Güvenli gıda nasıl anlaşılır?

Güvenli gıdalar tüketmek, ne kadar çabalasak da, her zaman mümkün olamayabiliyor. Şehir hayatının getirdiği şartlar, organik ve güvenilir gıdalara ulaşımı kısıtlıyor. 'Organik' etiketiyle satılan gıdalar dahi hile ve tağşişe uğramış olabiliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 1
1/50

Güvenli gıdayı anlamak, gıdaların üzerinde yapılması muhtemel taklit ve tağşişleri tespit edebilmekten geçer. Gıdalar üzerinde birtakım eklemeler ve çıkarmalar yaparak onları daha iştah açıcı göstermenin ve daha ucuza mal etmenin yollarını aramak, her geçen gün artan fiyatları fırsat bilip insanların sağlıklarıyla oynamak maalesef bazı vicdan yoksunu üreticilerin geçim kaynağı.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 2
2/50

Peki her gün tükettiğimiz gıdaların güvenilir olup olmadığı nasıl anlaşılır?

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 3
3/50

Üzerinde hile ve tağşiş yapılmış gıdalar çoğu zaman bakılarak anlaşılamayacağı gibi, tadarak da anlaşılamayabilir. Bazı hile ve tağşişler ancak Bakanlık tarafından yapılan kontroller sayesinde anlaşılır. Bizler de şüphelendiğimiz gıdaları özel teşebbüste bulunup laboratuarlarda inceletebilir veya o gıdaların kontrolü hakkında ilgili yerlere şikayette bulunabiliriz.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 4
4/50

İşte hile ve tağşiş yapılan bazı gıda çeşitleri ve dikkat etmemiz gerekenler:

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 5
5/50

ET VE ET ÜRÜNLERİ:

KIYMA: Kıymanın tağşişe en açık ürünlerden biri olduğunu söyleyen uzmanlar, tüketicilere önceden çekilip paketlenmiş kıymaları almamalarını öneriyor. Çünkü önceden çekilip paketlenmiş kıymalara daha ucuz olan kümes hayvanlarının et, kemik, yağ ve deri gibi parçaları eklenebiliyor. Ayrıca normal şartlarda tüketmediğimiz at, eşek ve domuz etlerinin gıda boyasıyla boyanarak kıymaya karıştırlması da muhtemel tağşişlerden.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 6
6/50

'Az yağlı' diye alınan kıymaların gereğinden fazla yağlı çıkması veya dana etinin değerli tarafları hazırlanırken etten ayrılan sinir ve parçaların kıymaya katılması da, az tercih edilen et ürünlerini daha ucuza satmamak için yapılan tağşişlerden sayılıyor. Maalesef bu gibi tağşişler ancak kıymayı pişirip tadına baktıktan sonra anlaşılabiliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 7
7/50

Bu nedenlerden dolayı kıymayı reyonda kendi seçtiğiniz etlerden çektirmeniz kıymada yapılan tağşiş tuzağına düşmemenize yardımcı olacaktır.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 8
8/50

KÖFTE: Kolayca anlaşılabileceği gibi, köfte kıymadan yapıldığı için kıyma için geçerli olan bütün tağşişler köfte için de geçerlidir. Ancak fırsatçıların köftede yaptıkları sahtekarlığın üstü çeşitli baharatlar ve gıda boyalarıyla kolayca örtülebilir. Bu yüzdendir ki kıymaları kendi seçtiğimiz etten çektirip köfteyi evimizde hazırlamak daha güvenilir olacaktır.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 9
9/50

KIRMIZI ET: Ete kimyasal enjekte edip hacmini arttırmak fırsatçıların başvurduğu hilelerden biri. Uzmanlar, kimyasal enjekte edilmiş etin pişirilirken gereğinden fazla su kaybetmesinden veya hiç su kaybetmemesinden anlaşılabileceğini belirtiyor. Ayrıca kimyasal enjekte edilmiş etin normal etlere göre daha parlak görüntüsü olması, etin hileli olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 10
10/50

