Kırım’ın ilhakından 8 yıl sonra Rus tankları yine dünyanın gözü önünde sınırları çiğnedi. Batı’nın ‘elimizden gelen bu’ yaptırımlarını ‘davetiye’ olarak gören Putin, komşu ülke topraklarına yönelik işgali başlattı. Şehirler bombalandı, siviller hayatını kaybetti. Rus cüretine ‘1945’ten beri en karanlık gün’ tepkisinden fazlası gelmeyince Kremlin el yükseltti: Ne kadar süreceğine Putin karar verecek.
Rusya’nın tanıdığı Donetsk ve Luhansk yönetimlerinin bulunduğu Donbas’a harekat sabahın ilk ışıklarıyla başladı. Rus birlikleri birçok şehirdeki askeri merkezleri ve havaalanlarını bombaladı. Karadeniz Filosu’nun çıkarma yaptığı da duyuruldu. Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba “Putin tam teşekküllü işgal başlattı” dedi. Kiev’in ‘Rus uçağı düşürdük’ açıklamasını ise Moskova yalanladı.
ZELENSKİY: LİDERLERLE KONUŞTUM ANTİ PUTİN KOALİSYONU KURUYORUZ
Donbas’a askeri saldırı başlatan Putin “Ukrayna’yı Nazizm’den temizleyeceğiz. Buna mecbur kaldık” dedi. Ukrayna, Rus güçlerinin Kiev bölgesine girdiğini duyurdu. Pentagon da hedefin Kiev dolduğunu bildirdi. Ukrayna lideri Zelenskiy ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın aralarında bulunduğu liderlerle konuştuğunu kaydederek “Putin karşıtı koalisyon kuruyoruz” dedi. AB ve NATO’nun ortak açıklamasında “Rusya’dan hesap soracağız” denildi.
BRÜKSEL’İN ‘EN SERT YAPTIRIM’ TEHDİDİ MOSKOVA’DAN DUYULMADI
İngiltere Başbakanı Johnson, Rusya’nın Londra’nın finansal sisteminin dışında tutulacağını açıkladı. “Tarihin en sert yaptırımları” vurgusu yapan Avrupa Komisyonu Başkanı Leyen de Rus varlıklarını donduracaklarını kaydetti. Ancak işgal ortadayken, Batı yaptırımlarının Moskova’yı durdurmayacağı vurgulandı. Çin’in işgal ifadesinden kaçınması ise tepki topladı. Kremlin Sözcüsü, operasyonun süresine Putin’in karar vereceğini söyledi.
SAVAŞIN KORKUNÇ YÜZÜ
Bombaların düşmesiyle birlikte Kiev’deki sivil halk güvenli bölgelere gitmek için yollara düştü. Zelenskiy’nin danışmanı Rus saldırılarında en az 40 Ukrayna askerinin öldüğünü bildirdi. Sivil can kayıplarının olduğu da duyuruldu. Çok sayıda binanın enkaza döndüğüne ilişkin görüntüler yansıdı. Ukrayna, Donbas’taki bir hastanenin de hedef alındığını ve 4 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. CNN, Kiev’de en az 19 sorti yapıldığını ve ülke genelinde benzer füze saldırılarının yaşandığını duyurdu.
DÜNYAYI ATEŞE VERDİ
Aylardır Ukrayna sınırına asker yığan Rusya’ya karşı Batı ülkelerinin askeri bir yükümlülükten kaçınarak izlediği yatıştırma politikası ve yaptırım kartı yine işe yaramadı. Kırım ve Donbas bölgesinden sonra Putin bu kez Ukrayna’ya üç bir yandan topyekün işgal başlattı. Rus güçleri kara, hava ve denizden saldırarak başkent Kiev’e kadar ilerledi. Böylece İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en tehlikeli çatışmaların ateşi yakıldı. Kremlin işgalin süresini Putin’in belirleyeceğini duyurdu.
