Rekor üstüne rekor kıran enflasyonun yol açtığı sıkıntıların en vahim yansıması tarlada görülüyor. Hükümetin yardım adı altında verdiği nakit desteklerin de etkisiyle Türkiye’de kayıtlı çiftçi sayısı son 10 yılda yüzde 55 azaldı. Tarım alanları ise son 10 yılda yüzde 5, son 19 yılda yüzde 12 geriledi. Mazottan gübreye patlayan fiyatlar üretimi vururken çiftçiyi boğan gidişat, tarlanın da elden çıkmasına kadar vardı.
HASADI YAPAN KAZANCI BORÇ ÖDEMESİNE VERİYOR
CHP’li Ömer Fethi Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Çevre Bakanı Murat Kurum, tapu kayıtlarına göre son 5 yılda bankalara rehin bırakılan tarım arazisi sayısının 1 milyon 366 bin olduğunu açıkladı. Gürer, gübrede son bir yıldaki fiyat artışının yüzde 342’yi bulduğunu belirtti. “Çiftçi kredi borcunu ödeyerek yeni kredi alıyor. Alan daraltıp ekim yapıyor ama borçları döndüremezse malı mülkü elden gidiyor” dedi.
GİRDİLER TARLAYI BANKADA REHİN BIRAKTI
Rekor kıran enflasyon hem tarlanın ekilememesine hem de sofraların boş kalmasına neden oldu. Tarımsal girdi fiyatları 1 yılda yüzde 123.72 yükselirken, tarım-ÜFE yıllık yüzde 148.90 arttı. Maliyetleri karşılayamayan birçok çiftçi üretimi bırakırken, kalanlar ise borcu borçla döndürüyor. CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Çevre Bakanı Murat Kurum, son 5 yılda bankalara ipotek ettirilen tarım arazisi sayısının 1 milyon 366 bin 172 olduğunu açıkladı.
Ekonomi yönetiminin aldığı kararlar TL’de değer kaybı ve yüksek enflasyon olarak vatandaşa dönerken, üretime de yüksek maliyet olarak yansıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, tarımsal girdi fiyatları, yıllık bazda yüzde 123,72 arttı. Özellikle gübre ve mazotta yaşanan rekor artışlar üreticinin belini büktü. TÜİK’e göre gübre ve toprak geliştiricilerde yıllık fiyat artışı yüzde 236.45 enerji fiyatları ise 184.42 oldu. Rekor kıran girdiler hem üreticiye hem de tüketiciye enflasyon olarak yansıyor. Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) yıllık yüzde 148.90 artarken, tüketicinin de gıda enflasyonu TÜİK’e göre yüzde 94’e ulaştı. Yaz aylarıyla fiyatların düşmesi beklenirken, zam üstüne zam geldi. Girdi fiyatlarındaki artışlar hem tüketiciyi hem üreticiyi mağdur ederken, tarlalar ekilemez duruma geldiç Maliyetleri karşılayaman çiftçilerin büyük bı kısmı üretimden çekilirken kalanlar ise borç batağında. Borcu borçla döndüren birçok üretici tarlasını ipotek ettirmek zorunda kaldı. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Tapu Kadastro Bilgi Sistemine (TAKBİS) göre 2022 Ocak ayı itibariyle ülkemizde bulunan tarım arazisi parselleri arasında son beş yılda bankalara rehin bırakılan parsel ve arazi sayısı kaçtı?” şeklindeki sorusunun Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanı Murat Kurum tarafından yanıtlanmasını istedi. Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Bakanlığımızın bağlı kuruluşu olan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün, TAKBİS kayıtlarına göre; 2017, 2018, 2019, 2020, 2021 yılları itibariyle; üzerine rehin tesis edilen taşınmazlarda, taşınmaz vasfı içerisinde “Tarla, bağ, incir, kavak, fidan, meyve, meyve, sebze, tarla, çay, bahçe, narenciye, elma, sera, fındık, bahçe, fıstık, pamuk, tütün, pirinç, çeltik, mısır, zeytin” geçen kelimeler sorgulanması neticesinde, rehin tesis edilen taşınmaz sayısı 1.366.172 olarak belirlenmiştir” açıklamasında bulundu.
