Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) verilerini temel alarak dünyanın en güçlü pasaportlarını sıralayan Henley Pasaport Endeksi'nin 2025 yılı güncel verileri, küresel seyahat özgürlüğünde değişim yaşandığını ortaya koydu.
Uzun yıllar listenin zirvesinde yer alan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) pasaportu, 20 yıl aradan sonra ilk kez ilk 10 sıranın dışına çıktı.
Henley & Partners tarafından hazırlanan rapora göre, ABD pasaportu 12. sıraya geriledi, böylece Malezya ile aynı kategoriye düştü.
ABD PASAPORTU DEĞER KAYBEDİYOR
Euronews'te er alan habere göre, ABD pasaportunun sıralamada gerilemesinin ardındaki temel nedenin vize karşılıklılığı politikaları olduğu belirtiliyor.
Son dönemde birçok ülke, ABD vatandaşlarına yönelik vize şartı getirdi veya daha önce tanınan vizesiz giriş imkanını kaldırdı.
Örneğin, Brezilya vizesiz giriş hakkını iptal etti, Vietnam ise vizesiz yolcu listesine ABD'yi dahil etmedi.
Ayrıca Somali ve Myanmar gibi ülkeler de giriş kurallarını değiştirdi.
Çin'in, Avrupa ülkelerine vize muafiyeti tanırken ABD'yi bu kapsamın dışında bırakması da dikkat çekici bir gelişme oldu.
Bazı uzmanlar bu düşüşün arkasında, eski Başkan Donald Trump'ın yeniden uygulamaya koyduğu geniş kapsamlı vize yasakları ve sınırlamaların etkili olduğunu düşünüyor.
ABD, yalnızca 46 ülkenin vatandaşına vizesiz giriş izni tanıyor. Bu da ülkeyi Henley Açıklık Endeksi'nde 77. sıraya yerleştiriyor.
Yabancı plakalı araç sahipleri şaşkın: Bedeli artık daha ağır!
ASYA ZİRVEDE, İNGİLTERE GERİLİYOR
Listenin zirvesine Asya ülkeleri damga vurdu.
Singapur, vatandaşlarına 193 ülkeye vizesiz giriş hakkı sağlayarak bu yılın birincisi oldu.
Singapur'u 190 ülkeye erişim imkanı ile Güney Kore ve 189 ülkeye erişim imkanı ile Japonya takip etti.
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri listede güçlü konumlarını korusa da, ilk üç sırayı Asya devlerine bıraktı.
Öte yandan, 2015 yılında lider konumda bulunan Birleşik Krallık (İngiltere), güncel sıralamada 8. sıraya gerileyerek tarihinin en düşük sıralamalarından birini kaydetti.
ÇİN'İN YÜKSELİŞİ VE KÜRESEL GÜÇ DENGELERİ
Raporda öne çıkan bir diğer önemli gelişme, Çin pasaportunun yükselişi oldu. Çin, son 10 yılda 30'dan fazla ülkeye vizesiz giriş hakkı elde etti ve listede 64. sıraya yükseldi.
Sadece son bir yılda 30 ülkeye daha vizesiz giriş hakkı tanıyan Çin, Henley Açıklık Endeksi'nde de 65. sıraya çıktı.
Henley uzmanlarından Dr. Tim Klatte, bu durumu ABD'nin ticaret gerilimleriyle zayıflayan hareketliliğine karşın, Çin'in stratejik açıklık politikalarıyla küresel etkisini güçlendirmesi olarak yorumladı.
Henley & Partners Başkanı Dr. Christian H. Kaelin ise ABD'nin gerilemesinin 'küresel hareketlilikte ve yumuşak güç dengelerinde köklü bir değişimin sinyali' olduğunu vurguluyor.
Dr. Christian H. Kaelin, yükselen ülkelerin 'açıklık ve işbirliğini benimseyen' ülkeler olduğunu belirtiyor.
Bürokratik zulüm! ABD vize randevusu 2 yıl sonraya veriliyor
TÜRK PASAPORTU KAÇ ÜLKEYE VİZESİZ GİREBİLİYOR?
Henley Pasaport Endeksi 2025 verilerine göre, Türk pasaportu sahipleri 113 ülke ve destinasyona vizesiz giriş hakkına sahip.
Türkiye, genel sıralamada 51. sırada yer alıyor.
Ancak birçok ülkenin aynı sırada yer almasından dolayı ülke bazında sıralama 102. oldu.
Türkiye, 2023 ve 2024 yıllarında listede 94. sırada bulunuyordu.
ABD pasaportunun değer kaybı, ABD'liler arasında ikinci vatandaşlık veya oturum arayışını artırdı.
2025 verilerine göre ABD'liler, yatırım yoluyla vatandaşlık programlarına başvuran en büyük grup haline geldi.
Yalnızca yılın ilk üç çeyreğinde yapılan başvurular, 2024'ün tamamına göre yüzde 67 daha fazla gerçekleşti.
Temple Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Peter J. Spiro, çoklu vatandaşlığın Amerikan toplumunda normalleştiğini ve 'çifte vatandaşlığın yeni Amerikan rüyası haline geldiğini' ifade ediyor.
