Ben emeklilik maaşını ‘en düşük maaş’ üzerinden hesaplamıyorum. Bunun yerine ortalama maaşa bakıyorum. Yani bir emekli (dul+yetim dahil) ortalama ne kadar maaş alıyor? Mesele bu...

Daha önce verdiğim grafiği yeniden vereceğim. Bu grafikte ne görüyoruz: Bir emeklinin ortalama maaşı asgari üzerinden yüzde 28,1 üzerindeymiş. Lakin o tarihten bu yana asgari ücret reel olarak artırılmıştı.

O nedenle normali söylemek gerekirse durum şu olmalıydı:

Bir emeklinin ortalama maaşı asgari ücretin yaklaşık yüzde 20 üzeridir.

İyi ama şu anda (son veriler) bir emeklinin ortalama maaşı (7.214 TL) asgari ücretin (ilk 10 ay ortalaması 9.666 TL) yüzde 25 altına düşmüştür.

Bunu tersten söyleyeyim: 2023 yılının ilk 10 ayında 15 milyon 851 bin emekliye 1 trilyon 143 milyar lira maaş ödemesinde bulunulmuş. Bu durumda 1 emekli ortalama 7.214 TL maaş almış.

Oysa eski oranlara göre (2007-2016) bir emekli ortalama olarak asgari ücretin yüzde 20 üzerinde maaş alması gerekiyordu. İlk 10 ay ortalama asgari ücret 9.666 TL olduğuna göre emekli maaşı ortalama 11.600 lira olmalıydı.

Bu ne demek biliyor musunuz? Bir emeklinin maaşının reel olarak yüzde 60 daha yukarıda olması gerekirken çok daha düşük bir maaşa talim ettiğini gösteriyor.

Biz buraya nasıl ve neden geldik?

ÜSTTE OLANIN CANI ÇIKSIN

AK Parti yıllarca “En düşük maaş” kavramını kullandı. Ve bu kavrama alt maaş alanlar alkış tutup onay verdi. Adeta üstte kalanın canı çıksın modeli uygulandı.

Bu durumu şu şekilde izah edeyim: Ödenen prime bakılmadan mesela herkese 2 bin lira zam yapıldı.

Maaşı 15 bin lira olan 2 bin lira zamla yüzde 13,3 zam alırken maaşı 4 bin lira olan yüzde 50 zam almış oldu.

Bu durum böyle yıllarca sürdü. Yüksek prim ödeyenlerin maaşı eridikçe erirken alttakiler buna alkış üstüne alkış tuttu.

Ve bununla yetinmeden bir de ‘erken emeklilik-EYT’ diye istek üstüne istek geldi. Ve 40 yaşlarında yeniden emeklilik başladı.

Oysa Türkiye’de geriden nüfus gelmiyor.

Son 4 yılda 0-4 yaş grubu nüfus -821 bin kişi azalırken 65+ yaş nüfus aynı dönemde 1 milyon 265 bin kişi artmıştı.

Yıllardır adeta tek başıma bu şekilde EYT ile kimse emekli maaşı bile alamayacak diye feryat edip durdum. Kimse dinlemedi tabii.

Şu anda Türkiye’de nerede ise her 1 çalışan 1 emekliye bakıyor. Bu oran en az 4 olmalıydı ama yok...

Emekli dernekleri hala emeklilik peşinde koşuyor.

Ama kimse emeklilikte adalet gelsin peşinde koşmuyor.

Olan kime oldu biliyor musunuz? İleri yaş gruplarına.

Eskiden emeklilikte evine ekmek getirebilen, biraz da olsa geçinebilenlerin bu hayatı adeta bitti. Ne yeniden çalışabiliyorlar ne de geçinebiliyorlar.

Ülke ekonomisi zaten çöküyor; bir de buna 40’lı yaşlarda emekliliği eklediğimizde ve de geriden de nüfus gelmediğine göre ilerleyen yıllarda başınızın çaresine bakın demek kalıyor.

5-10 yıl sonra hele de şimdiki erken emekliler yaşlanınca kimse maaş bile alamayacak. Bilesiniz...