Türkiye'nin yaşadığı acı deprem felaketlerinden ilham alan genç mucitler, bilinen inşaat malzemelerinin ötesine geçerek yenilikçi bir güçlendirme sistemi geliştirdi. Genç mucitlerden çıkan proje, hem ulusal bir yarışmada birincilik getirdi hem de binaların gelecekteki sarsıntılara karşı direncini artırma potansiyelini gözler önüne serdi. İşte tüm detaylar…
HATAY DEPREMİNDEN İLHAM ALDILAR
Gökkuşağı Koleji Bahçeşehir Kampüsü'nden ortaokul öğrencileri Dora Doğan, Fahri Demir Şentürk ve Yusuf Ömer Demir, öğretmenleri Yusuf Sezikli rehberliğinde depreme dayanıklılık alanında dikkat çekici bir çalışma yaptı. Özellikle Hatay'da yaşanan felaketin etkileriyle yola çıkan öğrenciler, mevcut yapı malzemeleri yerine, darbeyi emen ve dağıtan özel materyalleri birleştirerek binaları güçlendiren "Depreme Karşı 5 Aşamalı Çözüm" sistemini tasarladı. Projenin temel amacı, depremden kaynaklanan enerjiyi binanın üst katmanlarına iletmeden etkisiz hale getirmek.
LEONARDO DA VINCI MİRASI İLE BAŞLAYAN TEMEL GÜÇLENDİRME
Güçlendirme sistemi, temelin en alt kısmına uygulanan dahiyane bir aşama olan ters yerleştirilmiş Leonardo Da Vinci köprüsü ile başlıyor. 1502 yılında tasarlanan bu özel köprü mimarisi, çivi veya ip gibi bağlayıcılar kullanılmadan tamamen kendi ağırlığıyla stabil kalma özelliğine sahiptir. Öğrenciler, bu yapının üzerine karbon fiber sererek ilk katmanı oluşturuyor. Bu güçlü alt yapı, sarsıntı anında oluşacak ilk şoku karşılamayı amaçlıyor.
D40 HARCI KULLANILDI
İkinci aşamada, genç öğrencilerin kendi geliştirdiği D40 adı verilen özel bir beton karışımı devreye giriyor. Geleneksel betondan farklı olarak bu formülün içinde agrega taşı, çelik tel, araba lastiği parçaları, kum ve çimento bulunuyor. Özellikle atık araba lastiklerinin kullanımı hem çevreci bir çözüm sunuyor hem de betona esneklik ve darbe emme yeteneği kazandırıyor.
DARBE EMİCİ AKILLI MALZEME OOBLECK KULLANILIYOR
Projenin en yenilikçi ve dikkat çekici aşamalarından biri, sonraki katmanlarda oobleck malzemesinin kullanılmasıdır. Normalde sıvı kıvamda olan bu ilginç madde, basınç altında kaldığında anında katılaşarak şok emici bir bariyer görevi görüyor. Depremin yarattığı yoğun kuvvet binaya ulaştığında, oobleck anlık olarak sertleşiyor ve sarsıntının enerjisini esneterek dağıtıyor. Bu sayede yıkıcı kuvvetin binanın üst kısımlarına çıkması engelleniyor ve yapının hasar alması büyük ölçüde azaltılıyor.
17 TONA KADAR DAYANIKLILIK KANITLANDI
Öğrencilerin ürettiği özel beton formülü, normal şartlarda 90 gün sürmesi gereken bekleme süresinin aksine, zamandan tasarruf etmek için sadece 2 gün bekletilerek dayanıklılık testine sokuldu. Bu kısıtlı sürede bile test edilen numune, tam 17 tona kadar gelen yüke başarıyla dayandı. Bu sonuç, genç bilim insanlarının geliştirdiği güçlendirme sisteminin potansiyelini açıkça gösteriyor.
TEKNOFEST BİRİNCİLİĞİ VE PATENT HEDEFİ
Bu üstün çalışma, 2023 yılında Adana'da düzenlenen TEKNOFEST İnsanlık Yararına Teknoloji Yarışması Afet Yönetimi kategorisinde birincilik ödülünü kazandı. Proje, farklı platformlarda da tanıtılarak büyük ilgi gördü. Geleceğe umutla bakan öğrenciler, projelerini daha ileriye taşımak için çalışmalarına devam ediyor. Öğrencilerin bir sonraki adımlarının ise, sistemlerini daha da geliştirmek amacıyla TÜBİTAK'a başvurmak ve bu önemli buluşun patentini almak olduğu ifade edildi.
