Sesiniz çevrenizdeki dünyaya sizin kim olduğunuzu gösteren bir araçtır. Aynen parmak izi gibi kişiye özeldir. Hatta kimliğiniz hakkında ipucu verir. Peki sesi kısıklığının nedenleri nedir? Ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir mi?
112
Sesteki çatallaşmalar, titreşimler, boğuk ses ve diğer tüm ses değişikliğine ses kısıklığı denir. Gırtlaktan daha aşağı seviyelerdeki rahatsızlıklar sesin cılız ve zayıf çıkmasına neden olurken, gırtlağın kendisi ile ilgili hastalıklarda sert, tırmalayıcı ve kısık ses oluşumuna neden olur. Ağız boşluğu ve dil hastalıklarında ise ses boğuk, burundan ve “ağızda sıcak patates varmışçasına” çıkmasına sebep olur.
212
Ses kısıklığı oluşturan pek çok sebep vardır. Bunlar arasında çok basit ve kendiliğinden iyileşebilecek sebepler olduğu gibi, ciddi ve tedavisinin büyük ameliyatlar gerektirdiği hastalıklar da olabilir.
312
Ses kısıklığı özellikle 15 günün üzerinde devam etmekteyse mutlaka araştırılması gerekir. Basit bir üst solunum yolları enfeksiyonundan başka ses teli felçlerine, sesin aşırı ve kötü kullanıldığı durumlardan gırtlak kanserlerine kadar çok değişik sebeplerle oluşabilir.
412
Sesimizi doğru kullanamadığımız zamanlarda (bağırma, yüksek sesle ağlama,vs..) ses kısıklığı görülür. Ses teli nödülü ve kistleri, viral enfeksiyonlar, ses teli felci, sürekli geniz akıntsına yol açan sinüzit, geniz eti, mide asidinin yemek borusuna kaçışı, gırtlak kanserleri ses kısıklığına neden olur.
512
Ses kısıklığının en sık nedeni "akut larenjit"tir. Akut larenjit, soğuk algınlığı ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonları sırasında ya da aşırı bağırmaktan kaynaklanan ses zorlamalarında ortaya çıkar. Genellikle bir, iki hafta içinde ses normale döner.
612
Aşırı bağırmayı takiben gelişen akut larenjit sırasında ses teli içinde küçük kanamalar meydana gelebilir. Bu aşamada ses dinlendirilmediği taktirde bu kanama polip adı verilen tek taraflı ses teli şişliklerine (çıkıntısına) dönüşebilir ve sürekli ses kısıklığına neden olur.
712
Larenjit çoğunlukla enfeksiyona bağlı olarak ses tellerinin şişmesidir. En sık nedeni üst solunum yolları kaynaklı bir viral enfeksiyonun gırtlağa yayılmasıdır. Ses telleri şiştiğinde, titremesi değişir ve ses kısıklığına yol açar.
812
Bu durumun en iyi tedavisi ses tellerinizi dinlendirmek ve bol sıvı almaktır. Bu enfeksiyonların büyük çoğunluğu virüslere bağlı geliştiğinden antibiyotikler etkili değildir.
912
Bir larenjit atağı sırasında sesinize dikkat etmeniz çok önemlidir, çünkü ses tellerinin şişmesi bu bölgedeki bir hasara bağlı bir kanamaya veya nodül (küçük şişlik), polip (doku çıkıntısı) veya kist oluşumuna sebep olabilir.
1012
Ses teli nodülleri klasik olarak ses tellerinin ön 1/3 ile arka 2/3 birleşim yerinde, her iki ses telinde de aynı anda olan küçük genişlemelerdir. Bu lezyonlar sıklıkla sesini aşırı derecede ya da kötü bir şekilde kullanan kişilerde görülür.
1112
Nodüllere genç kadınlarda ve erkek çocuklarında daha sık rastlanır. Topluluk içinde çok konuşan, mesleklerini sesiyle gerçekleştiren (profesyonel ses kullanıcıları) kişilerde görülme sıklığı diğer meslek gruplarına oranla daha fazladır. Ses tellerinin birbirlerine sürekli normalden fazla kuvvetle çarpmasına bağlı olarak gelişen nodüller, ses eğitimi ile ses kullanma alışkanlığı düzeltilmediği sürece kendiliğinden kaybolmazlar.
1212
SES KISIKLIĞINI ÖNLEMEK İÇİN NELER YAPILMALIDIR? -Sigara içiyorsanız bırakın. -Kafein (kahve, kolalı meşrubatlar) ve alkol kullanımından kaçının. -Sigara dumanı bulunan ortamlardan kaçının. -Bol su için. -Evinizin havasını nemlendirin. -Gıdanıza dikkat edin - Baharatlı gıdalardan kaçının. -Sesinizi uzun süreyle ve yüksek şiddette kullanmayın. -Ses kısıklığı olduğunda sesinizi dinlendirin.