Merkez Bankası, 6.25 puan artışa giderek faizi yüzde 24’e yükseltti. Piyasanın beklentisiyle örtüşen gecikmeli hamleyle kur 6 liraya geriledi. En kritik kararın ardından MB, yeni adım için kapıyı açık bıraktı: Fiyat istikrarı için bütün araçları kullanmayı sürdüreceğiz.
Piyasaların merakla beklediği faiz toplantısı dün sonuçlandı. Ekonomistlerin en az 300 en fazla 700 baz puan artış beklediği Para Kurulu Politikası (PPK), net kararını açıkladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Türk Lirası’nda yaşanan değer kayıpları ve yüksek enflasyon nedeniyle, politika faizinde 6.25 puan artışa gitti. Böylece bir hafta vadeli repo faizi yüzde 17.75’ten yüzde 24’e yükseldi. Aslında fiili faiz ise 19.25 düzeyinde seyrediyordu. Yapılan artış fiili tarafta 425 puan oldu. 625 baz puan yükselen faiz kararı sonrası dolar 6.43 seviyesinden 6.01 seviyesine doğru oldukça hızlı bir düşüş gerçekleştirdi. PPK toplantısı sonrası yapılan açıklama şöyle: Son dönemde açıklanan veriler iktisadi faaliyette dengelenme eğiliminin belirginleştiğine işaret etmektedir. Dış talep gücünü korumakla birlikte iç talepteki yavaşlama hızlanmaktadır.
Yakın dönemde enflasyon görünümüne ilişkin gelişmeler fiyat istikrarı açısından önemli risklere işaret etmiştir. Döviz kurundaki hareketlerin de etkisiyle fiyat artışlarının alt kalemler bazında genele yayılan bir nitelik gösterdiği dikkat çekmektedir. İç talep koşullarındaki zayıflamaya rağmen fiyatlama davranışlarında gözlenen bozulma enflasyon görünümüne dair yukarı yönlü risk oluşturmaya devam etmektedir. Bu çerçevede Kurul, fiyat istikrarını desteklemek amacıyla güçlü bir parasal sıkılaştırma gerçekleştirilmesine karar vermiştir. Merkez Bankası fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş kararlılıkla sürdürülecektir. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları, para politikası kararlarının gecikmeli etkileri, maliye politikasının dengelenme sürecine vereceği katkı ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeler yakından izlenerek ihtiyaç duyulması halinde ilave parasal sıkılaştırma yapılabilecektir. Açıklanacak her türlü yeni verinin ve haberin Kurul’un geleceğe yönelik politika duruşunu değiştirmesine neden olabileceği önemle vurgulanmalıdır.
YATIRIMCIYA ÖNEMLİ BİR MESAJ VERDİ
GCM Forex Araştırma Uzamanı Enver Erkan “Beklenenden daha ‘şahin’ bir politika hamlesi gerçekleştiren bir Merkez Bankası görüyoruz. Merkez Bankası’nın faiz kararlarının TRY’ye rekabetçilik kazandırabileceği öngörülebilir. Enflasyona karşı önden yüklemeli bir faiz artırımı olarak da değerlendirebiliriz, çünkü Eylül ve Ekim aylarında da yüksek gelmesi beklenen aylık enflasyon, yıllık enflasyonu %20 bandı üzerine taşıyabilir. Bu bakımdan Türkiye’nin EM piyasalarıyla rekabet edebilmesi ve ülkeye kısa vadede döviz girişi sağlanması bakımından reel getirinin artırılmış olması olumlu… TCMB aynı zamanda, piyasanın beklediği oranın daha üzerinde bir faiz artışı yaparak yatırımcıya da mesaj vermiş oldu. Merkez Bankası’nın diğer politika araçları olan gecelik borçlanma ve borç verme faizleri, politika faizindeki artışla beraber sırasıyla %22.50 ve %25.50 oldu. Geç likidite penceresi faiz oranı ise %27’ye yükselmiş oldu. Merkez Bankası açısından bu yıl faizlerin getirildiği seviyeler bakımından bir sıkılaştırma yılı oldu. Enflasyonda süregelen yukarı yönlü riskler ve artan döviz kurlarının bu riskleri artırması, bunun yanı sıra artan ABD faizlerinin genel olarak EM piyasaları üzerinde negatifliği artırması çerçevesinde bu sıkılaştırma ihtiyacı meydana geldi.
FİNANSAL İSTİKRAR YENİDEN SAĞLANACAK
İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulunun (PPK) faiz kararına ilişkin olarak yaptığı açıklamada “Öngörülebilirlik, ekonomimizin ve üretim hayatımızın olmazsa olmazlarından biridir. Bugüne kadar hep savuna geldiğimiz finansal istikrar, biz sanayicilerin üretim sürecinde en çok ihtiyaç duyduğu öngörülebilirliğe büyük katkı yapar. İşin özü şudur: Finansal istikrar, üretim hayatında da istikrar demektir. İşte bu açıdan Merkez Bankamızın bugün aldığı kararın, finansal istikrarın yeniden tesisine katkı yapacağını ümit ediyoruz.”
