Türkiye'de afet boyutunda yaşanan zirai don sebebiyle ülke genelinde alarm verildi. Uzmanlardan kritik uyarılar yapılırken, sebze ve meyve üretiminde rekolte kaybı rekor kırdı. Rekolte kaybı nedeniyle fiyatlarda rekor yükselme bekleniyor. İşte tüm detaylar...
Türkiye, son yılların en sert zirai donlarından birini yaşarken, tarım sektöründe büyük endişe hakim. Özellikle Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinde etkili olan soğuk hava dalgaları, birçok meyve ve sebze tarlasını olumsuz etkiledi. Uzmanlar, bu yaz sofralarda sebze ve meyve bulmanın hem zor hem de oldukça pahalı olacağını söylüyor.
DON FELAKETİ REKOLTEYİ VURDU
Mart ayı sonunda başlayan ani sıcaklık düşüşleri, çiçek açma döneminde olan meyve ağaçlarını büyük ölçüde etkiledi. Ürünler henüz meyveye dönmeden soğuk havaya maruz kalınca, ciddi verim kayıpları meydana geldi. Domates, biber ve menemenlik ürünlerde ise hem seralarda hem de açık alanda kayıplar yaşandığı belirtiliyor.
Antalya Toptancı Hal Komisyoncular Derneği Başkanı Nevzat Akcan, bu yaz tüketiciyi zor günlerin beklediğine dikkat çekti. "Meyve bulmak çok zor olacak. Fiyatların ne yazık ki zirve yapacağı bir dönemle karşı karşıyayız," diyerek uyarıda bulundu. Fiyatların yükselmesinin yanı sıra, bazı ürünlerin pazarda yeterince bulunamaması da ihtimaller arasında.
KIŞ HAZILRIĞINA BAŞLAYIN
Uzmanlar, özellikle yazlık sebzelerin konserve dönemi için beklenmemesi gerektiğini vurguluyor. Mevsim başlamadan alınacak tedbirlerle, tüketicilerin kış için ürün stoğu yapması öneriliyor. Domates ve biber gibi temel sebzelerde arz daralması yaşanması durumunda, bu ürünler mevsimi dışında yüksek fiyatlardan satılabilir.
MEYVE ÜRETİCİLERİ UMUTSUZ
Tarımın kalbinin attığı pek çok şehirden gelen açıklamalar, durumun ciddiyetini gözler önüne seriyor. Antalya’dan Mersin’e, Isparta’dan Adana’ya kadar üreticiler büyük kayıplar yaşandığını bildiriyor. Özellikle çiçeklenme döneminde zarar gören elma, kiraz, kayısı ve şeftali gibi ürünlerde bu yıl rekolte beklentisi oldukça düşük.
Antalyalı üretici Nevzat Akcan, "Bu yaz meyvede büyük boşluk olacak," derken, İstanbul’dan Numan Dayan ise yaz aylarında bazı ürünlerin tamamen piyasadan çekilebileceğini ifade etti. Mersin Ziraat Odası’ndan Musa Yılmaz, dağlık bölgelerdeki meyve bahçelerinin tamamen zarar gördüğünü belirtti.
Isparta çevresinde ise gülde yüzde 50’ye, kiraz ve elmada ise yüzde 30’a varan kayıplar söz konusu. Adana’da ise kayıp oranı bazı ürünlerde yüzde 70’i aşmış durumda. Uzmanlara göre, yalnızca taze tüketim değil, ihracat da bu süreçten olumsuz etkilenebilir.
TÜKETİCİYE UYARI: TEDBİRLİ OLUN
Tarlalardan gelen sinyaller tüketicinin de dikkatli olması gerektiğini gösteriyor. Mevsiminde alınacak ürünlerle evde yapılacak hazırlıklar, ilerleyen aylarda oluşabilecek fiyat artışlarının etkisini azaltabilir. Gıda güvenliği ve sürdürülebilirliği açısından ise önümüzdeki süreçte planlı tarım ve destek politikalarının önemi bir kez daha ortaya çıkmış durumda.