Arşivde Ara

8 Aralık 2024’te Baas rejiminin yıkılmasının ardından Suriye’de kurulan yeni yönetim, bir yıl içinde diplomatik açılımını hızla genişletti. Türkiye dahil birçok ülke Şam’daki büyükelçiliklerini yeniden açarken; İran ve İsrail, yeni yönetimle temas kurmayan iki ülke olarak öne çıktı. Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın yoğun dış temasları ve diplomatik normalleşme adımları Suriye’nin dış politikada yeni bir döneme geçtiğinin göstergesi olarak değerlendiriliyor.

İsrail ordusu, ateşkese rağmen Refah ve Han Yunus çevresinde binaları patlatarak yıktı, çeşitli noktalara topçu ve hava saldırıları düzenledi. Yerel kaynaklar ihlallerin sürdüğünü aktarırken, Gazze yönetimi ateşkesin yüzlerce kez ihlal edildiğini bildirdi.

Trump’ın Gazze Planı’na imza atan Türkiye, Mısır ve Katar dışişleri bakanları Doha’da İsrail’in pervasızlığına dikkat çekerek “Hiç kimse İsrail’i durduramıyor” itirafında bulundu. ‘Sürecin sahibi Trump’ diyen bakanlar, ateşkesin korunması yardım girişlerinin sağlanması ve istikrar gücünün bir an önce konuşlandırılması çağrısı yaptı.

İsrail, Katar ve ABD yetkilileri, Doha saldırısının ardından bozulmuş ilişkileri onarmak için bugün New York’ta gizli bir toplantıda bir araya geldi. Mossad Başkanı Barnea ve üst düzey Katarlı yetkilinin katıldığı toplantıda, Gazze'deki ateşkes sürecinin ele alındığı öğrenildi.

İsrail Savunma Bakanlığı Rehabilitasyon Bölümü, Gazze’ye yönelik 2023 sonrası saldırılar sırasında ve sonrasında askerlerde psikolojik rahatsızlıkların dramatik biçimde yükseldiğini bildirdi. Yetkililer, “eşi görülmemiş” olarak tanımladıkları bu durumun tedavi kapasitesini zorladığını, ordu personelinin önemli bir kısmının profesyonel desteğe ihtiyaç duyduğunu belirtti. Ülkede uyuşturucu bağımlılığı vakalarının da arttığı, yaklaşık 2 milyon kişinin psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğu aktarılmıştı

İsrailli Milletvekili Ofer Cassif, Filistin direnişinin sembol isimlerinden Mervan el-Bergusi’nin İsrail hapishanesinde “işkence ve kötü muameleye” maruz kaldığını söyleyerek uluslararası topluma seslendi. Cassif, Bergusi’nin dişlerinin söküldüğü, kulağının kesildiği ve kemiklerinin kırıldığı iddialarının doğrulanması gerektiğini vurgularken, Filistin kurumları bu durumu “uluslararası hukukun açık ihlali” olarak nitelendirdi.

Atina Parlamentosu, Türkiye sınırı ve Ege adalarının savunmasını güçlendirmek amacıyla İsrail’den 36 adet çok namlulu roketatar sistemi alınmasını onayladı. Yaklaşık 650–700 milyon euroluk anlaşmada bazı parçaların Yunanistan’da üretilmesi bekleniyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair ile yaklaşık bir hafta önce gizli bir görüşme yaptığı öne sürüldü. Blair’in, Gazze’de belirli bölgelerin Filistin yönetimine devredilmesini içeren bir “pilot uygulama” önerdiği iddia edilirken, İsrail yönetiminin görüşmeye ilişkin sessizliği dikkat çekiyor.

