizi kullanılarak Hedonik Konut Fiyat Endeksini hesaplamaktadır. Sonuçlara göre, Türkiye genelinde konut fiyatlarında meydana gelen nominal artışın yaklaşık dörtte birinin, reel artışların ise yaklaşık yarısının kalite artışlarından kaynaklandığı söylenebilir."
İSTANBUL/AA
