Çorum İnönü Anadolu Lisesi 11. sınıf öğrencileri Mert Ali Kulak ve Laysira Gencel, Hint keneviri atığından "radyasyon geçirmeyen zırh" üreterek TÜBİTAK'a başvurdu. Kurşun zırhlamaya alternatif yaratan öğrenciler, projenin x-ray cihazları ve mikrodalga fırınların zararlarını azaltmak için de kullanılabileceğini kaydetti. Başarılı öğrenciler, projenin kurşuna göre çok daha ucuza mâl olacağını da ekledi.
TÜBİTAK 56. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri kapsamında, Hint keneviri atığından plaka şeklinde "radyasyon geçirmeyen zırh" üreten İnönü Anadolu Lisesi 11. sınıf öğrencileri Mert Ali Kulak ve Laysira Gencel, projelerinin detaylarını anlattı.
Kulak ve Gencel, radyasyonun zararlı etkilerini kaldırmak için kullanılan kurşun zırhlamaya alternatif olarak kenevir atıklarından zırh üretmek için çalıştı. Elde ettikleri verileri "Hint Keneviri Bitkisinin Atık Gövdesinden Üretilen Kompozit Zırhın Mössbauer Spektrometresiyle Radyasyon Geçirimi" başlıklı projeye dönüştüren başarılı iki genç, TÜBİTAK'a başvurdu.
Mert Ali Kulak, savunma alanında kullanılan Mössbauer Spektrometresi cihazının, metal alaşımları ve radyasyon ölçümleri yapabilme özelliğine sahip olduğu bilgisini verdi. Kulak, "Türkiye'de iki adet bulunmakta. Hitit Üniversitesi ile bir savunma sanayi kuruluşunda bulunuyor. Bizler Hitit Üniversitesine yakın olduğumuz için böyle bir projeyi geliştirme kararı aldık." dedi.
'ÇOK DAHA UCUZ'
Kulak, projeyi nasıl geliştirdiklerini şöyle anlattı:
"Kenevir gövdesinin atık kısmını, şeffaf su bazlı ağaç tutkalıyla karıştırıp mengeneyle sıkıştırdık. Sonra kurumaya bıraktık. Kurumuş malzememizi Mössbauer Spektrometresi sisteminde numune olarak hazırlamak için belirlenen ölçülerde kestik ve hazırladık. Kompozit kenevir malzememiz X ışınlarının yüzde 98'ini, gama ışınlarının ise yüzde 65'ini engelledi."
Kulak, proje desteklenirse daha yüksek kalınlıkta üretim yapıp gama ışını geçirim oranını çok daha azaltabileceklerini belirtti. Kulak bunun aynı zamanda kurşuna göre çok daha ucuz olduğunu vurguladı.
'HEDEFİMİZ İNSAN SAĞLIĞI'
Projelerinin, x-ray cihazları ve mikrodalga fırınların zararlarını azaltmak için de kullanılabileceğini kaydeden Laysira Gencel ise projenin insan sağlığı açısından önemli olduğunu dile getirdi:
"Hedefimiz bu projeyi insan yararına kullanabilmek, kurşun gibi zararlı elementlerden insanları korumaktır."
Fizik öğretmeni Yavuz Ahmet Gürbüz ise öğrencilerinin kenevirin radyasyonu azalttığı yönünde okudukları bir makaleden etkilenerek projeye başladıklarını söyledi.
Projenin patent desteği alacağına inandıklarını ifade eden Gürbüz, "Nükleer reaksiyonlar sonucunda açığa çıkan radyasyon, canlılar için zararlı etkiler doğurmaktadır. Bu etkileri azaltmak için yaygın olarak kullanılan yöntem kurşun zırhlamadır ancak kurşunun insan sağlığı için olumsuz etkileri vardır. Projemizde kurşun zırhlamaya alternatif olarak düşünülen, kenevirin atık kısmından, ağaç tutkalı karışımlı kompozit radyasyon zırhı yaptık." diye konuştu.
