10 yıllık alışveriş alışkanlığı değişti: Vatandaş artık stok yapmıyor günü kurtarıyor!

10 yıllık alışveriş alışkanlığı değişti: Vatandaş artık stok yapmıyor günü kurtarıyor!

Türkiye'de son 10 yılda tüketim alışkanlıkları baştan aşağı değişti. Vatandaşlar artan fiyatlar nedeniyle stok yapmayı bırakıp ihtiyaç odaklı alışverişe yönelirken, harcamalarda nakit kullanımı azalıyor ve kart kullanımı zirveye çıkıyor. İndirim marketlerinin yükselişi ve atıştırmalık harcamalarındaki rekor artış dikkat çekiyor. İşte detaylar...

Türkiye genelinde etkisini her geçen gün daha fazla hissettiren enflasyon verileri ve buna bağlı olarak artan hayat pahalılığı, vatandaşların hane halkı harcamaları üzerinde köklü değişikliklere yol açtı.

Ipsos tarafından gerçekleştirilen ve Türkiye'yi temsil eden kapsamlı araştırmanın sonuçları, son 10 yılda zincir marketler ve diğer perakende noktalarındaki tüketici davranışlarının büyük bir dönüşüm geçirdiğini gözler önüne seriyor.

STOK YAPMA DEVRİ KAPANDI MİKRO ALIŞVERİŞ BAŞLADI

Raporun detaylarına bakıldığında, Türk tüketicisinin artık 'stoklu' alışveriş modelinden uzaklaştığı görülüyor.

Veriler, vatandaşların anlık ihtiyaçlarına yönelik mikro alışveriş modelini benimsediğini ortaya koyuyor.

2015 yılında haftada ortalama 4 kez alışverişe çıkan haneler, 2025 yılı itibarıyla haftada yaklaşık 5 kez marketin yolunu tutuyor.

Tüketiciler bu alışverişlerini tek bir nokta yerine, ortalama 15 farklı mağazaya yayarak gerçekleştiriyor.

İNDİRİM MARKETLERİ ZİRVEYE YERLEŞİRKEN BAKKALLAR KAN KAYBEDİYOR

Son 10 yıllık süreçte perakende sektörünün kazananları arasında indirim marketleri açık ara öne çıkıyor.

Hanelerin yaptığı harcamalarda pazar payını en çok artıran kanal indirim marketleri olurken; bağımsız süpermarketler, açık pazar yerleri ve mahalle bakkalları en hızlı erime gösteren satış noktaları arasında yer alıyor.

Ortaya çıkan bu tablo, perakende sektöründe hızın, erişilebilirliğin ve fiyat avantajının her zamankinden daha belirleyici bir hale geldiğini kanıtlıyor.

CÜZDANLARDAKİ NAKİT YETERSİZ KALIYOR DİJİTAL ÖDEME YÜKSELİYOR

Araştırma verilerine göre, tek bir alışverişte kasada ödenen ortalama tutar 16 TL seviyesinden 265 TL seviyesine yükseldi.

Enflasyonun etkisiyle şekillenen bu artış, tüketicinin ödeme alışkanlıklarını da temelden değiştiriyor.

Geçmiş yıllarda küçük banknotlarla yapılan ödemeler tarihe karışırken, bugün en büyük banknotların dahi yetersiz kaldığı sepetler görülüyor.

Bu durum, kredi kartı ve dijital ödeme yöntemlerinin kullanımında hızlı bir artışı beraberinde getiriyor.

ATIŞTIRMALIK KATEGORİSİ TEMEL GIDALARLA YARIŞIYOR

Ipsos verileri, son 10 yılın en dikkat çekici kırılımının atıştırmalık ürün grubunda yaşandığını gösteriyor.

Hanelerin cüzdanında payını en çok artıran kategori atıştırmalıklar olurken, bu alana yapılan harcamalar birçok temel gıda grubunu geride bırakıyor.

Taze sebze, meyve ve ekmek harcamaları hariç tutulduğunda, gıdaya yapılan toplam harcamalar, atıştırmalıklara yapılan harcamadan yalnızca yüzde 30 daha fazla görünüyor.

Oysa 2015 yılında bu fark iki katın üzerindeydi.

YEREL MARKALAR GÜÇLENİRKEN GLOBAL DEVLER GERİLİYOR

Harcama kalıpları değişirken, market markalı (PL) ürünler ve yerel markalar altın çağını yaşıyor.

Markalı ürünlere ayrılan pay genel olarak sabit kalsa da bu payın içindeki kompozisyon önemli ölçüde değişiyor.

Yerel markalar pazar paylarını istikrarlı biçimde artırırken, global markalar büyüme yarışında geride kalıyor.

REKABETİN YENİ KURALLARINI DEĞİŞEN ALIŞVERİŞ SIKLIĞI BELİRLİYOR

Ipsos Türkiye CEO'su Sidar Gedik, araştırma sonuçlarıyla ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu.

Pandemi ve ekonomik dalgalanmalar gibi büyük kırılmaların yaşandığı son 10 yılda, Türkiye'deki alışveriş dinamiklerinde köklü değişimler gördüklerini belirten Sidar Gedik, sepet tutarındaki artışın enflasyonla paralel ilerlediğini ancak asıl belirleyici değişimin alışveriş sıklığında yaşandığını vurguladı.

Sidar Gedik, tüketicinin artık daha sık, daha çok kanaldan ve daha seçici alışveriş yaptığını, bunun da hem markalar hem perakendeciler için yeni bir rekabet alanı yarattığını ifade etti.

GELECEĞİN KAZANANLARI HIZ VE ERİŞİLEBİLİRLİK SUNANLAR OLACAK

Ipsos'un 14 bin haneden oluşan Hane Tüketim Paneli verileri, 2026 yılına girerken perakende sektörünün geleceğine de ışık tutuyor.

Veriler, önümüzdeki dönemde kazananların; yerel gücü, hızı ve erişilebilirliği elinde tutan markalar olacağını net bir biçimde ortaya koyuyor.

YORUMLAR
YORUM YAZ
İÇERİK VE ONAY KURALLARI: KARAR Gazetesi yorum sütunları ifade hürriyetinin kullanımı için vardır. Sayfalarımız, temel insan haklarına, hukuka, inanca ve farklı fikirlere saygı temelinde ve demokratik değerler çerçevesinde yazılan yorumlara açıktır. Yorumların içerik ve imla kalitesi gazete kadar okurların da sorumluluğundadır. Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır. Özensizce belirlenmiş kullanıcı adlarıyla gönderilen veya haber ve yazının bağlamının dışında yazılan yorumlar da içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır.
Diğer Haberler
Son Dakika Haberleri
KARAR.COM’DAN