Bu yıl sabit hat ve mobil cihazlardaki konuşma trafiğimiz bir önceki yıla göre büyük bir artış kaydetti. 2015’in 3’üncü çeyreğinde 59 milyar dakika olan toplam konuşma trafiği, 2016’nın ikinci ve üçüncü çeyreklerinde 5 milyar artarak 64,2 milyara dakikaya ulaştı.
ALİ YILDIRIM
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) verilerine göre, 2016 yılı üçüncü üç aylık dönemde Türk Telekom (TT) ve mobil şebeke işletmecilerinin net satış gelirleri yaklaşık 9,1 milyar lira olarak gerçekleşti. Diğer işletmecilerin net satış gelirleriyse aynı dönemde yaklaşık 2,5 milyar lira oldu. Aynı dönemde TT ve mobil işletmeciler toplamda 1.02 milyar liralık alt yapı yatırımı yaptı.
Diğer işletmeciler ise aynı çeyrekte, 383 milyon liralık yatırıma imza attılar. Bu dönemde mobil trafik miktarı 62,1 milyar dakika olurken sabit trafik miktarı ise yaklaşık 2,1 milyar dakika olarak kayıtlara geçti. 2016 yılının ikinci çeyreğine göre bu dönemde mobil trafik yüzde 2,61 artarken, sabit trafik yüzde 16,36 düştü.
MÜŞTERİSİ AZALIYOR
Aslında rakamlara bakıldığında trafiğin büyük bir kısmını yüzde 92’lik bir dilimle mobilden mobile giden aramalar oluşturduğu ortada. Bu yılın 3’üncü çeyreği sonu itibarıyla Türkiye’de 11 milyonun üzerinde sabit telefon abonesi bulunuyor. Belirtiğimiz dönemde Türk Telekom’un sabit telefon gelirleri yaklaşık 726 milyon lira iken, 2015’in aynı dönemine göre, yüzde 4.7, bir önceki üç aylık döneme göre ise yüzde 3.9 oranında düştü. Yaklaşık 2.85 milyon abonesi bulunan diğer sabit telefon hizmeti veren şirketler ise aynı dönemde ortalama 356 milyon gelire ulaştı. Diğer işletmecilerle TT’nin sabit telefon hizmetlerine ait gelirlerin pazar paylarına baktığımızda, 2016 yılının 9 aylık döneminde yüzde 11 ve yüzde 89 olduğu görülüyor.
Fakat, 2015 yılının ilk 3 aylık döneminde bu oran diğer şirketlerde yüzde 9, TT’de yüzde 91 olarak gerçekleşiyor. 2015’in üçüncü çeyreğinde ise bu oran yüzde 90’a düşüyor ve diğer işletmecilere de yüzde 10’luk bir dilim kalıyor. Bu düşüş eğilimiyle birlikte Türk Telekom’un sabit pazardaki payı her geçen gün azalıyor. Oysa diğer şirketler müşteri sayılarını hızla artırıyor. 2015’in üçüncü çeyreğinde TT’nin 8 milyon 897 bin 899 olan abonesi 7 milyon 847 bin 143’e gerilerken, diğer şirketler 1 milyon 696 bin 834 aboneden yaklaşık 2 milyon aboneye yaklaştı. TT sadece son 1 yılda 1 milyon 050 bin 756 adet müşteri kaybederken diğer sabit telefon hizmet şirketleri 291 bin 757 müşteri kazandı. 2016 yılının üçüncü çeyreğinde Türk Telekom net abone sayısı 55 bin 052 kişiye düşerken, Superonline abone sayısını 27 bin 619’a kadar yükseltti.
SES TRAFİĞİ ARTTI
Sabit hatlarda numara taşınabilirliği uygulamasının başladığı 10 Eylül 2009 tarihinden 30 Eylül 2016 tarihine kadar toplam 1.1 milyonun üzerinde numara taşıma işlem gerçekleşti. 2015 yılının üçüncü çeyreğinde yaklaşık 1,8 milyar dakika olan TT’nin ses trafiği, yüzde 22,8 oranında azalışla 2016 yılının üçüncü çeyreğinde yaklaşık 1,4 milyar dakika oldu. Şehir içi trafikte diğer sabit işletmecilerin payı yüzde 16,4 ve TT’nin payı ise yüzde 83,6. Şehirlerarası arama trafik miktarında diğer işletmecilerinin pazar payı yüzde 47,5 ve TT’nin pazar payı ise yüzde 52,5 olarak kaldı.