Parça eti iki parmakla sıkıca bastırılması durumunda etten su çıkarsa, tağşiş yapılmış demektir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 11
11/50

SAKATAT: Kuzu kokoreç diye yediğimiz bağırsaklar koyun veya sığır bağırsağı olabilir. Ayrıca, dana ciğeri diye satılan ürünlerin hazır paketlenmiş olanlarında tağşiş durumu gözlenebilir. Kümes hayvanlarının veya normal şartlarda yemediğimiz hayvanların ciğerleri de paketlenme esnasında dana ciğerine eklenebiliyor. Bu yüzden reyondan seçtiğiniz etin dilimlenip hazırlanmasını istemelisiniz.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 12
12/50

İŞLENMİŞ ET ÜRÜNLERİ: Salam, sucuk ve sosis gibi işlenmiş et ürünlerinde hile ve tağşiş taze etlere göre daha kolay uygulanabiliyor. Bu gibi ürünler hamur haline getirilmeden önce kümes hayvanları, at, domuz ve eşek sakatatları, derileri veya kafaları katılabiliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 13
13/50

İşlenmiş et ürünlerinden olan sucukta yapılan hile ve tağşişlerin ne bakarak ne de tadarak tespit edilebildiği söyleniyor. Son kullanım tarihleri geçmiş sucukların yeni yapılanlara katılarak tekrar piyasaya sürülmesi, sahtekar üreticilerin yaptığı hile ve tağşişlerden sadece biri.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 14
14/50

İşlenmiş et ürünlerinde yapılan, tüketicilerin sağlığına zararlı bir diğer hile ise nitrat tuzunu uygun miktarından fazla katmak. Nitrat tuzu fazla katıldığında işlenmiş etin raf ömrü daha fazla uzuyor ancak insanların böbreklerini kaybetmesine sebebiyet verebiliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 15
15/50

TAVUK ETİ: ‘Köy tavuğu’ veya ‘organik tavuk’ etiketiyle satılan etler de fırsatçıların cebini doldurabiliyor. Tavuklara verilen yemlere fazla karoten katan sahtekarlar, tavuk etlerinin ve yağlarının sarı renge bürünmesini sağlayıp ‘organik’ etiketiyle satabiliyorlar. Bu yüzden ‘organik veya köy tavuğu’ etiketiyle satış yapan firmaların araştırılması öneriliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 16
16/50

Bazı kasaplarda veya marketlerde bozulmaya başlayan tavuklar, çeşitli baharatlarla harmanlanarak ‘soslu tavuk’ olarak satılabiliyor. Hatta bu tavuklar çamaşır suyu gibi kimyasallarla temizleyerek veya tuzlu suda bekleterek tekrar satışa sunulabiliyor. Bu yüzden uzmanlar tavuğun baharatlanma işlemini evde yapılması gerektiğini, kimyasallarla yıkanmış tavukların da normalden daha beyaza büründüğünü, bunlara karşı dikkatli olunması gerektiğini söylüyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 17
17/50

TAVUK DÖNER: Tavuk döner imalatında tamamen tavuk eti konulması, dönerin, pişirilme esnasında, %35 oranında su ve yağdan ayrılmaktadır. Uzmanlar, işçilik maliyeti de göz önünde bulundurulduğunda, tamamen tavuk eti (kalça ve göğüs eti) olan 1 kglik tavuk dönerin piyasadaki dönerlerden daha maliyetli olması gerektiğini savunuyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 18
18/50

ET İÇEREN YEMEKLER: Fiyatı anormal derecede az olan etli yemeklerde tağşiş yapılma olasılığı çok yüksektir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 19
19/50

