Amerika'da darbe girişimi, gündeme bomba gibi düştü. ABD başkanlık seçiminin ardından Seçiciler Kurulu oylarının sayıldığı kongre sırasında, Donald Trump destekçisi olan göstericiler, Kongre binasına girerek oy sayım işlemini engelledi. Seçilmiş Başkan ve 20 Ocak 2021'de koltuğu devralacak Joe Biden, bunun bir darbe kalkışması olduğunu söyledi.
ABD'de göstericiler barikatları aşarak Kongre binasına girdi. Yaşanan olay sonrasında kongredeki oturumlara ara verildi. Kongre baskında ölü ve yararlıların olduğu açıklandı. Pensilvanya Valisi Tom Wolf, 'darbe girişimi' derken, ABD başkanlık seçimini kazanan Joe Biden'da yaşananların bir kalkışma olduğunu belirtti ve Trump'a ettiği yemini yerine getirmesi yönünde çağrıda bulundu. Trump ise ABD Ulusal Muhafızlarına kongredeki göstericilere müdahale etmesi yönünde talimat verdi.
ABD'DE DARBE GİRİŞİMİ Mİ OLDU?
Washington'da, Seçiciler Kurulu oylarının sayıldığı başkanlık seçimlerinin sonuçlarının resmileştiği Kongre oturumu sırasında Trump destekçileri Kongre binasının dışında protesto düzenliyordu. Bir grup göstericinin barikatları aşarak Kongre binasını basmasıyla olaylar gelişti. Ancak yapılan çağrılar ve Donald Trump'ın Ulusal Muhafızlara verdiği müdahale talimatı sonrası göstericiler Kongre'den çıkarıldı. Biden, yaşananları kalkışma olarak niteledi. Öte yandan şehirde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Birçok ülkeden ABD'de yaşananlara yönelik çağrılar geldi.
Donald Trump, 3 Kasım 2020'de yapılan başkanlık seçimlerinin sonuçlarının netleştirilmesi için düzenlenecek Kongre oturumu için Washington'da toplanan destekçilerine seslenerek seçimlerde hile olduğunu vurguladı. "Demokratlar'ın seçimlerde usulsüzlük yaptığı" konusunda ısrarcı olan Trump, "Asla yenilgiyi kabullenmeyeceğim, pes etmeyeceğim" dedi.
AMERİKA'DA NELER OLUYOR, KİM NEYİ PROTESTO EDİYOR?
Washington DC'de toplanan Trump destekçileri, Trump'ın Beyaz Saray yakınlarındaki Ellipse'de yaptığı konuşmanın ardından Kongre binasına yürüdü.
Göstericilerin Kongre binasını basmasıyla gelişen olaylar sonrası birçok kişi yaralandı. Arizona'daki seçim sonuçlarına itirazı değerlendiren Senato ve Temsilciler Meclisi, olaylar nedeniyle oturuma ara verdi. Kongre sırasındakiler nedeniyle ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence görevliler tarafından alandan uzaklaştırıldı. Pence, "Kongre binasındaki olayların sona erdirilmesi" çağrısında bulundu. Polis göstericilere biber gazı ile müdahalede bulundu. Washington DC Belediye Başkanı Muriel Bowser, sokağa çıkma yasağı ilan edildiğini bildirdi. Trump ise Ulusal Muhafızlara müdahale emri verdi.
AMERİKA'DA NEDEN EYLEM YAPILIYOR?
Pensilvanya Valisi Tom Wolf, başkent Washington'da göstericilerin Kongre binasına girmesini "darbe girişimi" olarak nitelendirdi. Biden ise ''kalkışma'' olarak açıkladı. Cumhuriyetçi Kongre Üyesi Adam Kinzinger de olanları darbe teşebbüsü olarak belirtti. ABD'deki kaos sonrası ise Twitter, ABD Başkanı Trump'ın paylaşımını kısıtladı. ABD Kongresinde, ABD Başkanı Donald Trump destekçileri ile polis arasında yaşanan çatışmada çok sayıda polisin yaralandığı belirtildi. Olaylara müdahale etmek üzere Washington Ulusal Muhafızlarının tamamı da aktif hale getirildi.