Eski Sovyetler Birliği’nin canlandırma hayalini gizlemeyen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin aylar süren askeri yığınaktan sonra Ukrayna’yı işgal planını dün hayata geçirdi. Göz göre göre gelen işgale karşı aylardır diplomasi masasında uygulanan yatıştırma politikası ve yaptırım kartları Rusya’yı yine durdurmadı. Dün sabah saatlerinde Putin’in ulusa sesleniş konuşmasıyla birlikte Rus askerleri Ukrayna’ya kara, hava ve denizden girmeye başladı. Putin, sabahın erken saatlerinde yaptığı açıklamada amaçlarının Ukrayna’yı “işgal etmek değil silahsızlandırmak” olduğunu iddia ederek, “Ukrayna’yı Nazilerden arındıracağız” dedi. Ardından Rus ordusu Ukrayna şehirlerini vurmaya başladı. Başkent Kiev dahil çok sayıda kentte askeri tesisler Rus füze saldırılarının hedefi oldu. Rus tarafı, hassas silahların askeri altyapı, hava savunma tesisleri, askeri alanlarda kullanıldığını, sivillerin tehdit altında olmadığını öne sürdü. Ancak ölen sivillerin görüntüleri bunun aksini gösterdi. Günün ilerleyen saatlerinde iki taraftan da karşılıklı zayiat haberleri gelmeye başladı. Ukrayna, ayrılıkçıların kontrolündeki Luhansk bölgesinde 5 Rus uçağı ve 1 Rus helikopterinin düşürüldüğünü duyururken Rusya yalanladı. Ukrayna ordusu ayrıca, hava savunma sistemlerinin ülkenin doğusunda bir Rusya uçağı düşürdüğünü duyurdu. Ardından ülkeye Belarus ve Kırım’dan da saldırılar başladı. Ukrayna’da havaalanlarından patlama sesleri duyulurken Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın hava kuvvetleri ve hava savunma alanlarının hassas silahlarla yapılan operasyonla etkisiz hale getirildiğini açıkladı. Ukrayna Savunma Bakanlığı, 50 Rus askerinin öldürüldüğünü, ülkenin doğusunda 6 Rus uçağının imha edildiğini açıkladı. Bu arada Putin, Ukrayna ordusunu silahlarını bırakmaya çağırarak, “Bu talebi yerine getiren tüm Ukrayna ordusu personeli, özgürce çatışma bölgesinden ayrılıp ailelerinin yanına dönebilecek” dedi. Müttefiki Belarus lideri Lukaşenko da, kendi askerlerinin Rus operasyonlarında yer almadığını ancak gerekirse devreye girebileceklerini belirterek Rusya ve Ukrayna’nın Minsk’te masaya oturmasını teklif etti. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı Valeriy Zalujnıy ise Belarus bölgesinden ülkesine 4 balistik füze ateşlendiğini duyurdu. Belarus sınırından geçen Rus askerlerinin, Çernobil nükleer tesisinin bulunduğu alana da girdiği bildirildi. Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’da 11 hava sahası dahil olmak üzere Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine ait 74 askeri altyapı tesisinin imha edildiğini bildirdi. Donbas’ta Ukrayna ordusuna ait bir askeri helikopter ve 4 Bayraktar TB-2 tipi insansız hava aracı düşürdüğünü duyurdu. Buna karşılık Ukrayna Savunma Bakanı yardımcısı, ülkenin doğusundaki çatışmalarda bazı Rus askerlerinin esir alındığını söyledi. Ukrayna polisinden yapılan açıklamada, Ukrayna ordusuna ait bir savaş uçağının düşürüldüğü ve beş kişinin öldüğü belirtildi. Ukrayna ordusu daha sonra Kiev yakınlarındaki Gostomel kasabasında 2 Rus helikopteri vurduğunu duyurdu. Ukrayna’nın liman kenti Odessa’nın yetkilileri, füze saldırısı nedeniyle en az 18 kişinin öldüğünü açıkladı. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’ne ait, 14 kişinin içinde bulunduğu askeri uçak başkent Kiev’in güneyinde düştü. 10 kişi hayatını kaybetti. Rus askerleri başkent Kiev’in kuzeyinden girmeye başlarken açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Dimitry Peskov, Rusya’nın, ‘operasyonu’, ‘Ukrayna’yı Nazilerden temizlemek için’ başlattığını söyledi. Peskov, ‘operasyon’un ne kadar süreceğine Putin’in karar vereceğini belirterek, ‘işgal’in söz konusu olmadığını savundu. Peskov, “belirli şartlar” içerisinde Ukrayna yönetimi ile görüşebileceklerini belirterek, “Bu şartlar, tarafsızlık durumu ve silahların konuşlandırılmasının reddedilmesiyle ilgili. Eğer Ukrayna yönetimi bunu konuşmaya hazırsa.” dedi.
