Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ruhani ve Putin’in Soçi görüşmesi öncesinde Putin, Soçi’de sürpriz bir şekilde katil Esad ile bir araya geldi. Kremlin yüz binlerce sivili katleden Esad'ın "Rusya siyasi uzlaşının teşvikini mümkün kıldı" dediğini aktardı. Sözcü Peskov ise basın toplantısında "Putin Soçi'de alınacak kararlardan emin olmak için Esad'la görüştü" açıklaması yaptı.
Kremlin'den yapılan açıklamaya göre, Putin ve Esad bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede Putin, Esad'ı teröristlere karşı verdiği mücadeleden dolayı tebrik etti.
Esad da "Rusya siyasi uzlaşının teşvikini mümkün kıldı" ifadelerini kullandı.
KREMLİN'DEN AÇIKLAMA
Kremlin’den iki liderin gerçekleştirdiği görüşme ile ilgili yapılan açıklama şu şekilde:
Putin: Sizi Soçi’de en içten dileklerimle karşılamama izin verin. Başta Suriye’de terörle mücadelede elde edilen başarılar nedeniyle sizi tebrik etmek istiyorum, Suriye halkı çok zor zamanlardan geçti ve adım adım teröristlerin kaçınılmaz yok oluşuna doğru ilerliyoruz.
Sayın Cumhurbaşkanı, yarından sonra burada Türkiye Cumhurbaşkanı ve İran Cumhurbaşkanı ile bir görüşmem olacak. Sizinle de bir görüşme yapmak üzere anlaştık. En önemli konu tabii ki Suriye’de uzun vadeli barış sürecine geçmektir.
Belirttiğim partnerler dışında, Irak, Amerika, Mısır, Suudi Arabistan ve Ürdün gibi ülkelerle aktif bir şekilde çalışıyoruz. Bu partnerlerle sürekli temas içerisindeyiz.
Sizinle siyasi sürecin oluşturulma prensiplerini görüşmek isterim. Bugünkü durumun değerlendirmesini ve perspektiflerini sizden duymayı isterim. Bu süre içerisinde BM’nin aktif katılımını bekliyoruz.
Esad: Çok teşekkür ederim. İki sene sonra sizinle tekrar bir araya gelmekten dolayı mutluluk duyuyorum. Bu süre zarfında hem savaş alanında, hem de siyasi planda ciddi başarılara imza attık. Suriye’nin bir çok bölgesi teröristlerden temizlendi ve bu bölgelere daha önce evlerini terk etmek zorunda kalan Suriyeliler geri döndüler.
Bu operasyonun Suriye’de siyasi süreci ilerlettiğini söylemek zorundayım. Başlatılan bu sürecin ilerlemesini Rusya sağladı. Rusya’nın devletimizin egemenliği ve bağımsızlığını koruma tavrı Astana başta olmak üzere çeşitli alanlarda öne sürüldü. Ve bugün gerçekleşecek kongre ve zirveyi görüşmek için mükemmel bir imkana sahibiz.
Her şeyden önce, bu imkanı kullanarak size Suriye halkının teşekkürlerini sunmak istiyorum. Ayrıca bu teşekkürler Rusya Savunma bakanlığı başta olmak üzere Rusya’nın bir çok birimine aittir. Ayrıca bizim için dost halk olan Rus halkına çok teşekkür ederim"
Putin: Astana sürecinden bahsettiniz. Ben de bu alanı çok olumlu değerlendiriyorum. Astana süreci sayesinde çatışmasızlık alanlarını kurmayı, muhalif birliklerle ilk kez derin diyalog kurmayı başardık.”
Esad: Bu aşamada, özellikle teröristler karşısında ciddi zafer kazanmamızın ardından siyasi sürecin ilerletilmesini istiyorum. Hem Suriye’de hem de siyasi alanlarda oluşan durumun bizim ilerlememizi sağlayacağını düşünüyorum. Rusya’nın Suriye’nin siyasi sürecine dış etkenlerin etki etmemesi konusunda destek vermesini ümit ediyoruz.
Biz geçmişe bakmak istemiyoruz. Siyasi barış sürecinde isteyen herkesle diyalog kurmaya hazırım.
Putin: Askeri operasyonun sona erdiğini söylediniz. Terörizm sorunu küresel karakterdedir. Tabii ki terörizmi tamamen yenmek için uzun bir yol var. Fakat Suriye’de terörle mücadelede ortak çalışmalarımıza gelince, askeri operasyon gerçekten sona eriyor. Artık en önemlisi siyasi sürece geçmektir.
Esad: Rusya silahlı kuvvetlerinin rolüne dikkat çekmek istiyorum. 2 sene önce Vladimir Putin ile görüştüğüm zaman askeri operasyonlar yeni başlıyordu. Bu iki yıl içerisinde sizin sayenizde ciddi başarılara imza attık. Hiç kimse bu başarıları görmezden gelemez. Şimdi tüm Suriye halkının adına sizlere yaptıklarınızdan dolayı teşekkürlerimi sunuyorum. Biz bunu unutmayacağız.
Türkiye, Rusya ve İran'ın katılımıyla yarın Soçi'de düzenlenecek toplantıda taraflar Suriye'deki gelişmeleri ve bölgedeki son durumu ele alacak.
Esad en son 2 yıl önce Moskova'yı ziyaret ederek Putin ile görüşme gerçekleştirmişti. Beşar Esad görüşmede, siyasi çözüm arayan taraflarla masaya oturmaya hazır olduğunu belirtti.
KREMLİN: PUTİN ALINACAK KARARLAR İÇİN GÖRÜŞTÜ
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın yarın, Türkiye, Rusya ve İran arasında düzenlecek üçlü zirvede alınacak kararların hayata geçirilebileceğinden emin olmak için görüştüğünü söyledi.
Basın toplantısı düzenleyen Peskov, Putin'in Esad'la yaptığı görüşmenin yarın Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasında yapılacak görüşmenin zeminini oluşturduğunu kaydetti.
TÜRKİYE, RUSYA VE İRAN ANLAŞTI
Öte yandan, Rus Sputnik haber ajansı, Rusya'nın Soçi kentinde bir araya gelen Rusya, Türkiye ve İran genelkurmay başkanlarının, Suriye'de geri kalan DEAŞ ve El Nusra (yeni ismiyle Fetih el Şam) bağlı teröristlerin varlığına son vermek için somut adımlar üzerinde anlaştıkları belirtildi.
4 YIL ARADAN SONRA TÜRKİYE YASAĞI KALDIRDI
Bu arada, Türkiye ile Rusya ilişkilerinde yeni ve kritik bir adım daha atıldı. Suriye krizi yüzünden dört yıldan bu yana Rusya Savunma Bakanlığı’na ait askeri uçaklara hava sahasını kapalı tutan Türkiye, önceki gün Rus askeri nakliye uçağına Türk hava sahasını açtı.
Rus İnterfaks ajansının haberine göre Rusya Savunma Bakanlığı’na ait TU-154M nakliye uçağı Moskova yakınlarındaki “Çkalovsk” askeri üssünden havalandıktan sonra Karadeniz ve Türkiye üzerinden uçuşunu gerçekleştirerek Suriye’nin Lazkiye bölgesinde yer alan Rus Hmeymim Hava Üssü’ne iniş yaptı. Böylece uçak en kısa yoldan Suriye’deki Rus Hmeymim Hava Üssü’ne ulaştı.
