Seul’de faaliyet gösteren Özgür Kuzey Kore Radyosu’nun (Free North Korea Radio – FNK) direktörü Lee Si-young, yaklaşık yirmi yıldır Kuzey Kore’deki 26 milyon insana dış dünyadan gerçek zamanlı haber iletmeye çalışıyor. Lee ve ekibi her gün iki saat boyunca sansürsüz yabancı kaynaklı haberleri ülkeye aktarıyor; ancak bu yayınları gizlice dinlerken yakalanan Kuzey Koreliler ciddi hapis cezalarıyla karşı karşıya kalabiliyor.
ABD ve Güney Kore’de kamu fonlu yayın kuruluşlarında bu yıl yaşanan büyük bütçe kesintileri nedeniyle bazı yayınların durması, Lee’nin çalışmalarını daha da kırılgan hâle getirmiş durumda. ABD ve Güney Kore hükümetlerinin desteğinin azalmasına yönelik tepkisini Associated Press’e anlatan, Kuzey Kore’den kaçmış FNK Başkanı Lee, “Yetkililerin yayınları askıya alması moralimizi zedeliyor. Kuzey Kore halkının yalnız bırakıldığını hissediyoruz” dedi.
RADYO NASIL DİNLENİYOR?
Kuzey Kore’de tüm televizyon ve radyo cihazları devlet frekanslarına sabit. Buna rağmen ülkeden kaçan kişiler, radyolarını gizlice modifiye ederek ya da yasa dışı yollarla temin ederek dış yayınlara ulaşabildiklerini aktarıyor. Bu yayınlarda Kim ailesine yönelik dış yorumlar, Batı ülkelerindeki yaşam tarzına dair örnekler ve rejimden kaçanların hikâyeleri yer alıyor.
DIŞ YAYINLAR BÜYÜK ORANDA AZALDI
Kuzey Kore üzerine çalışmalar yürüten 38 North sitesine göre, ABD ve Güney Kore’nin finansman kesintilerinin ardından ülkeye yönelik dış radyo yayınları yüzde 85 oranında düştü. ABD’nin fonladığı Voice of America ve Radio Free Asia, Donald Trump’ın bu kurumları dağıtan kararnameyi imzalaması sonrası Korece yayınlarını durdurmak zorunda kaldı. Trump, söz konusu ağları “liberal yanlısı” olmakla ve kaynakları kötü kullanmakla suçlamıştı.
GÜNEY KORE’DE YAYIN VE K-POP SINIRLAMASI
Güney Kore’nin mevcut hükümeti de Kuzey Kore ile tansiyonu düşürme hedefiyle sınır ötesi radyo yayınlarını durdurdu. Sınır hattındaki hoparlörlerden yayılan K-Pop şarkıları ve uluslararası haberler de kapatıldı. Ayrıca aktivistlerin USB bellek, broşür gibi materyalleri balonlarla sınır ötesine göndermeleri yasaklandı.
Bu ortamda FNK, Kuzey Kore’ye hâlâ yayın yapabilen az sayıdaki küçük sivil veya dini kuruluşlardan biri hâline geldi. Beş kişilik ekibin tamamı Kuzey Kore’den kaçmış kişilerden oluşuyor. Lee, “VOA ve RFA’nın yokluğunda büyük bir yük üzerimize bindi. Yayınların bir gün mutlaka geri döneceğine mi inanmalıyız, yoksa kalan son seslerden biri olduğumuz gerçeğiyle mi yüzleşmeliyiz, bunu tartıyoruz” diye konuştu.
KATI KÜLTÜR YASALARI
Kuzey Kore, özellikle Güney Kore kültürünü hedef alan baskıcı yasal düzenlemelerini 2020’den bu yana daha da sertleştirdi. “Tepkisel İdeoloji ve Kültür Ret Yasası” kapsamında yabancı film veya müzik bulundurmak ya da paylaşmak 10 yıla kadar ağır işçilikle cezalandırılabiliyor. İzinsiz radyo ve TV yayınlarını takip edenler için ise 5 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.
