Sizce test çözerek 21.yy insanını yetiştirmemiz mümkün mü? STEM diye bir şey duydunuz mu? Veya “21. yüzyıl becrileri” diye bir şey duydunuz mu? Sanırım kulağınıza gelmiştir. Hani o gelişmiş ülkeler var ya ABD, Japonya, Kanada, Almanya, Finlandiya gibi bu ülkelerin daha da gelişmek ve daha da zenginleşmek için çocuklarına uyguladıkları eğitim ve bu eğitimin amaçlarını bu iki kelime ile ifade ediyorlar “STEM” ve “21. YÜZYIL BECERİLERİ”. Peki biz ne yapıyoruz? Allah için iyi sınav yapıyoruz, çokça sınav yapıyoruz, hep sınav yapıyoruz. Her şeyi de sınavla çözeceğimizi sanıyoruz. TEOG 2’ncisi haftaya yapılacak, sonra LYS’ler başlıyor, KPSS falan derken bir sürü sınav, peki hedef ne? İyi sınav yapmak mı? Sınavlarda çok net yapan öğrenciler çıkarmak mı? Eğer bunlar hedef ise maalesef eğitimde bir adım dahi ilerleyemeyeceğimizi görün. Aslında gördük ama nedense yine aynı döngüye devam ediyoruz. Eğitimde en kolay iş sınav yapıp başarılı olduğunu sanmak ki biz bunu yapıyoruz. Sadece ÖSYS’yi düşünün 1974 yılından beri yapıyoruz, yani 42 yıldır uygulanıyor. Milyonlarca öğrenci bu sınavlara girdi ama siz sadece ilk 1000’e giren yere göğe sığdırmadığımız “dahilerimiz!” düşünün. 42 yılda 42.000 dahi, şimdi soralım bu 42 bin dahi memleketi nereye taşıdı. Üstelik bu “dahiler!” ABD’de orta düzey bir üniversiteye başvursalar üniversiteler onları kabul etmez, bursu düşünmeyin bile.

Bütün eğitim paydaşlarına sesleniyorum; bu yol doğru yol değil sevgili eğitimciler. Eğer Türkiye olarak 2023 hedeflerimiz varsa bunu slogandan öteye götürmenin tek yolunun eğitimli yetişmiş insan sermayesi yaratmak olduğunu hepimiz bilmek zorundayız. Dolayısıyla şu soru ve sorulara yanıt bulmak durumundayız; çocuklarımızı neden eğitiyoruz veya eğitimin sonunda nereye ulaşmak istiyoruz? Çocuklarımızı hangi geleceğe hazırlıyoruz? Bu soruların tamamı o kadar hassas ve o kadar önemli ki; bu soruların cevabını bize ancak eğitimciler verebilir. Ama nasıl bir eğitim? Mevcut eğitim sistemimizi ve müfredatlarımızla bunu yapabilir miyiz?

Mevcut eğitim sistemimiz verileri maalesef 21.yy için pek iyi sinyaller vermiyor. Girişimcilik, teknoloji üretimi, bilgi üretimi gibi konularda oldukça gerilerdeyiz. İsterseniz öncelikle 21.yy nasıl insanların çağı olacak, eğer bu çağa çocuklarımızı hazırlıyorsak hangi becerileri kazandırmak gerekiyor bunlara bakalım. Başta OECD olmak üzere tüm dünyanın eğitimcilere koyduğu yeni hedef “21.yy becerileri” olarak tanımlanıyor. Bu beceriler;

İletişim Becerisi- doğru iletişim kurabilen, İletişim araçlarını ve teknolojiyi kullanarak öğrenmeyi etkinleştirmeyi, güncelleştirmeyi sağlamak. Yaratıcılık ve Entelektüel Merak- Yeni fikirler geliştirmek, uygulamak ve başkaları ile paylaşmak; yeni ve farklı perspektiflere açık olmak, istekli olmak. Eleştirel Düşünme ve Sistemleri Düşünme- Bir şeyi anlamaya çalışırken mantıklı akıl yürütme ve zor seçimleri yapma; sistemler arasındaki ilişkileri anlama.

Bilgi ve teknoloji Okur Yazarlığı- Farklı şekil ve ortamlardaki bilgiyi çözümleme, erişme, kullanma, uyarlama, değerlendirme ve yaratma, İşbirliği Becerisi- Takım çalışması ve liderlik gösterme; farklı rol ve sorumluluklara uyum gösterme; başkaları ile verimli çalışma; kendini başkalarının yerine koyma; değişik farklılıklara saygı gösterme, Problemi Tanımlama, Formüle Etme ve Çözme yeteneği, Öz-Yönelim- Kendi anlama ve öğrenme ihtiyaçlarını takip etme; uygun kaynakları belirleme; öğrenmeyi bir alandan bir başka alan aktarma. Sosyal Sorumluluk- Başkalarının ilgi ve haklarını akılda tutarak sorumlu davranma; kişisel, iş ve topluma açık alanlarda etik davranışlar sergileme, Sorumluluk ve Uyarlanabilirlik – Kişisel, iş ve topluma açık alanlarda bireysel sorumluluğun ve esnekliğin yerine getirilmesi.

Dahası da var; bunu yapabilmek için tek ve yegane eğitim sistemi olarak STEM tanımlanıyor.

İşte gelişmiş ülkeler bu bercerilere sahip insanlar yetiştirmek için kolları sıyırmış durumda. Peki, Türkiye ne yapıyor? Türkiye kamu olarak pek bu işleri umursamış gibi görünmüyor. Özel kurumlarda bunu dert edinen kurum çok az. Şimdi bizler bütün eğitimciler olarak şapkamızı önümüze koyup tekrar düşünmemiz gerekiyor. Eğer ülkemizi gelecek yüzyılın lideri olarak görmek istiyorsak okullarımızda çocuklarımıza 21.yy becerilerini kazandırmak zorundayız. Şimdi müfredatı tekrar ele alıp bu kadar bilgi yığmak yerine beceri temelli eğitim müfredatını yapmamız gerekiyor. Kim yapacak? Tabii ki MEB yapacak hem de zaman geçirmeden.