Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, akaryakıt sektöründeki kayıt dışı ekonomi ile mücadele etmek ve piyasada adil rekabet ortamı sağlamak amacıyla önemli bir adım attı.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), 1 Temmuz 2025 tarihi itibarıyla resmen uygulamaya konuldu. Bu yeni sistem, akaryakıt alım süreçlerini dijitalleştirerek şeffaflığı artırmayı hedefliyor.
ZORUNLU MONTAJ VE YÜKSEK CEZALAR
Merhabahaber'de yer alan habere göre, vergi mükelleflerinin işletmelerine kayıtlı veya kiralama yoluyla edindikleri tüm taşıtlar için Taşıt Tanıma Birimi (TTB) montajının tamamlanması artık yasal bir zorunluluk.
Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen mükellefler, 140 bin TL'ye kadar ulaşabilen ağır para cezalarıyla karşı karşıya kalacaklar. Yeni düzenleme, sektördeki disiplini artırmayı ve vergi kayıplarını engellemeyi amaçlıyor.
UTTS NASIL ÇALIŞIYOR?
Peki, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) tam olarak ne anlama geliyor ve işleyişi nasıl?
UTTS, taşıtların akaryakıt alımı sırasında plaka bilgilerinin, yakıt istasyonlarındaki Ödeme Kaydedici Cihaz'a (ÖKC) otomatik olarak aktarılmasını sağlayan entegre bir yapıdır.
Bu sayede, manuel veri girişine gerek kalmadan, yakıt alımları anında ve doğru bir şekilde kaydedilebiliyor. Sistemin temel amacı, akaryakıt satışlarındaki manipülasyonu önlemek ve şeffaflığı sağlamaktır.
TEKNİK DETAYLAR: TTB, TTO VE TİM
Sistemin kalbinde, taşıtlara takılan Taşıt Tanıma Birimi (TTB) yer alıyor. Bu birim, akaryakıt pompasında bulunan Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO) tarafından okunarak plaka bilgisini doğrudan ÖKC'ye iletiyor.
Yakıt alımı tamamlandıktan sonra düzenlenen ÖKC fişinde de UTTS kapsamında olduğuna dair bilgiler bulunuyor.
Akaryakıt istasyonları için de önemli yükümlülükler mevcut: Her istasyonun en az bir Tabanca İletişim Modülü (TİM) ve iki adet Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO) bulundurması zorunlu hale getirildi.
Bu teknik altyapı, sistemin sorunsuz ve güvenilir bir şekilde işlemesini sağlıyor.
YÜKSEK CEZALAR VE GİDER YAZMA KISITLAMASI
UTTS Tebliği hükümlerine uymayan mükellefler için ciddi yaptırımlar öngörülüyor. Uygulanacak özel usulsüzlük cezaları, 7 bin TL'den başlayarak 140 bin TL'ye kadar çıkabilecek.
En önemlisi, 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren UTTS kapsamında düzenlenmeyen akaryakıt belgeleri, Vergi Usul Kanunu'na göre hiç düzenlenmemiş sayılacak.
Bu durum, söz konusu akaryakıt harcamalarının işletmeler tarafından gider olarak gösterilemeyeceği anlamına geliyor.
Dolayısıyla, mükelleflerin bu sisteme uyum sağlaması, hem cezai yaptırımlardan kaçınmak hem de vergi avantajlarını kaybetmemek adına büyük önem taşıyor.