KENTLERE FÜZE YAĞMURUNDA YÜZLERCE CAN KAYBI
Rusya’nın komşusuna topyekün bir işgal başlatmasının ardından Ukrayna’da çok sayıda can kaybı meydana geldi. Rus yetkililer sadece askeri tesisleri hedef aldıklarını kentlere saldırmayacaklarını açıklasa da gelen görüntüler çok sayıda sivilin öldüğünü ve yaralandığını, ayrıca birçok binanın da enkaza dönüştüğünü gösterdi. CNN, Ukrayna içişleri bakanlığından bir kaynağa dayandırdığı haberinde dün Ukrayna’da ilk füze saldırılarının yüzlerce can kaybına yol açtığını, ancak bu insanlardan kaçının öldüğü bilinmediğini bildirdi. Ancak sosyal medyada paylaşılan görüntüler, sivillerin Rusya’nın eylemlerinden ne kadar etkilendiğini ve saldırıların ne kadar yaygın olduğunu gözler önüne serdi. CNN, başkent Kiev’de en az 19 salvo yapıldığını ve ülke genelinde benzer füze saldırılarının yaşandığını bildirdi. Twitter’daki bir video, doğu Ukrayna kasabası Chuhuiv’de ilk saldırılarda vurulduktan sonra ciddi şekilde hasar gören bir apartman bloğunu gösterdi.Bu arada Ukrayna Ulusal Polis Genel Müdürlüğü, güney Odessa bölgesindeki Podolsk kentinde düzenlenen bombalı saldırıda en az altı kişinin öldüğünü ve yedi kişinin de yaralandığını söyledi. Cherkasy bölgesindeki Uman’da bir bisikletçinin Rus topçusu tarafından öldürüldüğü anın görüntüleri de sosyal medyada paylaşıldı. Ukrayna’nın ikinci büyük şehri Harkiv’de yaşayan bir kişi, apartman bloklarındaki pencerelerin sürekli patlamalardan sallandığını söyledi. Ukraynalı gazeteci Lyubov Velychko BBC’ye verdiği demeçte, iki kişinin öldüğü bir saldırıda roketlerin isabet ettiği Kiev yakınlarındaki bir askeri üsse gittiğini söyledi. Çatışmalar, büyük bir trafik sıkışıklığının oluştuğu başkentten yoğun bir göçe yol açtı. Kent sakinleri metro istasyonlarına sığındı ve otobüs ve banka makineleri için sıraya girdi.
ANTİ-PUTİN KOALİSYONU KURUYORUZ
Rus işgalini Nazi Almanyası’nın saldırılarına benzeten Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, dünya liderlerini aradığını ve bir anti-Putin koalisyonu oluşturmaya başladıklarını söyledi. “Hep beraber Ukrayna’yı kurtarmak zorundayız” diyen Zelenskiy pasaportu olan herkese silah vereceklerini duyurdu.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, dünya liderlerini Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı yaptırım uygulamaya davet etti. Zelenskiy, sosyal medyadan paylaştığı video mesajda, ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile telefonda görüştüğünü ve bir anti-Putin koalisyonu kurmaya başladıklarını kaydetti. Dünya liderlerini Putin’e karşı tüm muhtemel yaptırımları uygulamaya, ülkesine askeri yardıma ve Ukrayna hava sahasını Rusya’ya kapatmaya çağırdığını aktaran Zelenskiy, “Hep beraber Ukrayna’yı kurtarmak zorundayız.” ifadesini kullandı. Zelenskiy, orduya destek için her şeyi yaptıklarını belirterek halkı panik yapmamaya davet etti. Zelenskiy, Rusya ile diplomatik ilişkileri de kestiklerini duyurdu. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba da, tüm partnerlerini Rusya’yla diplomatik ilişkileri kesmeye çağırdı. Ülkenin doğusunda, kuzeyinde ve güneyinde şiddetli çatışmalar yaşandığını dile getiren Zelenskiy, Rus güçlerinin ağır kayıplar verdiğini savundu. Zelenskiy, Ukrayna’nın egemenliğini korumak isteyenlere silah dağıtmaya başladıklarını belirterek, askeri tecrübesi veya eğitimi olanların İçişleri Bakanlığına gelip başvurması gerektiğini söyledi. Zelenskiy, Ukrayna’nın özgürlüğünü korumak için mücadele ettiklerini kaydederek, halka kentlerini korumaları çağrısını yineledi. Rusya’nın saldırılarını “alçakça” olarak niteleyen ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası’nın saldırılarına benzeten Zelenskiy, “Moskova’da ne düşünülürse düşünülsün (Ukrayna) özgürlüğünden vazgeçmeyecek.” ifadelerini kullandı. Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov da, hazır ve eli silah tutabilen herkesi Bölgesel Savunma Merkezlerine çağırarak, silah edinmek için pasaportun yeterli olacağını ifade etti.
