ABD Temyiz Mahkemesi, Başkan Donald Trump yönetiminin Kongre tarafından onaylanan milyarlarca dolarlık dış yardım fonunu askıya alabileceği veya tamamen sona erdirebileceği yönünde karar verdi. Bu karar, Trump'ın yayımladığı ve insani yardım sektöründe küresel bir krize yol açtığı belirtilen başkanlık kararnamesiyle ilgili tartışmaları sona erdirmiş oldu.
Temyiz mahkemesindeki hakimler, fon akışının yeniden sağlanması için ihtiyati tedbir talep eden hibe alıcılarının, bu tedbir şartlarını karşılamadığına hükmetti. Karar, hükümetin Kongre'nin harcama yetkisini anayasaya aykırı şekilde ihlal edip etmediği konusunda ise esaslı bir hüküm içermiyor.
DAVACILARIN GEREKÇESİ YETERSİZ BULUNDU
Yargıçlar Karen LeCraft Henderson ve Gregory Katsas, davacıların mahkemenin iddialarını değerlendirmesi için geçerli bir yasal temele sahip olmadığını belirtti. Yargıç Henderson, "Taraflar ayrıca bölge mahkemesinin verdiği tedbir kararının kapsamı konusunda da anlaşmazlık yaşıyor, ancak biz bu konuyu çözmek zorunda değiliz... çünkü hibe alan taraflar, her halükârda ihtiyati tedbir için gerekli şartları yerine getirememiştir," ifadelerini kullandı.
Muhalif görüş bildiren Yargıç Florence Pan ise Yüksek Mahkeme'nin "hiçbir tereddüde yer bırakmayacak şekilde" başkanın, politika gerekçesiyle yasaları görmezden gelme yetkisi olmadığını belirtti. Pan, çoğunluğun kararını eleştirerek, "Ancak bugün çoğunluk, tam da bunu mümkün kılıyor" dedi ve ekledi: "Çoğunluk görüşü, hibe alan tarafların öne sürdüğü güçler ayrılığı iddiasını yanlış yorumluyor, emsal kararları yanlış uyguluyor ve yürütme organı yetkililerinin anayasaya aykırı eylemlerinin yargısal denetimden kaçmasına izin veriyor."
KÜRESEL ETKİLERİ
Trump'ın kararı, özellikle düşük ve orta gelirli ülkeler için ciddi sonuçlar doğurabilir. The Lancet tıp dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, bu kararın 2030 yılına kadar ek 14 milyon kişinin ölümüne yol açabileceği öne sürülüyor. Araştırmanın ortak yazarı Davide Rasella, yaşanan sarsıntının "ölçeği bakımından küresel bir pandemi ya da büyük bir silahlı çatışmayla karşılaştırılabilir" olduğunu söyledi.
Dışişleri Bakanı Marco Rubio mart ayında yaptığı açıklamada, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nın (USAID) programlarının yüzde 80'inden fazlasının iptal edildiğini duyurmuştu. Trump yönetimi ise bu durumu, "aşırı harcama" olarak gördükleri politikalara yönelik eleştirilerinin bir parçası olarak savunmuştu.
