Sayıştay'dan gelen raporlar "Dövizdeki artışla ilgilenmiyoruz" diyen Bakan Albayrak'ı adeta tekzip eder nitelikte. Sayıştay'a göre hazine garantili projelere ödenen kur farkıyla 14 Avrasya Tüneli yapılabileceği ortaya çıktı.
Sayıştay’ın tespitine göre 2014-2019 yılları Hazine garantili projelere 61 milyar 719 milyon 332 bin lira kur farkı ödendi. Bu miktardaki parayla 14 adet Avrasya Tüneli, 12 adet Osmangazi Köprüsü, 8 adet Çanakkale Köprüsü, 6 adet Yavuz Sultan Selim Köprüsü yapılabilirdi.
Sayıştay’ın Genel Uygunluk Bildirimi 2019 Yılı Raporu’na göre köprü, tünel, otoyol, hastane, havalimanı gibi projelere verilen Hazine garantisi nedeniyle 61 milyar 719 milyon 332 bin lira kur farkı ödendi. Bu miktardaki parayla 14 adet Avrasya Tüneli, 12 adet Osmangazi Köprüsü, 8 adet Çanakkale Köprüsü, 6 adet Yavuz Sultan Selim Köprüsü yapılabilirdi.
FAZLADAN YAPILAN ÖDEMELERİN LİSTESİ
Sayıştay’ın tespitine göre kur farkı nedeniyle Hazine garantili projelere yapılan fazladan ödeme şöyle:
- 2019 yılında Hazine’nin şirketlere ödediği kur farkı tutarı 10 milyar 117 milyon 321 bin lira
- 2018 yılında Hazine’nin şirketlere ödediği kur farkı tutarı 25 milyar 117 milyon 477 bin lira
- 2017 yılında Hazine’nin şirketlere ödediği kur farkı tutarı 8 milyar 798 milyon 220 bin lira
- 2016 yılında Hazine’nin şirketlere ödediği kur farkı tutarı 3 milyar 748 milyon 570 bin lira
- 2015 yılında Hazine’nin şirketlere ödediği kur farkı tutarı 9 milyar 284 milyon 858 bin lira
- 2014 yılında Hazine’nin şirketlere ödediği kur farkı tutarı 4 milyar 652 milyon 884 bin lira.
Kur farkı nedeniyle ödenen 61 milyar 719 milyon 332 bin lira ile yapılabilecek projelerin detayları ise şöyle:
14 ADET AVRASYA TÜNELİ YAPMAK MÜMKÜN: Resmi verilere göre Avrasya Tüneli’nin maliyeti 1 milyar 245 milyon dolar. İşletmeye açıldığı 26 Aralık 2016 tarihinde 1 dolar 3 lira 51 kuruştu. Kuru üzerinden hesaplandığında tünelin maliyeti 4 milyar 369 milyon lira.
12 ADET OSMANGAZİ KÖPRÜSÜ: Osmangazi Köprüsü’nün maliyeti resmi verilere göre 1 milyar 300 milyon dolar. 30 Haziran 2016 tarihinde işletmeye açıldı, bu tarihte 1 dolar 3 lira 75 kuruştu. Dolar kuru üzerinden hesaplandığında köprünün maliyeti 4 milyar 875 milyon lira.
8 ADET ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ: Resmi verilere göre Çanakkale Köprüsü’nün maliyeti 7 milyar 144 milyon lira.
6 ADET YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ: Resmi verilere göre Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün maliyeti 3 milyar 500 milyon lira. İşletmeye 26 Ağustos 2016 tarihinde açıldı. O tarihte 1 dolar 2 lira 93 kuruştu. Dolar kuru üzerinden hesaplandığında köprünün maliyeti 10 milyar 255 milyon lira.
BAKAN ALBAYRAK: İSTESEK KURU DÜŞÜRÜRÜZ
Eylül ayında Yeni Ekonomik Programı (YEP) açıklayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Kurdaki artış bizi ilgilendirmiyor" demişti. Albayrak, geçtiğimiz gün AK Partili milletvekillerine yaptığı sunumda da kurdaki durum ile ilgili şunları söylemişti:
"Dövizdeki artışın birçok sebebi var. Dünyadaki belirsizlikler, ABD seçimleri, pandemi, ülkeler arasındaki sıkıntılar. Hepsi dövizin yükselmesine neden oluyor. Biz dolarla uğraşmıyoruz. İstesek düşürürüz. Faizi yükseltirseniz, döviz düşer. Ama bizim derdimiz bu değil.