ÇİFTÇİ 2021’DE 18 YILLIK BORCUN BEŞTE BİRİ KADAR BORÇLANDI
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Tekirdağ Milletvekili Dr. İlhami Özcan Aygun, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2021 İdari Faaliyet Raporu’na göre, 2003-2021 yılları arasındaki 18 yılda çiftçinin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri’nden 479,7 Milyar TL kredi kullandığını açıkladı. Aygun, “Çiftçinin kırılma noktası, 2021 yılıdır. Ekonomik krizin derinleştiği 2021 yılında çiftçinin borç miktarı 97.3 milyar TL’ye ulaştı. Yani çiftçi sadece 2021 yılında; 18 yıllık borcun beşte biri kadar borçlandı!” dedi. Aygun, Tarım Kredi Kooperatiflerinin son raporuna göre de acizlik vesikası alan çiftçi sayısının 21 bin 333’e ulaştığına söyledi. Öte yandan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, çiftçilerin bankalara olan kredi borcu 2022 Mart’ta bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 33,2 oranında artarak 186.9 milyar TL’ye yükseldi. Çiftçiler, yılın ilk çeyreğinde bankalara 13,9 milyar TL daha borçlandı.
ÜRETİCİ SAYISI 500 BİNİN ALTINA DÜŞTÜ TARIM ALANLARI İSE YÜZDE 55 GERİLEDİ
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verileri de kayıtlı çiftçi sayısının son yıllarda giderek düştüğünü ortaya koyuyor. 2008’de 1 milyon 127 bin olan çiftçi sayısı 2011 yılında 1 milyon 122 bine düştü. Çiftçi sayısı 2021 yılı sonu itibariyle 512 bine kadar geriledi. Bu da son 5 yılda çiftçi sayısının yüzde 28,7 son 10 yılda yaklaşık yüzde 55 azaldığını gösterdi. SGK’nın yanı sıra TEPAV’ın 116’ncı İstihdam İzleme Bülteni’ne göre, Türkiye’de çiftçi sayısı son yılların en düşük seviyesine gerileyerek 500 binin altına düştü. Söz konusu düşüşle birlikte, çiftçi sayısı 493 bine geriledi.Tarım alanlar da ise durum değişmedi. Tarım alanları ise son 10 yılda yüzde 5; son 19 yılda ise yüzde 12 geriledi.
GIDA FİYATLARI DÜNYADA DÜŞÜYOR TÜRKİYE’DE ARTIYOR
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü FAO’nun Gıda Fiyat Endeksi Temmuz’da geriledi. Uluslararası piyasalarda yaygın olarak işlem gören gıda emtiasının aylık fiyat değişimlerini izleyen endeks Temmuz’da yüzde 8,6 düşüşle 140,9 puan oldu. Endeks Haziran’da 154,3 seviyesindeydi. Aylık düşüşe rağmen endeks Temmuz 2021’e göre yüzde 13,1 artış gösterdi. Aralıksız dört aydır düşüş eğiliminde olan endeks, Ekim 2008’den bu yana değerindeki en sert aylık düşüşe sahne oldu. FAO Hububat Fiyat Endeksi, ayılık bazda yüzde 11,5 düşüşün ardından Temmuz ayında ortalama 147,3 puan oldu. Yıllık bazda ise yüzde 16,6 yükseliş söz konusu. Düşüşe öncülük eden dünya buğday fiyatları, kısmen Ukrayna ile Rusya arasında Ukrayna’nın Karadeniz’deki ana limanlarının blokajını kaldırmak için varılan anlaşmanın ve Ukrayna’dan tahıl ihracatının yeniden başlayacağının işaretiyle Temmuz ayında yüzde 14,5’e kadar düştü. Türkiye’deki gıda fiyatları ise artmaya devam ediyor. TÜİK verilerine göre son beş ayda gıda ve alkolsüz içecek fiyatlarındaki artış, her ay dünya ortalamasının çok üstüne çıktı, yıllık oran Temmuz’da yüzde 94’e kadar yükseldi.