BALIK: Bazı farklı çeşit balıkların birbirlerine benzemesi, hilekar satıcıların fırsatına dönüşüyor. Daha ucuz bir balık çeşidini daha pahalı fiyatta satabilmek için ondan daha pahalı bir balık çeşidi diye satmak bu fırsatı kullanma yollarından biri. Örneğin pisi balığını kalkan, tekir balığının irisi barbunya olarak satılabiliyor. Uzmanlar, tüketeticilerin balıkları iyi tanımları gerektiği konusunda uyarıyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 20
20/50

Tazeliğini kaybetmiş balıkların solungaçlarını gıda boyasıyla tekrar taze görünümüne kavuşturmak da tezgahlarda yapılan tağşişlerden biri.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 21
21/50

Bir balık çeşidinin bol olduğu ve fiyatının uygun olduğu zamanlarda fazladan satın alınıp derin dondurucuya koyulması, av sezonunun sonuna doğru tekrar çıkartılıp pahalı fiyattan satılması da hilekar satıcıların başvurdukları yöntemlerden biri. Dondurulup daha sonra tezgaha koyulmuş balık normalden daha yumuşak olabilir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 22
22/50

SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ:

BEYAZ PEYNİR: Beyaz peynir, klasik peynir yapımından sonra elde edilen peynir altı suyunun kaynatılması ve bu suya nişasta, un, kireç gibi maddelerin ilave edilmesiyle, yani hileyle elde edilebiliyor. 1 kg inek peyniri için 9-11 kg süt kullanılır. Eğer beyaz peynirin 1 kilogramlık fiyatı, 9 kglık süt fiyatından ucuzsa o peynirde muhtemelen tağşiş yapılmıştır. Uzmanlar, beyaz peynir alınırken tadına bakılmasını öneriyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 23
23/50

YOĞURT: Yoğurtun kıvamını arttırmak için üreticiler süte, nişasta ve jelatin gibi maddeler ilave eder. Eğer kıvam arttırmak için hayvan jelatini kullanıldıysa, bu jelatinin domuz kaynaklı olması muhtemeldir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 24
24/50

KAŞAR PEYNİRİ: Son kullanma tarihi geçen kaşar peynirlerinin yeni üretilenlere karıştırılarak tekrar satışa sunulması karşılaşılabilecek tağşiş çeşitlerinden biridir. Kaşar peynirine patates püresi eklenerek de tağşiş yapılabilir. Bu durum, kaşarın eritilmesiyle kolaylıkla anlaşılabilir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 25
25/50

1 kg kaşar peyniri üretimi için 13-15 kg süt kullanılması gerekir. Eğer 1 kg kaşar peyniri 13 kg sütten daha ucuzsa, bu üründe muhtemelen tağşiş yapılmıştır.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 26
26/50

TEREYAĞI: Tereyağı yapımında süt kreması yerine margarin, ayçiçeği, palm, mısır özü ve hayvansal yağların kullanılması da başlıca tağşişlerden. Bunu örtbas etmek için gıda boyaları kullanılsa da, gerçek tereyağının sahtelerinden daha sert olması gerçek tereyağını ayırt edici bir özellik.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 27
27/50

KREM PEYNİR: Son kullanma tarihi geçmiş, küflenmiş ve bozulmuş krem peynirlerini yüksek ısı ve nitrat ve nitrit tuzları yardımıyla eritilip tekrar satışa sunulması.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 28
28/50

TAZE SÜT: UHT damgalı süt paketlerinin süt tozuyla üretildiği dedikodusunun uydurma olduğunu savunan uzmanlar, süt tozundan süt üretmenin, köylüden 1 kg süt almaktan daha az maliyetli bir durum olmadığını belirtiyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 29
29/50

Kesilen sütlere karbonat ilave ederek sütteki bozulma kolayca gizlenebilir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 30
30/50

