Tarım makineleri devi Rostselmash, talep çöküşü nedeniyle üretimi durdurdu. 15 binden fazla çalışan zorunlu izne gönderildi; maaşlarının sadece üçte ikisini alacaklar.
Tarım makineleri sektörünün küresel devlerinden, Rusya merkezli Rostselmash’ta kriz kapıya dayandı. 100 yıla yaklaşan tarihiyle dünyanın en köklü üreticilerinden biri olan şirket, tarım sektöründe yaşanan sert talep daralması nedeniyle tüm çalışanlarını zorunlu izne çıkardı. Şirket, 15 binden fazla personeline yalnızca maaşlarının üçte ikisini ödeyebilecek durumda. Sektördeki küçülmenin geçici olduğu yönündeki açıklamalara karşın uzmanlar, bu duraklamanın aylarca sürebileceğini belirtiyor.
ÜRETİM DURDU, 15 BİN KİŞİ ZORUNLU İZİNDE
Tarım sektöründe yaşanan talep daralması, sadece çiftçileri değil, onlara makine sağlayan sanayi devlerini de vurdu. Rusya’nın en büyük tarım makineleri üreticisi Rostselmash, üretime geçici olarak ara verdiğini duyurdu. Şirketin yaptığı açıklamaya göre, alınan karar sektör genelinde yaşanan ekonomik gerilemeye karşı geçici bir önlem. Ancak üretimdeki duraklamanın bir ayla sınırlı kalmayabileceği ifade ediliyor.
SATIŞLAR YÜZDE 76 DÜŞTÜ, İLK SİNYAL MARTTA GELDİ
2025 yılının ilk dört ayında ülkede biçerdöver satışları 2021'e kıyasla yüzde 76 oranında geriledi. Traktör ve yem hasat makinelerinde de benzer bir düşüş yaşandı. Rostselmash, bu sürecin ilk işaretlerini daha önce vermişti. Şirket, mart ayında dört günlük çalışma haftasına geçmiş ve yaklaşık 2 bin çalışanıyla yollarını ayırmıştı. Son gelişmeyle birlikte şirketin 15 binden fazla çalışanı, maaşlarının yalnızca üçte ikisini alarak bir aylığına zorunlu izne gönderildi.
YENİ TESİSLER, YENİ YATIRIMLAR… ANCAK YETMEDİ
2024 yılı içinde üç yeni üretim tesisi açarak Rusya Devlet Başkanlığı Onur Nişanı ile ödüllendirilen Rostselmash, teknoloji yatırımlarına da hız vermişti. Şirket, hibrit biçerdöverler, PowerShift şanzımanlar ve dişli kutularıyla iç pazarda dışa bağımlılığı azaltmayı hedefliyordu. Yol inşaat makineleri üretimine de başlayan firma, tüm bu hamlelere rağmen iç talepteki zayıflama ve finansmana erişim sorunları karşısında dayanamadı.
FAİZLER YÜKSEK, VERGİ SİSTEMİ YETERSİZ
Rostselmash Yönetim Kurulu Üyesi Konstantin Babkin, yalnızca tarımdaki daralmanın değil, ekonomik politikaların da üretimi olumsuz etkilediğini söyledi. Babkin’e göre yüksek faiz oranları ve sanayi üretimini cezalandıran vergi politikaları, şirketleri köşeye sıkıştırıyor. 2017’de 15,7 milyar ruble olan devlet desteklerinin 2023’te 2 milyar rubleye düşmesi, sanayiye verilen önemin azaldığını gösteriyor. Ayrıca, üretim firmaları çalışan başına maaş fonunun yüzde 53’ünü vergi olarak devlete öderken, bireysel girişimciler düşük vergilerle avantaj sağlıyor.
KRİZ YAZ BOYUNCA SÜREBİLİR
Sektör uzmanlarına göre, Rostselmash’ta yaşanan bu üretim duraksaması sadece geçici bir önlem olmayabilir. İç piyasadaki daralma, yüksek enflasyon, kredi erişimindeki zorluklar ve kamu desteklerinin azalması gibi nedenler, kriz sürecinin yaz ayları boyunca devam etmesine neden olabilir. Tarımın bel kemiğini oluşturan makineli üretimde yaşanan bu sarsıntı, sektördeki diğer aktörler için de alarm veriyor.
