O ilimizde gelenekten geleceğe üretim devam ediyor. 154 yıllık değirmende üretilen o ürün, tesciliyle nam salıyor, siparişe yetişmek mümkün olmuyor…
Şırnak'ın Kumçatı beldesinde, 154 yıllık tarihi bir su değirmeninde üretilen tescilli "Dergul" tahini, bölgenin en değerli yöresel lezzetlerinden biri haline gelmiş durumda. Günde 400 kilogram üretim kapasitesine sahip olan bu eşsiz tahin, yalnızca Şırnak’ta değil, Türkiye’nin farklı bölgelerinde de büyük talep görüyor. Peki, Dergul tahini nasıl üretiliyor ve bu tarihi değirmenin önemi nedir? İşte detaylar…
GELENEKSEL YÖNTEMLERLE ÜRETİMİ DEVAM EDİYOR
Kumçatı beldesi, Şırnak şehir merkezine 10 kilometre mesafede yer alırken, beldeye bağlı 5 mahallede yaklaşık 1000 dönüm alanda susam yetiştirilmektedir. Cudi ve Gabar Dağları’nın eteklerinde yetişen bu susamlar, geleneksel su baskısı yöntemiyle, 154 yıllık restore edilen su değirmeninde öğütülüyor. Geçtiğimiz yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle restore edilen su değirmeni, hem tarihi mirasın korunmasına hem de bölge ekonomisine büyük katkı sağlıyor.
TESCİLLENEN YÖRESEL BİR LEZZET
Şırnak’ın Kumçatı beldesinde üretilen Dergul tahini, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından geçtiğimiz yıl tescillenmişti. Bu tescil, tahinin kalitesini ve coğrafi işaretli ürün olma özelliğini pekiştirdi. Artık sadece Şırnak'ta değil, Türkiye’nin dört bir yanına ve komşu ülkelere gönderilen bu lezzetli tahin, özellikle kış aylarında günlük 400 kilogram üretim kapasitesine ulaşarak, büyük bir talep görüyor.
Tarım ve Orman İl Müdürü Oktay Sezgin, Dergul tahininin kendine has aroması ile tüketicilerin ilgisini çektiğini ve bu ürünün markalaşma sürecinde coğrafi işaret tescilinin büyük katkı sağladığını vurguluyor. Tescillenmesinin ardından üretim ve güvenin arttığını belirten Sezgin, özellikle yeni pazarların açılmasında önemli bir etki sağladığını ifade etti.
KATKI MADDESİ OLMADAN ÜRETİLİYOR
Kumçatı beldesindeki su değirmeninde üretilen tahinin en önemli özelliği, tamamen doğal yöntemlerle üretilmesidir. Değirmende, hiçbir katkı maddesi kullanılmadan, sadece %100 yerel susamdan tahin elde edilmektedir. Değirmenin tarihi geçmişi, ürünün kalitesine katkı sağlarken, yöre halkı da bu geleneksel üretim yöntemine büyük değer veriyor.
Misbah Demir, tarihi değirmeni işleterek, susamları hijyenik bir ortamda öğüterek tahine dönüştürdüklerini belirtiyor. Su değirmeni, yaz aylarında suyun azalması nedeniyle sadece un öğütürken, kış aylarında günde yaklaşık 400 kilogram tahin üretimi yapmaktadır. Demir, Dergul tahininin tescillenmesinin ardından talebin arttığını ve siparişlere yetişemediklerini de sözlerine ekliyor.
Beldede yıllardır su değirmenine susam getiren üreticiler, 30 yılı aşkın süredir bu değirmende üretilen tahini tercih ediyor. Saliha Sanrı ve Kamil Atan gibi üreticiler, bu tarihi değirmeni, doğal ve katkısız tahin elde etmek için kullanıyorlar. Tahinin coğrafi işaret alması ise bölgenin tanıtımına büyük katkı sağladı.
Atan, "Değirmende üretilen tahinin coğrafi işaret alması bizi ziyadesiyle memnun etti. Bu vesileyle tanıtımı oldu" diyerek, geleneksel üretim yöntemlerinin daha fazla insana ulaştığını belirtiyor.