BTK’nın üçüncü çeyrek verilerine göre, vatandaşlar, temmuz, ağustos ve eylül aylarında Türk Telekom hatlarından en sık 112 Sıhhi İmdat’ı aradı. Aynı dönemde 182 Hastane Randevu, 186 Elektrik Arıza, 155 Polis İmdat ve 153 Alo Zabıta en sık aranan diğer numaralar arasında yer aldı. 182 Hastane Randevu en uzun süre konuşulan hat olarak kayıtlara geçti. Bu dönemde Avea ve Turkcell hatlarından en sık aranan kısa numara da 112 Sıhhi İmdat oldu, en uzun konuşma da 182 Hastane Randevu aramalarında gerçekleşti.
3G’DEN 4.5G’YE HIZLI BİR GEÇİŞ OLDU
Eylül 2016 sonu itibarı ile Türkiye’de yaklaşık yüzde 94,6 kullanım oranına karşılık gelen, cihazlar arası iletişim aboneleri dahil toplam 75.5 milyon mobil abone bulunuyor. Temmuz 2009’da sunulmaya başlanan 3G hizmeti Mart 2016 sonu itibarıyla yaklaşık 66 milyon aboneye ulaştı fakat, 1 Nisan 2016 tarihinde 4.5G’nin hayata geçmesiyle 3G aboneliğinden 4.5G aboneliğine hızlı bir geçiş süreci yaşanmış olup, eylül ayı sonunda 3G abone sayısı 23.5 milyona düştü. 4.5G abone sayısı ise 45.7 milyona çıktı. Öte yandan, Eylül 2016 sonu itibarı ile makineler arası iletişim abone sayısı 3,8 milyon olarak gerçekleşti. 1 Nisan 2016 tarihinde başlayan 4.5G hizmeti için eylül ayı sonunda ‘aktif 4.5G abone sayısı’ yaklaşık 16.5 milyon iken 4.5G uyumlu cihaz sayısı ortalamada 23.5 milyon idi.
GEÇEN YIL SUSTUK BU YIL KONUŞTUK
Toplam arama trafiğinin dağılımına baktığımızda yıllar itibarıyla mobil arama trafik miktarı artarken sabit arama trafik miktarı ise sürekli düşüş eğilimi gösteriyor. 2015 yılında, bir önceki yıla göre toplam trafik miktarı yüzde 6,8 artarak 233,9 milyar dakikaya ulaşırken bu trafiğin yaklaşık yüzde 95’ini mobil trafik oluşturdu. 2016 yılı üçüncü çeyrekte toplam mobil trafik miktarı 62,1 milyar dakika olurken sabit trafik miktarı ise 2,1 milyar dakika olarak gerçekleşti. 2014-2’nci dönemde 55,8 milyar dakika olan trafik 2016’nın ilk çeyreğinde 59,2 milyara yükseldi. Yani 7 çeyrekte trafik 3,4 milyar arttı. Oysa 2016-2 ve 2016-3’üncü çeyreklerde trafik tam 5 milyar dakika çıkarak 64,2 milyar dakikaya ulaştı.
EN FAZLA MOBİL, EN AZ KABLO TV
2016’nın üçüncü çeyreği itibariyle tüketici şikâyet rakamları da ortaya çıktı. Rakamlara göre en fazla şikâyet yüzde 44 ile mobil hizmetler tarafından geliyor. Sektör bazında son 3 aylık şikayetlerin konularına baktığımızda, internet (mobil, DSL, geniş bant) alanında 12 bin 154, mobilde 10 bin 908, sabit telefon 3 bin 349, uydu platformlarında ise 1423 bildirim gerçekleşmiş. En az şikayet ise 28 adetle kablo TV’de olmuş.