İsrail ordusunun El Halil yakınlarındaki Bab ez-Zaviye bölgesinde bir araca ateş açması sonucu iki Filistinli hayatını kaybetti. Ordunun “araçla ezme girişimi” iddiasını reddeden yerel kaynaklar, ölenlerden birinin temizlik işçisi olduğunu belirtti. Olayın ardından El Halil’de geniş katılımlı bir genel grev kararı alındı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Filistin meselesinde iki devletli çözümden vazgeçmeyeceğini belirterek “Gelişmeler uluslararası hukuktan uzaklaştığında susmayacağım” dedi. “Filistin halkının kendi kaderini tayin etme hakkı olmadan Orta Doğu’da barış olmaz” diyen Guterres, dünyanın çatışmalar, iklim krizi ve kontrolden çıkmış yapay zeka yüzünden “çoklu kriz sarmalının” ortasında olduğunu, BM Güvenlik Konseyi’nin ise fiilen “felç” kaldığını söyledi.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, İsrail ile Hamas arasındaki ateşkesi denetlemek için Gazze’deki “sarı hat” boyunca “en kısa sürede” uluslararası istikrar gücü konuşlandırılması çağrısında bulundu. Abdulati, İsrail’in ateşkesi her gün ihlal ettiğini belirterek, kalıcı çözüm için Filistin devletinin ve Gazze–Batı Şeria bütünlüğünün şart olduğunu vurguladı.

İtalya devlet kanalı RAI, Viyana’da düzenlenecek 70. Eurovision Şarkı Yarışması’na İsrail’in katılımını onaylayan kararı desteklediğini ve İtalya’nın da yarışmada yer alacağını açıkladı. İrlanda, Hollanda, İspanya ve Slovenya ise İsrail’in Gazze’de işlediği soykırım suçuna rağmen Eurovision’da boy göstereceği için yarışmadan çekildi.

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’la yaptığı telefon görüşmesinde, ABD öncülüğündeki Gazze barış girişimine ve ABD Başkanı Donald Trump’ın planına tam destek verdi. Merz, Filistin yönetiminden “acil reform” talep ederken, nihai hedefin müzakere edilmiş iki devletli çözüm olması gerektiğini vurguladı.

Almanya’da muhalefetteki Yeşiller Partisi, Şansölye Friedrich Merz’in İsrail Başbakanı Netanyahu’ya yasa dışı yerleşim politikasına karşı “daha fazla baskı yapmasını” istedi. Gazze’deki insani durumun kabul edilemez olduğunu, ateşkesin kırılganlığını ve artan yerleşimci şiddetini hatırlatan Yeşiller lideri Franziska Brantner, Batı Şeria’daki yerleşimlerin uluslararası hukuku ihlal ettiğini vurgulayarak, aşırı sağcı bakanlar Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir’e yaptırım çağrısında bulundu.

Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Beyt Lahiya’da İsrail’e ait bir insansız hava aracının düzenlediği saldırıda iki Filistinli hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı. Gazze Sivil Savunma Müdürlüğü, kente yönelik ayrı bir saldırıda da bir görevlilerinin öldürüldüğünü açıkladı.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, Doha Forumu’nda yaptığı konuşmada ülkenin beş yıllık geçiş sürecinin ardından dört yıl içinde seçimlere gidileceğini açıkladı. İsrail’le yürütülen müzakerelerde ilerleme olduğunu belirten Şara, elektrik arzındaki iyileşmeleri ve geçiş dönemine ilişkin reformları vurgulayarak “Suriye en iyi koşullarına doğru ilerliyor” dedi.

Gazze Sağlık Bakanlığı, Kemal Advan Hastanesi Müdürü Dr. Hüsam Ebu Safiye’nin İsrail tarafından alıkoyulmasının birinci yılı yaklaşırken, tüm dünyaya “akıbeti açıklansın ve serbest bırakılsın” çağrısı yaptı. Dr. Ebu Safiye, işgalci İsrail güçleri tarafından hastaneye düzenlenen baskında silah zoruyla götürülmüş ve gözaltında kötü muameleye maruz bırakılmıştı.

BM Nüfus Fonu, Gazze Şeridi’nde 57 binden fazla hanenin artık kadınlar tarafından geçindirildiğini, bu kadınların çoğunun kalabalık barınaklarda, açlık ve hastalık tehdidi altında ‘son derece savunmasız’ koşullarda yaşadığını açıkladı. Kuruma göre kış yağmurları ve seller, çökmüş sağlık sistemi ve yardım erişimindeki engeller, hayatta kalma mücadelesini daha da ağırlaştırıyor.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Doha Forumu’nda Türkiye’nin dış politika yaklaşımına ilişkin çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. Suriye iç savaşı döneminde uygulanan açık kapı politikasının iç politikada bir bedeli olduğunu ancak insani hedeflere hizmet ettiğini söyleyen Fidan, Gazze konusunda da “Türkiye üzerine düşeni yapmaya, barış çabalarına katkı sunmaya hazır” mesajı verdi.