Sokak satıcılarından alınan sütün daha sağlıklı olduğunu iddia edilemeyeceğini savunan uzmanlar, ambalajında satılmayan sütlerin daha çok tağşişe uğramış olabileceğini söylüyor. Büyük süt firmalarının süt toplanırken sütün antibiyotik ve tazelik testine tabi tutulduğunu, testten geçemeyen sütün kesinlikle alınmadığını hatırlatan uzmanlar, evde yoğurt yapmak ya da direk tüketmek için alınan sütün bu testlere tabi tutulmadığını, o yüzden ambalajlı sütten daha sağlıklı olduğunu öne sürülemeyeceğini söyledi.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 31
31/50

UNLU MAMÜLLER:

EKMEK: İçi aşırı derecede beyaz olan ekmeklerin tüketilmesi, karbonat, kireç veya gıda boyası kullanılmış olması muhtemel olduğundan tavsiye edilmiyor. Bu maddeleri bazı un üreticileri de kullanabiliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 32
32/50

Buna benzer durum kepek, çavdar ve tam buğday ekmeleri için de geçerli. Normalde içi açık kahverengi olması gereken bu çeşit ekmekler yerine, gıda boyası kullanılarak kahverengi elde edilmiş ekmekler satışa sunulmakta.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 33
33/50

ŞERBETLİ TATLILAR: Antep fıstığı ve ceviz gibi baklavaları süsleyen lezzetlerin pahalılaşması, bu ürünlerin kullanıldığı tatlılarda tağşişi arttırıyor. Antep fıstığı yerine kurutulmuş iç bezelye, ceviz yerine fındık kullanılabiliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 34
34/50

Ayrıca, baklava yapımında özel baklavalık yağ yerine margarin veya sıvı yağlar kullanılması da diğer taşişlerden biri.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 35
35/50

Şerbetin içine glikoz şurubu ilave eden sahtekar satıcılar da yok değil. En çok tulumba, lokma ve halka tatlılarında kullanıldığı söylenen glikoz şurubu, bu ürünler üzerinde mat bir görüntüye sebebiyet verir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 36
36/50

Şerbetli tatlılar oda sıcaklığında 3-4 gün muhafaza edilebilirler. Daha sonra da şekerlenmeye başlarlar. Bazı tatlıcı dükkan ve pastaneler şekerlenmiş ürünleri fırında eriterek tekrar satmaya devam ederler. Bu şerbetli tatlılarda acılaşma meydana gelir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 37
37/50

PROFİTEROL: Profiterol sosunun üretimi sırasında yapılan tağşişlerden biri süt yerine su kullanılması. Süt yerine su kullanılarak yapılan sosta süt yağı olmayacağı için sosun yeteri kadar kıvamı ve lezzeti olmaz. Bu lezzet ve kıvam çeşitli bitkisel ve hayvansal yağlar kullanılarak elde edilmeye çalışılır.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 38
38/50

Sosunda çikolata ve kakao az kullanılan, bunlar yerine gıda boyası ve aromalar ilave edilen profiteroller hakkında tüketiciyi uyaran uzmanlar, profiterollerin güvenilir pastanelerden alınmasını öneriyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 39
39/50

KURABİYE: Bazı pastaneler, kurabiye yapımında margarin veya tereyağı yerine ucuz bitkisel ve hayvansal yağlar kullanıyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 40
40/50

SÜTLÜ TATLILAR: Tam yağlı süt kullanılması gereken sütlü tatlılarda, maliyeti azaltmak için yarım yağlı süt kullanılması muhtemel. Ayrıca sütlü tatlılara renklendirici, aroma verici ve gereğinden fazla nişasta da ilave ediliyor olabilir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 41
41/50

MEYVE VE SEBZE ÜRÜNLERİ:

Sulu olmayan narenciyelere su enjekte edilmesi ve meyvelerin yetiştirilme esnasında gıda boyası enjekte edilmesi yapılması muhtemel hile ve tağşişlerden. Ayrıca, muzların etilen gazı ile sarartılması tağşiş olarak görülmezken, yurt dışından gelen muzların korunmasına da yardımcı oluyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 42
42/50

BAHARATLAR:

