Ramazan ayı için geri sayım sona ererken birçok gıda ürününde etiketler değişti. Bu kapsamda tam 36 ürüne yüzde 217’ye varan zamlar yapılırken sadece 2 üründe indirim yapıldı. İşte detaylar…
2025 Ramazan öncesi, Türkiye'deki market raflarında fiyatlar yeniden güncellendi. 36 ürünün fiyatına büyük zam gelirken, yalnızca 2 üründe fiyat düşüşü yaşandı. TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, zamlara etki eden en önemli faktörün "don olayı" olduğunu belirterek, bu durumun üreticiyi de tüketiciyi de olumsuz etkilediğine dikkat çekti.
RAMAZAN ÖNCESİ YENİ FİYAT LİSTELERİ: 36 ÜRÜN ZAMLANDI, 2 ÜRÜN UCUZLADI
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024 yılı Ramazan öncesinde yaşanan fiyat değişimlerini açıkladı. Geçtiğimiz yıl ile bu yılın Ramazan dönemi öncesi karşılaştırıldığında, marketlerde 36 ürünün fiyatı artarken, sadece 2 üründe fiyat düşüşü yaşandı. Beyaz lahana, kabak, limon ve yumurta gibi temel gıda maddelerinde büyük fiyat artışları görülürken, patates ve karnabahar fiyatları ise biraz daha düştü.
FİYATLARDAN EN ÇOK ZARARI BEYAZ LAHANA VE KABAK GÖRDÜ
Bayraktar, 36 ürün arasında en yüksek fiyat artışının yüzde 160,2 ile beyaz lahana olduğunu belirtti. Beyaz lahanadaki bu dev artışı, yüzde 94,1 ile kabak, yüzde 80,9 ile limon, yüzde 62,5 ile yumurta takip etti. Örneğin, geçen yılın Ramazan öncesi fiyatlarına göre bu yıl tüketiciler, beyaz lahanayı 2,6 kat, kabağı ise 1,9 kat daha pahalı alacak. Bu artışlar, tüketicilerin mutfak masraflarını ciddi şekilde etkileyecek gibi görünüyor.
ÜRETİCİ FİYATLARINDA DÜŞÜŞ, MARKET FİYATLARINDA YÜKSELİŞ
Üretici fiyatlarında ise, 31 üründen 26'sında artış yaşanırken, 4'ünde ise fiyat düşüşü oldu. Üreticiler açısından en büyük düşüşü ise yüzde 27,8 ile zeytinyağında yaşandı. Öte yandan, üreticilerin en çok kazandığı ürün ise yüzde 594,4 ile limon oldu. Bu fiyat artışı, hasat azlığı ve don olaylarının etkisiyle yaşandı.
DONDAN DOLAYI TARIMSAL ÜRETİMDE BÜYÜK ZARAR
TZOB Başkanı Bayraktar, zamlara ilişkin en önemli etkenin "don olayı" olduğunu vurguladı. Geçtiğimiz dönemde, Akdeniz Bölgesi'ndeki Adana, Mersin ve Hatay illerini etkileyen yoğun don olayları, tarımsal üretimi ciddi şekilde olumsuz etkiledi. Bayraktar, don olayının özellikle narenciye ürünlerini, beyaz lahana, patates gibi gıda maddelerini olumsuz etkilediğini açıkladı. Bu sebeple ürünlerin fiyatlarında büyük artışlar gözlemlendi.
GIRDİ FİYATLARI YÜKSELDİ: GÜBRE, YEM VE MAZOT ZAMLANDI
Bayraktar, girdi maliyetlerine de dikkat çekerek, gübre, yem ve mazot fiyatlarının artışının üreticiye ek yük getirdiğini belirtti. Tarım sektöründeki bu girdi artışları, zaten zor durumda olan üreticilerin maliyetlerini daha da artırdı ve bu durum, tüketicilere yansıyan fiyat artışlarının sebeplerinden biri oldu.
MARKETLERDE EN YÜKSEK FİYAT ARTAN ÜRÜN: PATLICAN
Şubat ayında marketlerde 41 ürünün 33'ünde fiyat artışı yaşandı. Fiyatı en fazla artan ürün ise patlıcan oldu. Patlıcanın fiyatı, geçen yıla göre yüzde 35,8 oranında arttı. Bunun yanı sıra, marketlerde en çok ucuzlayan ürün ise karnabahar oldu ve fiyatı yüzde 20,4 oranında düştü.
ŞUBATTA FİYAT FARKI YÜZDE 217'Yİ BULDU
Bayraktar, Şubat ayında üretici ve market fiyatları arasındaki farkın en fazla kuru fasulye de görüldüğünü belirtti. Üretici fiyatları ile market fiyatları arasındaki fark, kuru fasulyede yüzde 217'yi buldu. Kuru fasulyenin üretici fiyatı 33 lira 29 kuruş iken, markette 105 lira 54 kuruşa satıldı. Bunun yanı sıra, havuç, kuru kayısı ve Antep fıstığı gibi ürünlerde de benzer fiyat farkları yaşandı.
RAMAZAN İÇİN ZAM, ÜRETİCİ İÇİN DESTEK TALEBİ
Bayraktar, tarım sektöründeki bu olumsuzlukların üreticiyi mağdur ettiğine dikkat çekerek, hükümetten üreticilere yönelik kredi ertelemeleri ve destek ödemeleri talep etti. Ayrıca, yaşanan don afetinin üretim kayıplarını arttırması nedeniyle üreticilerin zararlarını telafi edici yardım ve teşviklerin artırılması gerektiğini belirtti.
