Erik, şeftali, nektarin gibi 40’tan fazla meyveyi aynı gövdede taşıyan bu sıra dışı ağaçlardan dünyada sadece 18 tane bulunuyor. Görenler hayran kalıyor.
ABD'de, Syracuse Üniversitesi’nde görev yapan sanat profesörü Sam Van Aken, hem sanatı hem de tarımı birleştiren sıra dışı bir projeye imza attı. 2008 yılında başlattığı çalışmalarda farklı meyve ağaçlarının dallarını tek bir ağaca aşılayarak “çok meyveli ağaç” olarak bilinen türleri ortaya çıkardı. Her bir ağaç, erik, şeftali, nektarin, kiraz ve kayısı gibi yaklaşık 40 farklı meyve verebiliyor.
İLKBAHARDA ÇİÇEK, YAZ SONUNDA MEYVE ŞÖLENİ
Bu ağaçlar yıl boyunca bir görsel şölen sunuyor. İlkbaharda farklı meyve türlerinin çiçeklenme zamanları birbirinden farklı olduğu için ağaç, dönemsel olarak birçok renkte çiçekle bezeniyor. Yaz aylarının sonuna doğru ise tüm bu meyveler aynı anda olgunlaşıyor. Hem estetik hem de tarımsal değer taşıyan bu ağaçlar, ziyaretçilerden büyük ilgi görüyor.
18 ADETLE SINIRLI: ÇOĞU ABD’DE
Bugüne kadar dünyada yalnızca 18 çok meyveli ağaç üretildi. Bunların yedisi New York, altısı Maine eyaletinde yer alıyor. Projenin ilk örneği hâlâ Syracuse Üniversitesi kampüsünde büyümeye devam ediyor. 2024 yılında ise Illinois, Michigan ve Kaliforniya eyaletlerinde üç yeni ağaç daha toprakla buluşturuldu.
AŞI TEKNİĞİYLE YILLAR SÜREN EMEK
Ağaçların oluşturulması sabır ve uzmanlık isteyen bir süreç. Aken, meyve ağaçlarının çiçek tomurcuğu taşıyan bir dalını, başka bir ağaca dikkatli bir şekilde aşılıyor. Bu işlem için en az üç yaşında bir ana ağaç kullanılıyor. Damar yapılarının uyumu sağlandıktan sonra dallar sabitleniyor ve zamanla bütünleşerek tek bir canlı organizma hâline geliyor.
YAŞAYAN SANAT ESERİ GİBİ
Sam Van Aken’in projesi yalnızca tarım bilimiyle sınırlı değil. Bu ağaçlar aynı zamanda formu, rengi ve işleviyle birer yaşayan sanat eseri olarak değerlendiriliyor. “Polikarpik ağaç” olarak adlandırılan bu türler, doğayla sanatın nadir bir buluşmasını temsil ediyor. Estetik kaygılarla şekillendirilen ağaçlar, sanat galerilerinde değil doğanın içinde sergileniyor.