KIRMIZI TOZ BİBER: Tağşişe en çok uğramış baharatlardandır. Kiremit tozunun veya renklendirilmiş başka maddelerin kırmızı toz bibere karıştırılmasına sıkça karşılaşılır.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 43
43/50

KARABİBER: Elekten geçirilmiş toprak, un veya galeta unu gibi maddelerin karabibere ilave edilmiş olması mümkündür.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 44
44/50

PUL BİBER: Kanserojen boyalarla renk verilmesi olası tağşişlerden.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 45
45/50

DİĞER GIDALAR:

ZEYTİN: Zeytini tuzlu su içerisinde fermente ederek siyahlaştırmak yerine gıda boyası, tekstil boyası veya paslı metal parçalarıyla yapmak. Tekstil boyası ve metal parçalarıyla boyanmış zeytin, kansere yol açabilmektedir.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 46
46/50

ZEYTİNYAĞI: Zeytinyağı farklı yağlar katılarak tağşişe uğratılabilir. Bu tağşişleri tespit etmek için zeytinyağını dondurmak gerekir. Eğer zeytinyağı donarken katmanlar oluşuyorsa, içine ilave yağlar katılmıştır.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 47
47/50

ÇİKOLATA: Çikolata üretiminde, paketlerinin üzerindeki etiketlerde yazan kakao ve yağlardan farklı niteliklerde kakao ve yağ kullanılabiliyor. Bu zararlı nitelikteki yağ ve kakoo, sağlık sorunlarına sebebiyet verebiliyor. Maalesef bu ürenlerdeki tağşişi tespit etmek ancak analiz ve test yapılarak anlaşılabiliyor. Bu yüzden güvenilir firmaların ürünlerini tüketmek tavsiye ediliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 48
48/50

BAL: Petek balda hile olmaz diye petek balını tercih etmemeliyiz. Çünkü arıların ürettiği petek yerine bal mumundan hazır petekler kovan içerisine yerleştirilebiliyor. Bu sayede arılar, bal üreticilerinin hilesiyle, daha hızlı bal üretimi yapıyorlar.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 49
49/50

PİRİNÇ: GDO’lu pirinç satışı ve ithalatı yasak olmasına rağmen, GDO’lu pirinçler GDO’suzlarla karıştırılıp satılabiliyor.

Güvenli gıda nasıl anlaşılır? 50
50/50

Son olarak, ürünün içeriğini gösteren bölümde kasıtlı olarak yanlış beyanda bulunulması da hileli durumlardan biridir. Fazlası böbrek kaybına neden olabilecek nitrat tuzunun ‘gıda sanayi tuzu’ gibi muğlak ifadelerle etiketlerde yer alması sağlığımıza tehdit oluşturur.

Yararlanılan kaynak: yemekkulubum.com

Bunlar da İlginizi Çekebilir
Koca bir ömür tek odada: 60 yıl boyunca topladığı hediyeleri tek bir odaya sığdırdı!
Koca bir ömür tek odada
Uzmanlar uyardı: Çoraplarda mikrop yuvası tehlikesi! Günde 9 milyona kadar bakteri barındırıyor
Uzmanlar uyardı!
Bunları öğrenince hemen eve nane yağı alacaksınız! Uçucu nane yağının bilinmeyen 5 faydası
Bunları öğrenince hemen eve nane yağı alacaksınız!
Eski evler ortaya çıktı: İstanbul barajlarında tehlikeli düşüş
İstanbul barajlarında tehlikeli düşüş
Sararmış derzlere kesin çözüm! Tek bir malzemeyle fayans aralarını pırıl pırıl yapan yöntem
Sararmış derzlere kesin çözüm!
BBC eleştirmenleri seçti: İşte 2025'in en iyi 25 filmi
İşte 2025'in en iyi 25 filmi
25 yıllık tecrübe konuştu! Lezzetli hamsi pişirmenin gizli formülü: En yaygın hata orada başlıyor
25 yıllık tecrübe konuştu!