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarında hayatını kaybedenlerin sayısı son 48 saatte 6 artarak 70 bin 354’e ulaştı. Gazze Sağlık Bakanlığı, ateşkes sonrasında da 367 kişinin öldüğünü, 953 kişinin yaralandığını, 624 cenazenin enkazdan çıkarıldığını açıkladı.

Dünya genelinde büyük yankı uyandıran Jeffrey Epstein davasında taşlar yerinden oynuyor. Florida'daki bir federal yargıç, Cuma günü aldığı kararla Jeffrey Epstein ve Ghislaine Maxwell'in seks ticareti davalarına ait büyük jüri tutanaklarının yayınlanmasını resmen emretti. Bu kritik karar, yakın zamanda yürürlüğe giren ve geleneksel gizlilik korumalarını geçersiz kılan yeni federal yasaya dayandırıldı.

Avrupa Yayın Birliği (EBU), tepkilere rağmen İsrail’in 2026 Eurovision Şarkı Yarışması’na katılımını onayladı. Kararın ardından, İrlanda, Hollanda, İspanya, Slovenya, İzlanda ve Belçika olmak üzere altı ülke, Gazze’de soykırıma imza atan İsrail’in varlığının “vicdanen kabul edilemez” olduğu gerekçesiyle yarışmadan çekildi. Boykot kararı, Avusturya’nın Viyana kentinde düzenlenecek 70. Eurovision öncesi EBU’nun çifte standartına karşı en sert tepki olarak tarihe geçti.

Avrupa Parlamentosu’ndan bir grup milletvekili, AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’a “Filistin halkına yönelik soykırımdaki suç ortaklığınıza son verin” çağrısı yaptı. Vekiller, AB–İsrail Ortaklık Anlaşması’nın askıya alınmasını, kapsamlı silah ambargosu uygulanmasını ve Lahey’deki uluslararası mahkemelerin kararlarına uyulmasını istedi.

İngiltere Yeşiller Partisi lideri Zack Polanski, Britanya Hahambaşısı Sir Ephraim Mirvis’in “Britanyalı Yahudileri temsil etmediğini” söyleyerek, onun aslında “İsrail hükümetini savunma çıkarları adına konuştuğunu” öne sürdü. Polanski, Gazze’deki soykırım ve İsrail karşıtı görüşlerin antisemitizmle özdeşleştirilmeye çalışılmasının, ülkedeki Yahudileri daha da güvensiz hissettirdiğini savundu.

ABD’nin Ankara Büyükelçisi Barrack, Türkiye’nin Rus yapımı S-400 sistemini yakın zamanda devre dışı bırakabileceğini söyledi. Bloomberg’e göre bu adım, Ankara’nın F-35 programına dönüşünün ve yaptırımların kaldırılmasının önünü açabilir.

Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL), İsrail’in Güney Lübnan’daki Caba, Mahruna, Baraşit ve El-Mecedil’e yönelik hava saldırılarının, 2006 savaşı sonrası kabul edilen ve bölgenin silahsızlandırılmasını öngören BMGK 1701 kararının ihlali olduğunu açıkladı. UNIFIL, taraflara Kasım 2024’te varılan ateşkese sadık kalma çağrısı yaptı.

Bakan Işıkhan, Türk Devletleri Teşkilatı toplantısında yaptığı konuşmada, “TDT genelinde geçerli olabilecek ve istihdamın düzenlenmesine imkân tanıyacak bir ‘çok taraflı iş gücü anlaşması’nın hayata geçirilmesini stratejik bir adım olarak görüyoruz” dedi. İşsizlik verilerine de değinen Işıkhan, “İşsizlik oranının 30 aydır tek haneli rakamlarda seyretmesi, iş gücü piyasasında yakalanan güçlü ivmenin en somut göstergelerinden biridir” ifadelerini kullandı.

