BARAN BEKİ
ABD ile Avrupa Birliği arasındaki ticaret ilişkileri, uzun süredir gerilimli bir döneme sahne oluyordu. Özellikle Donald Trump yönetiminin ticarette "adil olmayan" uygulamalar olarak nitelediği konular, iki taraf arasında sık sık sürtüşmelere yol açtı. Daha önce çelik ve alüminyum tarifeleriyle başlayan bu gerilim, son olarak Trump'ın AB ürünlerine %30'luk ek gümrük vergisi tehdidiyle doruk noktasına ulaşmıştı. Avrupa Birliği ise buna karşılık, ABD ürünlerine yönelik misilleme tarifeleri uygulama hazırlığı içindeydi.
Trump, Alman otomobillerine taviz vermek istemiyor: Hayal görüyorlar
Çeşitli kaynakların bildirdiğine göre, ABD Başkanı Donald Trump ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İskoçya'daki Turnberry golf tesisinde gerçekleştirdikleri kritik görüşmenin ardından ticaret anlaşmasına vardıklarını duyurdular. Bu anlaşma, 1 Ağustos 2025 tarihine kadar herhangi bir uzlaşmaya varılamaması halinde devreye girecek olan daha yüksek tarifelerin önüne geçti.
ANLAŞMANIN TEMEL MADDELERİ: KAZANANLAR VE KAYBEDENLER
Anlaşmanın detayları henüz tam olarak açıklanmamış olsa da, ana hatlar belirginleşmeye başladı:
%15'lik Genel Tarife: AB'den ABD'ye ithal edilecek çoğu ürüne %15'lik sabit bir gümrük vergisi uygulanacak. Bu, otomobiller gibi şu anda %27.5 gibi yüksek tarifelerle karşılaşan ürünler için önemli bir düşüş anlamına geliyor.
Muaf Tutulan Sektörler: Anlaşma kapsamında, uçak parçaları, belirli kimyasallar, bazı jenerik ilaçlar, yarı iletken üretim ekipmanları, seçilmiş tarım ürünleri, doğal kaynaklar ve temel hammaddeler gibi stratejik ürünlerde "sıfıra sıfır tarife" uygulanacak.
AB'nin Taahhütleri: Avrupa Birliği, ABD'den yaklaşık 750 milyar dolar değerinde enerji (petrol, gaz, nükleer yakıt dahil) ve askeri teçhizat almayı taahhüt etti. Ayrıca, Trump'ın başkanlığı döneminde ABD'ye 600 milyar dolar ek yatırım yapma sözü verildi. Bu yatırım taahhüdünün, çoğu devam eden özel sektör projelerinden oluştuğu belirtildi.
Çelik ve Alüminyum: Avrupa çelik ve alüminyumuna uygulanan mevcut %50'lik tarifeler şimdilik yürürlükte kalacak, ancak Ursula von der Leyen, bunların nihayetinde azaltılacağını ve kota sistemiyle değiştirileceğini belirtti.
Şarap ve Alkollü İçecekler: Şarap ve alkollü içeceklere uygulanacak tarifelerin durumu henüz netleşmedi .
OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN TEPKİLERİ: RAHATLAMA VE ENDİŞE BİR ARADA
Anlaşma, özellikle otomotiv sektörü için büyük bir belirsizliği ortadan kaldırdı. Almanya Otomotiv Sanayicileri Birliği (VDA), ABD ve AB'nin transatlantik bir ticaret çatışmasını önlemesinden dolayı "esas olarak olumlu" bir gelişme olduğunu ifade etti. Mevcut %27.5'ten %15'e düşen tarife, Avrupalı otomobil üreticileri için önemli bir rahatlama sağlasa da, sektör temsilcileri tamamen rahatlamış değil.
VDA Başkanı Hildegard Müller, "Şimdi önemli olan, anlaşmanın somut olarak nasıl tanımlanacağı ve ne kadar güvenilir olacağıdır" dedi. Ayrıca, %15'lik tarifenin Alman otomotiv şirketlerine yıllık milyarlarca dolarlık ek maliyet getireceğini ve dönüşüm sürecinde zorluklar yaratacağını da ekledi.
Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) Genel Sekreteri Sigrid de Vries de, anlaşmanın önemli bir adım olduğunu ancak ABD'nin araç ve otomotiv parçalarına yüksek tarifeleri sürdüreceğini, bunun sadece AB endüstrisini değil, ABD sektörünü de olumsuz etkileyeceğini belirtti.
Hollandalı banka ING'nin kıdemli sektör ekonomisti Rico Luman ise, %15'lik tarifenin, mevcut %27.5'lik orana göre tercih edilebilir olduğunu ancak yine de otomobil üreticileri için "önemli bir yük" oluşturduğunu vurguladı.
YENİ BİR TİCARET STANDARDININ İŞARETİ Mİ?
Bu anlaşma, Trump yönetiminin son dönemde Japonya ile yaptığı ve benzer şekilde %15'lik tarife içeren anlaşmanın ardından geldi. Bu durum, Trump'ın yeni döneminde en az %15'lik bir tarife oranını uluslararası ticaret standartları için bir "taban" olarak benimsediği yorumlarına yol açtı. Her ne kadar Avrupa tarafı, serbest ticaret veya daha düşük bir %10'luk tarife oranı hedeflemiş olsa da, %15'lik oran, başlangıçta tehdit edilen %30'luk tarifeye kıyasla önemli bir düşüş olarak kabul edildi.
Özetle, ABD ve AB arasındaki bu anlaşma, büyük bir ticaret çatışmasını engellemesiyle küresel piyasalarda bir nebze rahatlama yarattı. Ancak, Avrupa için tamamen istenilen bir sonuç olmasa da, daha kötü bir senaryonun önüne geçildiği görüşü hakim. Gelecek dönemde anlaşmanın tam detayları ve uygulanma şekli, ticaretin seyrini belirlemede kilit rol oynayacak.