ESKİ ALMAN BAKANDAN İTİRAF: PUTİN'İ GERÇEKTEN CAYDIRACAK HİÇBİR ŞEY HAZIRLAMADIK
Eski Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp Karrenbauer, Rusya- Ukrayna krizinde Batı’nın başarısız olduğunu ve bu yüzden kızgın olduğunu söyledi. Karrenbauer, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, “Tarihsel başarısızlığımız için kendimize çok kızgınım. Gürcistan, Kırım ve Donbas’tan sonra Putin’i gerçekten caydıracak hiçbir şey hazırlamadık.” ifadelerini kullandı. Eski Alman Savunma Bakanı, müzakerenin her zaman önce geldiğine dair eski başbakanlar Helmut Schmidt ve Helmut Kohl’un öğretilerini unuttuklarını belirterek, “Ancak askeri olarak o kadar güçlü olmalısınız ki müzakere etmemek diğer taraf için bir seçenek olmamalı.” değerlendirmesinde bulundu.
AVRUPA'YA UKRAYNALI MÜLTECİ AKINI BAŞLADI
Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesinden kaçan Ukraynalı mülteciler için Polonya-Ukrayna sınırında özel kabul noktaları oluşturulmaya başlandı. Polonya İçişleri Bakanı Yardımcısı Pawel Szefernaker, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının ardından Lubelskie ve Podkarpackie eyaletlerinde mülteciler için kabul noktaları oluşturmaya başladıklarını söyledi. İlk aşamada açılacak 8 kabul noktasında mültecilere yiyecek, tıbbi yardım ve bilgi sağlanacağı bildirildi. Eşi ve iki çocuğuyla sınırı geçerek Polonya’nın Hrebenne şehrine gelen Ukraynalı Alex isimli vatandaş, yerel basına yaptığı açıklamada, “(Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’den kaçıyoruz. Birkaç gündür Lviv’deydik. Arkadaşlarımız Rus işgalinin başladığını sabah 05.00’te söyledi. Hemen çantalarımızı topladık ve Polonya’ya doğru yola çıktık. Sınırı nispeten hızlı bir şekilde geçmeyi başardık. Henüz nereye gideceğimizi bilmiyoruz, belki Krakow’a veya Viyana’ya. Savaştan mümkün olduğunca uzağa.” dedi. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, Ukrayna’dan olabilecek muhtemel mülteci akını için hazırlandıklarını duyurdu. Ülke içinde yerinden edilmiş insanlar için de yardım planlarının bulunduğunu ifade eden von der Leyen, Ukrayna’ya yönelik mevcut 1,2 milyar avroluk yardımın ötesinde yeni desteklerin de verileceğini söyledi. Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi de, “Ukrayna’da hızlıca kötüye giden durumdan ve halihazırdaki askeri harekattan endişeli” olduklarını bildirdi.
BATI'DAN YİNE YAPTIRIM KARTI
Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline karşılık ABD ve Avrupa ülkelerinden yine ‘daha ağır’ yaptırım kartı gösterildi. AB Rusya’nın varlıklarını dondurma açıklaması yaptı. Bununla birlikte ne Beyaz Saray ne de NATO Ukrayna’ya asker gönderme planı olmadığını bildirdi. Rusya’ya dünyadan en büyük destek Çin’den geldi.
Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı topyekün işgal hareketi Batı başkentlerini alarma geçirirken ağır yaptırım paketleri açıklandı. ABD Başkanı Joe Biden, ulusal güvenlik konseyini topladıktan sonra, “Putin saldırgandır, savaşı seçmiştir ve şimdi hem kendisi hem de ülkesi bu sonuca katlanacaktır” diye konuştu. G7 ülkelerinin anlaştığı yeni yaptırımları açıklayan Biden, “Rusya ordusunun finansmanını kısıtlayacağız. Rusya’nın dolar, yen ve euro ile işlem yapması engellenecek” dedi. Rusların birçok alanda kısıtlamalara maruz kalacağının altını çizen Biden, Rusya’nın yüksek teknolojiye olan erişiminin engelleneceği, buna uzay programının da dahil olduğunu söyledi. ABD Başkanı Biden, aralarında ülkenin en büyük ikinci bankası VTB’nin de bulunduğu 4 büyük Rus bankasına yaptırım getireceklerini duyurdu ancak ABD güçlerinin Ukrayna’da savaşmayacağını söyledi. “Yaptırımlara Rus elitleri ve ailelerini de ekliyoruz” diyen Biden swift yasağının ise şimdilik uygulanmayacağını belirtti. Avrupa başkentlerinden de Rusya’nın işgaline sert tepkiler ve ağır yaptırım açıklamaları geldi:
ABD: DOLAR, EURO VE YEN’E ERİŞİM KISITLANACAK
ABD Başkanı Joe Biden, Putin’in Rus askerlerini Ukrayna topraklarına sokarak “diplomasiyi reddettiğini” söyledi ve Rusya’nın aralarında VTB de bulunan dört büyük bankasına yaptırım uygulama kararı aldıklarını bildirdi. Biden, “Rusya küresel finans sisteminden dışlanacak” ifadelerini kullandı. Biden, Rusya’nın dolar, Euro ve Yen ile işlem yapma kapasitesini sınırlayacaklarını ifade etti. ABD lideri, daha fazla Rus elit ve ailelerinin de yaptırım listesine ekleneceğini belirtti. ABD lideri, Rusya’yı SWIFT’ten çıkarma planları olmadığını; Avrupalı bazı müttefiklerin buna karşı olduğunu dile getirdi. Putin’in de yaptırımlarla hedef alınabileceğini belirten Biden, gazetecilerin “Peki neden bugün uygulanmıyor” sorusunu yanıtsız bıraktı. ABD ve Rusya ilişkilerin mevcut durumda kopma yönünde olduğunu da kaydetti.