İsrail Savunma Bakanlığı’nın 44,5 milyar dolarlık talebine rağmen, Maliye Bakanlığı ile yapılan görüşmeler sonucunda 2026 savunma bütçesi 34,6 milyar dolar olarak belirlendi. Bütçede Batı Şeria’daki yerleşim bölgelerine yönelik altyapı ve güvenlik projeleri için ayrıca 224,5 milyon dolar ayrıldı.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Batı Şeria’da İsrailli yerleşimcilerin gerçekleştirdiği saldırılarda yaralanan Filistinlilerin sayısının 2025’te dramatik biçimde arttığını açıkladı. OCHA’ya göre, bu yıl 733 Filistinli yaralanırken, yerleşimci şiddeti son beş yılda yüzde 340 oranında yükseldi. BM verileri ayrıca İsrail ordusunun baskınlarının işgal altındaki Filistin ekonomisinde 17 yıllık kalkınmayı yok ettiğini gösteriyor.

Avrupa Yayın Birliği'nin (EBU) İsrail’in gelecek yılki Eurovision Şarkı Yarışması’na katılımını onaylaması üzerine birçok ülkeden peş peşe boykot kararları geldi. Peki, hangi ülkeler İsrail'i boykot ederek Eurovision'dan çekildi? İşte ayrıntılar...

Avrupa Yayın Birliği’nin (EBU), İsrail’in Eurovision’a katılımını onaylaması, yarışma çevresinde büyük tartışmalara yol açtı. Kararın ardından birçok ülke, tepkilerini göstermek amacıyla yarışmadan çekildiklerini duyurdu.

TBMM Dışişleri Komisyonu, Fuat Oktay başkanlığında toplandı. Karadeniz’deki çatışmalar, Gazze ve Suriye’deki gelişmeler ile Kırım Tatarlarının durumu ele alındı. Oktay, “Savaşın özellikle Karadeniz'de sivil taşımacılığa sıçraması bir endişe kaynağıdır. Çatışmaların ülkemizin münhasır ekonomik bölgesine sıçraması asla kabul edilemez." ifadesini kullandı. Komisyonda uluslararası anlaşmaların onaylanmasının uygun bulunmasına dair 7 kanun teklifi kabul edildi.

Filistinli Esirler Heyeti ve Esirler Cemiyeti, 2024 yılında İsrail hapishanelerinde üç Gazzeli tutuklunun “işkence, aç bırakma ve tıbbi ihlaller” nedeniyle yaşamını yitirdiğini açıkladı. Kuruluşlar, 1967’den bu yana hapishanelerde ölen Filistinlilerin sayısının 321’e yükseldiğini, özellikle Ekim 2023 sonrası ölümlerin hızla arttığını vurguladı.

Lübnan basını, İsrail savaş uçaklarının Caba ve Mahruna beldelerini hedef aldığını bildirdi. Saldırı, Papa 14. Leo’nun Lübnan ziyaretinin tamamlanmasından sonra kaydedilen ilk İsrail bombardımanı oldu. Ateşkes anlaşmasına rağmen İsrail’in Lübnan’a yönelik saldırıları ve işgali sürüyor.

Hamas, CNN’in yayınladığı ve İsrail ordusuna ait buldozerlerin Gazze’de öldürülen Filistinlilerin cenazelerini toplu şekilde taşıdığını gösteren görüntülerin, insani yardım alanlarının “ölüm tuzağına dönüştüğünü” ortaya koyduğunu belirtti. Örgüt, olayın uluslararası hukukun ağır biçimde ihlal edildiğini savunarak Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Uluslararası Adalet Divanı’na acil müdahale çağrısında bulundu.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki askeri operasyonunun sivillerin ölümü ve kentin yıkımı açısından “temel bir yanlış” içerdiğini söyleyerek, bölgede savaş suçu işlendiğine inanmak için “güçlü gerekçeler” olduğunu belirtti. Guterres, Rusya–Ukrayna savaşının da ancak uluslararası hukuk ve toprak bütünlüğü esas alınarak sona erdirilebileceğini, ABD’nin Venezuela yakınlarındaki gemilere yönelik son saldırılarının ise uluslararası hukukla bağdaşmadığını söyledi.

Trump, Gazze’de yürütülen sürecin “ikinci aşamasının” kısa süre içinde başlayacağını açıkladı. Ateşkese rağmen İsrail saldırılarının sürdüğü bölgede can kaybı 70 bini aşmış durumda.