TARİHE KARIŞIYOR
2008 yılında aktif olarak 65.8 milyon kişi 2G’yi kullanırken, 2009’da 3G’nin hayata geçmesiyle birlikte 2G kullanıcı sayısı 55.7 milyona geriledi. Daha 3G’nin ilk yılında 7.1 milyon kişinin geçiş yapması, 4.5G’ye göre adetsel olarak oldukça düşük kaldı.
Her yıl yükselişini devam ettiren 3G kullanıcıları, 2014’te 58.3 milyon kişiye ulaştı. Aynı yıl 71.9 milyon kullanıcının sadece 9.4 milyon kişisi 2G’de kaldı. Tabi 2016’nın ikinci çeyreğiyle birlikte 4.5G’nin hayatımıza girmesi 3G’yi de yavaş yavaş tarihe karıştırıyor.
TURKCELL KAYBETTİ AVEA VE VODAFONE KAZANDI
2016 yılı üçüncü üç aylık dönemi itibarıyla faturalı 3G abone oranlarının Avea’da yüzde 54,2, Vodafone’da yüzde 46,8 ve Turkcell’de yüzde 53 olduğu görülüyor. Faturalı 4.5G oranları ise Avea’da yüzde 47,7, Vodafone’da yüzde 48,7 ve Turkcell’de yüzde 52,9 olarak gerçekleşti. Mobil şebeke işletmesi verilerine göre ise geçen yılın aynı 3 aylık dönemine oranla Avea’da yüzde 1,90, Vodafone’da yüzde 1,23, Turkcell’de ise yüzde 0,55 oranında artış oldu. 2015’in ilk 3 aylık döneminde Turkcell, 34.26 milyon olan abone sayısını bu yılın üçüncü çeyreğinde 32.75 milyona kadar geriletti. Şirket 2016 yılında ufakta olsa sürekli düşüş yaşarken, son çeyrekte çok az abone kazandı.
Vodafone ve Avea ise aynı dönemlerde abone oranını istikrarlı bir şekilde büyütmeye devam etti. Vodafone 2015’in ilk çeyreğinde 21.14 milyon olan abone sayısını, 2016’nın üçüncü çeyreğinde 23.33 milyona kadar çıkarttı. Avea ise aynı dönemde abonesini 16.64 milyondan 18.38 milyona yükseltti. Mobil numara taşınabilirliği hizmeti ile 2016 yılı üçüncü üç aylık dönemde Avea yaklaşık 77 bin, Vodafone bin abone kazanırken, Turkcell yaklaşık 78 bin abone kaybetti. Bu dönemde toplam mobil trafik hacmi 62,1 milyar dakika oldu. Bir önceki üç aylık dönemle kıyaslandığında toplam trafiğin yüzde 2.6, geçen senenin aynı dönemi ile kıyaslandığında ise yüzde 8,8 oranında arttığı görüldü.
Turkcell’in trafiği yüzde 6.3, Vodafone yüzde 1.1, Avea’nın ise yüzde 0,4 oranında arttı. Geçen senenin aynı dönemine göre kıyaslandığında Turkcell’in trafik hacminde yüzde 5,3, Vodafone da yüzde 9 ve Avea’nın ise trafiği yüzde 13,5 yükseliş kaydetti.
‘CEP’LERE NE KADAR ÖDEDİK?
2008’den beri mobil telekomünikasyon hizmetlerinden elde edilen yıllık gelir bilgilerine Uluslararası Finansal Raporlama Standardı (UFRS) ve Vergi Usul Kanunu (VUK) bazında artış eğilimi olduğu görülüyor. UFRS bazında 2014 yılında 20,4 milyar lira olan toplam gelirin 2015 yılında bir önceki yıla göre yüzde 14,8 oranında artış göstererek 23,5 milyar liraya yükseldi. 2016’nın üçüncü çeyreğinde şirketlerin gelirlerine göre pazar paylarına baktığımızda, Turkcell yüzde 44.7, Vodafone’nun yüzde 31.8, Avea’nın ise yüzde 23.5’lik paya sahip olduğu görülüyor. Yine BTK verilerine göre, aynı dönem itibarıyla gelire göre pazar payları incelendiğinde Turkcell’in pazar payının yüzde 40,1, Vodafone’un pazar payının yüzde 37,9 ve Avea’nın pazar payının ise yüzde 22 seviyelerinde seyrediyor.