İŞ DÜNYASI KARŞI AMA ADIM ANLAMLI
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç “Merkez Bankası, faiz artışı ile piyasaya zorunlu aşısını yaptı. Sıradaki karma aşı ise Orta Vadeli Program’dır. Ekonomi yönetimimizin çok kapsamlı bir Orta Vadeli Program hazırladığını biliyoruz. Merkez’in bu hamlesi, reel sektör için asıl anlamını OVP hedefleri ile birlikte okunduğunda kazanacaktır” dedi. Avdagiç, şunları söyledi: “Ekonomide ihtiyaç olan dengeleme süreci başladı. İş dünyası olarak yüksek faizin karşısındayız ancak bugün yapılan artış, piyasalara ihtiyaç duyduğu güveni vermesi açısından kayda değerdir. Anlamlı bir adımdır. Merkez Bankası, bugünkü faiz artışı ile piyasanın önüne geçmiştir. Faiz artışını, ekonomide yeni bir büyüme kompozisyonu ve yeni bir kurallar çıpasının takip edeceğine inanıyoruz. Böylece çok verimli sonuçlar alınacaktır. Ekonomi yönetimini bu yönde samimi bir çaba içinde görmek bizleri heyecanlandırıyor.”
SADECE FAİZ HAMLESİ YETMEZ
QNB Finans Yatırım’dan Baş Ekonomist Burak Kanlı, TCMB’nin algılamalardaki bozulmanın önüne geçme hedefinde başarılı olduğuna dikkat çekerek, dolar/TL’nin önümüzdeki dönemde 6 seviyesinin altına inmesini ve kurdaki aşırı hareketlerin ortadan kalkmasını beklediğini söyledi. Kanlı “Bu karar uzun vadeli faizlerde de bir miktar düşüşe yol açacaktır. Alışılmış düşüncenin aksine, faiz artışının büyümeyi de olumlu yönde etkileyeceğini düşünüyorum. Ancak son dönemde gözlenen bozulmanın sadece TCMB’nin hamleleriyle çözülemeyeceğini not etmek isterim” dedi.
AÇIKLAMAYLA KUR 6 LİRAYA KADAR İNDİ
Dolar/TL, TCMB’nin faiz kararı ile 6.40 seviyesinden hızlı bir şekilde düşüşe geçerek 6.0151’e kadar geriledi. Euro/TL de 7.49 seviyelerinden 7,0077’ye düştü. Faiz kararından sonra dolar/TL önceki kapanışa göre yaklaşık yüzde 3 değer kaybıyla 6.1580 seviyesinde dengelenirken, euro/TL ise yüzde 2.7 azalışla 7.1690’dan işlem gördü. Analistler, TCMB’nin sıkı para politikası duruşu ile döviz kurlarındaki düşüş eğiliminin devam edebileceğini belirtti. Öte yandan Merkez etkisiyle dolar günü 6.163 liradan, euro ise 7.214’ten kapattı.
FONLAMA YÜZDE 24 FAİZLE HAFTALIK OLACAK
Merkez Bankası gecelik vadede gerçekleştirilen fonlamayı Cuma gününden itibaren haftalık vadede yapılmaya başlayacak. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada şöyle denildi: “Halihazırda gecelik vadede gerçekleştirilen fonlamanın 14 Eylül 2018 tarihinden itibaren haftalık vadede yapılmasına başlanacaktır. Fonlamanın tamamının haftalık vadede yapılması için bir haftalık geçiş süreci öngörülmüş olup teknik ayrıntılar ayrıca duyurulacaktır.” Böylece gecelik vadede gerçekleştirilen fonlama artık haftalık vadede yapılacak. Politika faizini 6.25 puan artıran TCMB, böylece bankalara yüzde 24 faizle para verecek.
MB ELİNDEN GELENİ YAPTI
Ortadoğu Teknik Üniversitesi İşletme Öğretim Üyesi Dr. Can Pamir, Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 6.25 puan arttırarak elinden geleni yaptığını söyledi. Yaşanan ekonomik sıkıntının yalnızca Merkez Bankası’nın hamleleriyle çözülemeyeceğini söyleyen Pamir, bankacılık sektörü üzerindeki yükün azaltılması gerektiğini vurguladı. Bu amaçla bazı kredilerin piyasalara satılmasını öneren Pamir, bankaların, kredi kullandırırken büyük tutarlı teminat mektuplarının yerine sigorta şirketlerinin sigortaladığı projelere finansman sağlayabileceğini söyledi. Pamir, bu yolla hem maliyetlerin düşeceğini hem de şirketlerin operasyonel yeteneklerinin yalnızca maddi varlıklar olarak değil, üçüncü bir göz tarafından değerlendirilmesinin, şirket hakkında daha net bir resim çizeceğini ekledi.