ABD Temsilciler Meclisi Denetim Komitesindeki Demokratlar, onlarca çocuğunun istismar edildiği fuhuş ağı kurmakla suçlanan Jeffrey Epstein’ın özel adası Little Saint James’ten daha önce görülmemiş görseller ve videolar yayınladı. Paylaşılan tüyler ürpertici görüntülerde, adadaki bir diş muayene sandalyesi ve "NY Office, Rich Office" gibi etiketlerin bulunduğu bir telefon detayı dikkat çekti.

Nakure’de bir araya gelen ABD, İsrail ve Lübnan temsilcileri, ateşkes sürecinin ekonomik boyutlarını görüştü. Tel Aviv yönetimi görüşmelerin “olumlu” geçtiğini duyurdu.

Son on yılda, küresel tartışmalara paralel olarak, Orta Doğu ülkelerinin jeopolitik ve jeoekonomik ilişkilerinde çok kutuplu bir yaklaşım benimsedikleri fikri öne çıkmıştı. Bölge, ekonomik, teknolojik ve stratejik altyapı açısından şüpheye yer bırakmayacak şekilde çok kutuplu hale geldi. Fakat, giderek çok kutuplu hale gelen bu tablo, bölgesel güvenliğe yansımıyor.

CNN araştırmasına göre İsrail ordusu, Gazze’de öldürdüğü Filistinlilerin cesetlerini sığ mezarlara gömüp bazılarını ise açık alanda çürümeye terk etti.

Maskeli grup, Büyükelçilik kapısına İsrail yanlısı ifadeler yapıştırdı; Filistin Elçiliği İngiliz makamlarından acil koruma talep etti.

Filistin yönetimi, BM Genel Kurulu’nda 151 ülkenin işgale son verilmesi ve iki devletli çözüm çağrısına destek vermesini, “uluslararası mutabakatın güçlendiği” mesajı olarak değerlendirdi. Sözcü Nebil Ebu Rudeyne, kararın ABD ve İsrail’e, “Filistin devleti olmadan bölgede ne güvenlik ne istikrar sağlanabileceği” yönünde açık bir uyarı niteliği taşıdığını vurguladı.

Gazze’deki Hükümet Basın Ofisi, İsrail ordusunun ateşi sonucu hayatını kaybeden Filistinli gazeteci sayısının, foto muhabiri Mahmud Vadi’nin ölümünün teyit edilmesiyle 257’ye çıktığını açıkladı. Ofis, gazetecilere yönelik “sistematik hedef alma ve infazları” kınayarak uluslararası ve Arap basın örgütlerine, Gazze’deki suçları açıkça kınama çağrısı yaptı.

Gazze Sağlık Bakanlığı, son 48 saatte 5 kişinin daha yaşamını yitirdiğini, toplam can kaybının 70 bin 117’ye ulaştığını açıkladı. Ateşkese rağmen bölgede saldırılar sürüyor.

İsrail ordusunun, Ürdün sınırının en az 12 kilometre batısında, Ürdün Vadisi’nin kuzeyinde yeni bir ‘apartheid duvarı’ inşa ettiği bildirildi. 22 kilometrelik projenin, Filistin köylerini tarım arazilerinden ayırarak aralarındaki bağlantıyı keseceği ve işgal altındaki Batı Şeria’daki ayrım duvarına benzer bir tablo yaratacağı öngörülüyor.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, İsrail’in Golan Tepeleri’ndeki süren işgali ve fiili ilhakını “yasa dışı” ilan eden ve İsrail’i 4 Haziran 1967 hattına çekilmeye çağıran karar tasarısını 123 oyla kabul etti. Suriye’nin BM Büyükelçisi İbrahim Olabi, işgal altındaki Golan’ın “Suriye toprağı” olduğunu vurgulayarak, ülkesinin bu bölgeyi geri alma hakkına sahip olduğunu söyledi.

Gelecek Partisi lideri Davutoğlu, bütçe görüşmeleri ve seyyanen zam tartışmalarında iktidarı sert sözlerle eleştirdi. 2015’te seyyanen zammı emeklilere verdiklerini hatırlatan Davutoğlu, “Biz insana ve onuruna bakıyorduk, onlar üç beş zenginin cebine bakıyor” diyerek YÖK, TÜİK ve üst düzey yönetici maaşlarını hedef aldı.