Hamburg’ta yapılacak G20 zirvesi, katılımcı üye ülkelerin prestij savaşına dönüştü. Alınan kararların bağlayıcılığı yok. Ancak liderler dünya kamuoyuna vereceği mesajlarla prim toplamaya çalışacak. Oy hakkı olmayan bazı ülkeler de zirvenin misafiri olacak.
MİKDAT KARAALİOĞLU
Almanya’nın Hamburg şehrinde 7-8 Temmuz tarihleri arasında düzenlenecek zirvede, gündemden çok katılımcılar konuşuluyor. Her ne kadar zirvenin adı G 20 olsa da aslında temsil edilen 19 ülke var. AB de AB komisyonu aracılığı ile 20’nci katılımcı olarak zirvede yer alıyor. G20’nin 19 ülkesi, dünya ekonomisinin yüzde 73’lük bölümünü oluşturuyor. Dünya nüfusunun ise yarısı bu ülkelerde yaşıyor. Zirvede sadece ülkeler temsil edilmiyor. ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, Türkiye, Japonya, Çin, Hindistan, Brezilya, İtayla, Kanada, Güney Kore, Rusya, Meksika, Endonezya, Suudi Arabistan, Arjantin, ve Güney Afrika zirvenin ülke katılımcıları. Bunun yanında Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası ve Birleşmiş Milletler (BM) de katılımcılar arasında. Oy hakkı olmayan çok sayıda ülke de misafir olarak çağrılıyor. G20’nin aslında G 35 olması gerektiğini söyleyenler de var.
GÜÇ SAVAŞI
Zirvenin en önemli ismi şüphesiz ABD. Güç dengesinin ağırlık merkezi olarak görülen ABD ve İngiltere’nin ekonomik gücü artık eskisi gibi değil. ABD, 1990 yılında dünyadaki ihracatın yüzde 19,7’sini yaparken, bu rakam 2015’te yüzde 15,5’e düştü. İngiltere ise 1990’da dünya ihracatının 9,2’sini yapıyordu. Ancak 2015’e gelindiğinde yüzde 4,7 ile nerdeyse yarı yarıya bir gerileme yaşadı. İthalatta ise ABD’de durum pek değişmedi. 1990’da yüzde 24,2 olan oran 2015’de 23,1 oldu. İngiltere’nin ithalatı ise yüzde 11’den yüzde 6,2 düştü. G20’de temsil edilen 19 ülke 1990’da dünya ihracatının yüzde 71,1’ini yapıyordu. Bu rakam 2015’e gelindiğinde yüzde 79,8’e çıktı. G20 ülkeleri aynı zamanda dünya ithalat pazarının da en önemli müşterileri. 1990’da dünyadaki ithalatın yüzde 64,8’i G20 ülkeleri tarafından gerçekleştirilirken, 2015’de bu rakam yüzde 70,7’ye çıktı. Söz konusu rakamlar, ABD’nin ithalat ve ihracatta teamüllere aykırı adımlar atmasını bir hayli zorlaştırıyor. ABD’nin kendi pazarını korumak için alacağı tedbirler başta Almanya ve Çin tarafından olmak üzere telafi edilebilir boyutları olduğu ortaya çıkıyor.
NELER KONUŞULACAK?
G20 zirvesinde ele alınacak konuların ana başlıkları şöyle: Finans sisteminin dayanıklı hale getirilmesi. Özellikle klasik bankacılığın dışında faaliyet gösteren Hedge fonlar gibi kuruluşların daha dikkatli takip edilmesi. Çevri koruma projeleri, serbest ticaret, dijitalleşmenin getirdiği şanslar, göçmenler ve kaçaklar. Zirvenin resminden daha çok Suriye sorunu, ABD’nin NATO ve AB ile ilgili yaklaşımları, Rusya’nın AB ve ABD ile yaşadığı sorunlar, Türkiye’nin terör sorunu gibi konular gündemi daha çok meşgul edeceğe benziyor.
Tüm bu önemli konuların sadece iki gün içinde konuşulması mümkün değil. Konular hakkındaki hazırlıklar daha önceden başladı. Almanya zirve başkanlığını geçtiğimiz yılın Aralık ayında aldı. O günden bu güne çalışma grupları bir araya gelerek somut projeler oluşturdu. Tarım bakanları şubat ayında Bonn’da buluştu. Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Mart’ta bir araya geldi.
BAĞLAYICI DEĞİL
G20 de alınan kararların aslında bir bağlayıcılığı yok. Yani resmen uygulanmak zorunda olan kararlar değil. Alınan kararların uygulanıp uygulanmadığını takip eden bir merci yok. Uygulama, hükümetlerin iyi niyetine bağlı. Ancak hükümet başkanlarının birbirleri ile direk iletişim kurması açısından bu platform önemli. 2007 ve 2009 yıllarında yaşanan ekonomik kriz, bu platformdaki liderlerin yoğun işbirliği ile çözülebilmişti.
