ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin, Suriye rejiminin denetimindeki bir üssü vurması, bölgede etkin olan güçlerin hesaplaşma ve rekabetini sertleştireceği belirtiliyor. Askeri uzmanlar ‘Rusya’ya mesaj’ diye değerlendirdikleri saldırının zaten karmaşık olan Suriye savaşını iyice kaosa sürükleyeceğini düşünüyor.
ZİVER BÜYÜKTAŞ
ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri, Suriye’nin doğusundaki Deyr Ez-zur’da Beşşar Esed rejimine ait bir askeri üssü vurması, Suriye’de etkin olan güçlerin hareketlenmesine yol açtı. Saldırıda 62 rejim askerinin öldüğü, 200’e yakın askerin de yaralandıği iddia edildi. Saldırının ardından IŞİD’in ele geçirdiği bazı noktaların ise dün geri alındığı açıklandı. ABD yönetimi, rejime ait üssün yanlışlıkla vurulduğunu belirterek özür diledi ve bölgedeki operasyonların durdurulduğunu açıkladı.BM Güvenlik Konseyi (BMGK) ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin Suriye’de rejim askerlerini vurması üzerine Rusya’nın talebiyle acil olarak toplandı.
Konsey’de yaklaşık 1 saat süreyle kapalı gerçekleşen toplantının ardından ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Samantha Power, ABD’nin Suriye rejimi askerlerini vurduğu iddialarının incelendiğini belirterek, ‘’Bu teyit edilirse bilinmesini isteriz ki niyetimiz rejim askerlerini vurmak değildi. Tabii ki can kayıpları dolayısıyla üzgünüz’’ dedi.
ABD: RUSYA İKİ YÜZLÜ
Rusya’nın BMGK’yı acil toplantıya çağırmasını eleştiren Power, ‘’Rusya, BMGK’yı toplayarak ahlakçılıkla dolu bir oyun sergiliyor. Bu oyun Rusya’nın standartlarına göre bile eşsiz derecede şüpheci ve ikiyüzlü” ifadelerini kullandı. Power, Rusya’nın “hokkabaz” taktiği de uyguladığını ileri sürerek, Rusya’nın dikkati başka yöne çekerek rejimin suçlarını gözden kaçırdığını söyledi.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vitaly Churkin de ABD’yi Suriye’de çatışmaların durması anlaşmasını ihlal ederek Suriye rejimi unsurlarına saldırıp IŞİD’in hedeflerine destek vermekle suçladı. ‘’Washington’da yönetim Beyaz Saray’da mı yoksa Pentagon’da mı?” diye soran Churkin, ABD tarafından farklı açıklamalar geldiğini kaydetti.
RUSYA: ANLAŞMA TEHLİKEDE
Suriye rejiminin insani yardım için gerekli izinleri verdiğini de ifade eden Rus yetkili Churkin, ‘’ABD ile Rusya arasında Suriye anlaşması bozuldu mu?” sorusuna “Bu, şu anda büyük bir soru işareti. ABD’nin bizi ve tüm kamuoyunu Suriye’de siyasi çözüm istediğine ikna etmesini umuyorum’’ yanıtını verdi.
ABD MESAJ VERİYOR
Suriye’deki gelişmeleri Karar’a değerlendiren Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) Dış Siyaset Uzmanı Oytun Orhan, ABD’nin rejime ait üssü vurmasının teknik bir hatadan kaynaklanması ihtimalini zayıf gördüğünü söyledi. Orhan olayın Suriye’deki ABD ve Rusya arasındaki rekabetten kaynaklandığını da belirtti.
Rusya’nın, terörle mücadele adı altında ABD’nin desteklediği silahlı muhaliflere yönelik operasyonlar düzenlemesinin ABD’yi rahatsız ettiğini, ABD’nin buna karşılık Rusya’nın destek verdiği Suriye rejiminin denetimindeki üssü vurarak mesaj verdiğini ifade etti. Esas hedefin Suriye’de gücünü artıran Rusya’nın olduğunu vurgulayan Orhan, ‘’ABD, Rusya’ya ‘benim desteklediğim muhaliflere operasyon yaparsan ben de senin desteklediğin rejim güçlerini vururum’ mesajı veriyor. Suriye’deki büyük resim bu. Üssün yanlışlıkla vurulma ihtimali zayıf’’ dedi.
MUHALİF GRUPLARA DA GÖZDAĞI
Güvenlik Uzmanı Abdullah Ağar: ABD’nin daha önce Irak işgali sırasında da müttefik güçleri ‘’yanlışlıkla’’ vurduğunu hatırlatarak, ‘’Bu olabilir. Çünkü sonuçta IŞİD’de diğer güçler de sürekli yer değiştiriyor. Bu saldırının ABD askerlerinin Çobanbey’den ÖSO tarafından kovulmasından sonra gelmesi dikkat çekici. Bu bir mesaj ve gözdağıdır. Eğer kendi istedikleri doğrultuda hareket etmese muhalifleri de vurabileciğinin mesajını veriyor ve ‘patron benim’ diyor. Suriye’deki olayların küresel hesaplaşmalara doğru gidiyor.
İSTİHBARAT HATASI OLABİLİR
Doç.Dr.Haldun YalçInkaya: “Rusya ve ABD’nin politik seviyede uyumlu olduğu bir dönemde bu olay yaşandı. Politik anlamda bu dönemde uyumlular çünkü ateþkes konusunda mutabık davrandılar. Bu nedenle rejim güçlerinin bombalanması taktik ve operatif seviyede bir hata olduðunu gösteriyor. Alınan istihbaratta da bir hata olabilir. Bu olay ABD’nin politik tutumunu desteklemiyor. ABD buna benzer hataları daha önce Afganistan’da da yaptı. “
ONLARA GÖRE IŞİD BİTMEMELİ!
Prof.Dr.Hasan Köni:”Bu konularda çalışma yapanlar da biliyor ki, IŞİD bitirilirse Ortadoğu’da İsrail’i kurtarmak için yeni bir olayın daha yaratılması lazım. O halde onlara göre IŞİD olayının bitmemesi gerekiyor. Dikkat edilirse IŞİD bir yandan vurulurken bir yandan da bu terör örgütüne silahlar veriliyor. Onlara göre karmaşanın varlığı burada batının denetimini sağlıyor. Hata yaptık açıklamasına gelince, büyük gücün söyleyebileceği bir ifade. Aynı hatayı daha önce defalarca yaptılar.”