Kongre'nin bazı üyeleri ise yaşanan olayların akabinde ABD Başkanı Donald Trump için azil soruşturması çağrısında bulundu. Öte yandan ABD basınında, Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Swat timinin binanın temizlenmesi ve Başkanlık Seçimi Seçiciler Kurulu Oylaması'na hazırlanması için Kongre'ye girdiği haberleri yer aldı.
ABD DARBE KALKIŞMASI HAKKINDA KİM NE DEDİ?
ABD Seçilmiş Başkanı Joe Biden olanlar hakkında, ''Şu anda başkentte gördüğünüz kaos kim olduğumuzu yansıtmamaktadır. Gördüklerimiz ufak sayıda radikaller. Şimdi bitmeli. Bu kabalalığa çağrı yapıyorum; geri çekilin ve demokrasinin işlemesine izin verin. Başkan Trump'ı TV'ye çıkarak ettiği yemini yerine getirmesi, Anayasayı savunması ve bu kuşatmaya son verilmesini talep etmeye çağırıyorum. Yapılan protesto değil, kalkışmadır. Demokrasinin çok kırılgan olduğunu gördük. Daha önce birlikte deneyip yapamadığımız hiçbir şey olmadı. Başkan Trump lütfen artık ayağa kalk.'' dedi.
ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, ''ABD Kongresindeki şiddet ve yıkım hemen durmalı. Bu olaylarda yer alan herkes güvenlik güçlerine saygı duymalı ve hemen binayı terk etmeli. Ancak Kongre binamıza saldırı hoş görülmeyecektir ve bu olayda yer alan herkes kanun önünde hesap verecektir." paylaşımında bulundu.
ABD Başkanı Donald Trump, ''Şimdi eve dönmeniz gerekir. Huzuru, kanun ve düzeni sağlamamız gerekir. Kanun ve düzen ile insanlarımıza saygı göstermek zorundayız. Çok zor bir zaman diliminden geçiyoruz. Daha önce böyle bir şey olmamıştı, (seçimi) hepimizin elinden, benden, sizden ve ülkemizden aldıkları başka bir zaman olmamıştı. Hileli bir seçim oldu ancak bu insanların ekmeğine yağ süremeyiz. Huzuru sağlamamız lazım. Onun için evinize gidin. Sizi seviyoruz. Sizler bizim için özelsiniz. Neler olduğunu gördünüz. Çok daha kötü, insanlara nasıl davrandıklarını gördünüz. Nasıl hissettiğinizi biliyorum ama evinize gidin. Huzurla evinize gidin." ifadelerine yer verdi.
Temsilciler Meclisi Demokrat üyesi Mondaire Jones, "demokrasi için daha karanlık bir gün hayal edemediğini" dile getirdi ve "Donald Trump, Amerika Birleşik Devletleri'nin yasama organına karşı şiddeti kışkırttı, binlerce destekçisini Kongre binasını basmaya teşvik etti ve yine azil soruşturmasından geçirilmeli." dedi.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, "Artık Amerikalı seçmenlerin kararını kabul edin. Demokrasiyi ayaklar altına almaya son verin. Kışkırtıcı kelimeler Federal Meclis basamaklarında olduğu gibi şimdi de Kongrede şiddet eylemlerine dönüşüyor. Demokratik kurumlara yönelik küçümsemelerin etkisi yıkıcıdır..''
Dışişleri Bakanlığı, ''ABD Başkanlık seçimlerinin ardından yaşanan ve bugün Kongre binasının göstericiler tarafından basılması teşebbüsüne kadar varan iç gelişmeleri endişeyle takip ediyoruz. ABD’deki tüm tarafları itidal ve sağduyuya davet ediyoruz. ABD'nin bu iç siyasi krizi olgunluk içinde aşacağına inanıyoruz.''
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ''İktidarın şimdi düzenli ve barışçıl bir şekilde devri hayati öneme sahip." ifadesini kullandı.
AB Yüksek Temsilcisi Borrell, "ABD demokrasisine görülmemiş saldırı."
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ''Washington'daki görüntüler şoke edici. Demokratik seçimin sonucuna saygı gösterilmeli.''
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, ''Amerikan kurumlarına yönelik şiddet, demokrasiye ciddi saldırıdır. Bunu kınıyorum."
Kongre baskını sonrası tüm müdahaleler ardından polis, binanın güvenliğinin sağlandığını açıkladı.