İNGİLTERE: 'BÜYÜK YAPTIRIM' PAKETİ UYGULAYACAĞIZ
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesinin ardından Rus ekonomisini sekteye uğratmak için büyük bir ekonomik yaptırım paketini kabul edeceklerini bildirdi. Johnson, “Bu amaçla Putin’e çok uzun süredir Batı siyaseti üzerinde hakimiyet sağlayan Rus petrol ve gazına olan bağımlılığı toplu olarak durdurmalıyız. Misyonumuz belli. Vladimir Putin’in bu korkunç ve barbar girişimi diplomatik, politik, ekonomik ve nihayetinde askeri olarak başarısızlıkla sonuçlanmalıdır.” dedi.
ALMANYA: AVRUPA İÇİN KARA BİR GÜN
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesinin hiçbir şekilde haklı çıkarılamayacağını kaydetti. Almanya’nın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu “kaba eylemi”ni en sert bir şekilde kınadığını ifade eden Scholz, Ukrayna’daki insanlarla dayanışma içinde olduklarını vurguladı. Scholz, Rusya’ya askeri harekatı derhal durma çağırısında bulunarak, “G7, Avrupa Birliği ve NATO kapsamında yakın koordinasyon içinde olacağız. Ukrayna için korkunç bir gün ve Avrupa için kara bir gündür.” değerlendirmesinde bulundu.
FRANSA: BM GÜVENLİK KONSEYİ'NE HESAP VERECEKLER
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ukrayna’ya yönelik askeri müdahalesi nedeniyle Rusya’dan, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) hesap vermesini isteyeceklerini belirtti. Rusya’ya uygulanacak yaptırımların askeri ve ekonomik olarak saldırılarla orantılı olacağını dile getiren Macron, Ukrayna’yı tereddüt etmeden destekleyeceklerinin, Avrupalı müttefiklerinin egemenliklerini ve güvenliğini korumak için tüm sorumlulukları üstleneceklerinin altını çizdi.
AB: RUSYA'NIN VARLIKLARINI DONDURACAĞIZ
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin, Ukrayna’ya askeri müdahalede bulunan Rus ekonomisini zayıflatacak yaptırımlara hazırlandığını belirterek, bu yaptırımların Rus varlıklarının dondurulması, Rus bankalarının Avrupa’daki mali piyasalara erişiminin engellenmesi gibi hamleleri içerdiğini bildirdi.
NATO: CAYDIRICILIK İÇİN EK ADIM KARARI ALDIK
NATO, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesi nedeniyle Washington Antlaşması’nın 4’üncü maddesi uyarınca müttefiklerle istişarede bulunarak, caydırıcılığı ve savunmayı güçlendirmek için ek adım kararı aldıklarını duyurdu. NATO’dan yapılan yazılı açıklamada, “NATO, tüm müttefiklerin güvenliğini ve savunmasını sağlamak için gerekli tüm önlemleri almaya devam edecektir. İttifak’ın doğu kısmına ek savunma kara ve hava kuvvetlerinin yanı sıra ek deniz varlıkları yerleştiriyoruz. Güçlerimizin tüm olası durumlara yanıt verme hazırlığını artırdık” ifadeleri yer aldı. Genel Sekreter Soltenberg bununla birlikte “Ukrayna’ya asker gönderme planımız yok, savaşın NATO topraklarına sıçramaması için savunma planlarımızı aktive ediyoruz. İttifakı korumak için ne gerekiyorsa yapacağız” diye konuştu.
