Dünyanın en büyük dijital film platformu Netflix çok konuşulacak bir filmi yayına aldı. Netflix'in yayına aldığı filmin 1930 yılındaki ilk versiyonunu Atatürk'ün "Türk halkının izlemesi sakıncalı" olabilir dediğini biliyor muydunuz?
92 yıl aradan sonra ikinci kez filme uyarlanan 'Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok' son dönemin en çok konuşulan konuları arasında yer alırken Mustafa Kemal Atatürk'ün ilk olarak 1930 yılında yılında izleyiciyle buluşan filmi 'sakıncalı' bulduğu ortaya çıktı.
Alman yazar Erich Maria Remarque'ın 1929 tarihli 'Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok' adlı romanı 92 yıl sonra yeniden filme uyarlandı.
İlk olarak 1930 yılında filme uyarlanan tarihi roman, hem En İyi Yapım hem de En İyi Yönetmen Akademi Ödüllerini kazanan ilk film olarak tarihe geçmişti. Filmin ilk uyarlaması ayrıca 1997'de Amerikan Film Enstitüsü'nün "ilk 100 Yıl...100 Film" listesinde de yer almıştı.
NETFLİX'TE İZLEYİCİYLE BULUŞTU
92 yıl aradan sonra ikinci kez filme uyarlanan tarihi eser, ABD merkezli online dizi ve film platformu Netflix'te 28 Ekim'de izleyiciyle buluştu.
Film yayınlandığı günden bu yana kullanıcılar tarafından yoğun ilgi görürken sosyal medya kullanıcıları film hakkında araştırmalarda bulunuyor. Mustafa Kemal Atatürk'ün 84. vefat yıldönümü yaklaşırken tarihi film hakkında ortaya çıkan gerçek herkesi hayretler içerisinde bıraktı.
92 yıl aradan sonra ikinci kez filme uyarlanan 'Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok' son dönemin en çok konuşulan konuları arasında yer alırken Mustafa Kemal Atatürk'ün ilk olarak 1930 yılında yılında izleyiciyle buluşan filmi 'sakıncalı' bulduğu ortaya çıktı.
ATATÜRK FİLMİ 'SAKINCALI' BULDU
Atatürk'ün 'Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok' adlı filmin 1930 versiyonunu özel bir gösterimle sinemada seyrettiği ancak filmi 'sakıncalı bulduğu' öğrenildi.
Ekşi Şeyler adlı sitede yer alan yazıya göre; Tarihi film, Cumhuriyet'in ilk yıllarında siyasete küçük de olsa şekil verdi. Yazıda, filmin savaş karşıtı yapısı, dönemin Alman ve Türk siyasi hayatının ve Türk- Alman ikili ilişkilerinin bir şekilde özeti gibi olduğu vurgulandı.
Yazıda ayrıca Mustafa Kemal Atatürk'ün 1930 yapımı filmi İstanbul Elhamra sinemasında izlediği vurgulanırken militarist söylemi eleştiren film, Nazilerin karşı çıkmasına rağmen Almanya'da gösterime girdiği kaydedildi.
Bu durumun tepkilere neden olduğu da belirtilirken o yıllara ait Cumhuriyet Gazetesi'nde "milliyetçi sosyalistlerin şiddetle faaliyete geçmiş olmaları nedeniyle film gösterimden kaldırıldı. salonlarda büyük gürültüler yaptılar ve dışarıdan getirdikleri yüzlerce beyaz sıçanı salona bıraktılar. bu yaşananlardan sonra hükümet için geri adım atmaktan başka çare kalmamıştır." ifadelerine yer verildiği belirtildi.
Film yapımcısı Kemal Seden'in söz konusu filmi Türkiye'ye getirdiği belirtilirken Mustafa Kemal Atatürk'e filmin özel gösteriminin de kendisinin yaptığı ifade edildi.
'TÜRKİYE'DE GÖSTERİLMESİ SAKINCALI'
Kemal Seden'in henüz sansür kurulundan onay süreci devam ederken Atatürk'e filmi izlettiği ve Atatürk'ün de filmi çok beğendiği ancak gerçekçi olması nedeniyle filmin Türkiye'de gösterilmesinin sakıncalığı olabileceğini söylediği kaydedildi.
"TÜRK HALKINA GÖSTERİLMESİ İÇİN HENÜZ ERKEN"
Atatürk'ün yanında oturan Dahiliye Vekili Şükrü Kaya'ya filmi çok beğendiğini dile getirirken, söz konusu filmin savaşın getirdiği felaketleri en iyi biçimde anlatan bir belge niteliği taşıdığını da söyler. Fakat savaştan yeni çıkmış Türk halkına bu filmin gösterilmesini sakıncalı bulduğunu, filmin Türk halkına gösterilmesi için vaktin henüz erken olduğunu da söyler.
Mustafa Kemal'in film hakkındaki düşünceleri Kemal Seden'in filmi gösterime sokma düşüncesini etkiler. Ancak bunun asıl sebebi, Almanlarla olan ilişkilerin yeni yeni düzelmeye başlamasıdır. Öte yandan diplomatik kriz çıkmaması için sansür kurulu filme izin vermeyeceği de bir gerçektir. Almanya söz konusu filmi kendi ülkesinde yasaklayınca Türkiye'de filmi gösterime sokmamıştır.
BAZI KULLANICILAR ELEŞTİRDİ
Bazı sosyal medya kullanıcıları Ekşi Şeyler adlı sitedeki yazının ardından filmin Türkiye'de gösterimde girmesini eleştirirken bazıları da filmin ikinci kez vizyona girmesini eleştirdi.
BATI CEPHESİNDE YENİ BİR ŞEY YOK KONUSU
Birinci Dünya Savaşı esnasında bir erkek lisesinde öğretmenlik yapan Profesör Kantorek, öğrencilerini savaşa katılmanın ve bir asker olarak savaşta yer almanın son derece onurlu bir mevki olduğu gerekçesiyle doldurmaktadır. Bu etkileyici konuşmalardan etkilenen askerler gönüllü olarak askere yazılarak Alman ordusuna katılırlar.
Ancak savaş ne kitaplarda yazdığı, ne de öğretmenlerinin anlattığı türden epik bir olay değildir. Genç askerler bu yanılgının farkında olsalar da artık geriye dönebilmeleri mümkün değildir; tüm toyluklarıyla olup biten tüm siyasi oyunların ve acımasız planların gölgesinde canları için mücadele edeceklerdir.
Erich Maria Remarque’nin 'Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok' isimli romanından uyarlanan bir klasik, anlamsız bir kavram olan savaşın yıkıcı etkilerini tüm çarpıcılığıyla ölümsüzleştiriyor
KAYNAKÇA
1- Özuyar, A., (2021), Gazi'nin Sineması, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
2-Seyler.eksisozluk.com "Atatürk'ün Sinemada İzleyip, "Türk Halkına İzletmesi Sakıncalı Olabilir" Dediği Film". Erişim: 4 Kasım 2022
